1- اشخاص و محجورين
2- اموال و مالكيت
3- قواعد عمومي قراردادها
4- مسئوليت مدني
5- عقود معين 1
6- عقود معين 2
7- شفعه و وصيت
آوازهی راه پر پیچ و خم حقوق مدنی در میان تمام شاخههای این رشتهی دانشگاهی از یک سو و ضرایب بالای این درس در مقایسه با سایر دروس در آزمونهای حقوقی از سوی دیگر زمینه را برای توجه علاقمندان به این حوزه از مطالعات افزایش داده است. این درحالی است که درک مطالب ظریف حقوق مدنی بر خلاف بسیاری از شاخههای دیگر حقوق، با مطالعهی شبانه روزی و حفظ مواد قانونی میسر نخواهد بود. چرا که کلید فهم نکات حقوق مدنی ریشه در فهم قواعد بنیادین هریک از نهادهای قانونی دارد و بدون درک ریشهی هریک از نهادهای حقوقی، با تغییر مثال در هر مسئله، کشف جواب غیرممکن به نظر میرسد. ولیکن درک مطالب از طریق فهم ریشهی قواعد مزبور، روح دانشجو را چنان آماده میکند که با هر تغییر در مسئلههای حقوقی و مثالهای مرتبط با آن، پاسخ سوال را از طریق رجوع به ریشهی اصلی خواهد یافت. به همین علت نویسنده در این اثر تلاش نموده قواعد ریشهای حقوق مدنی را در قالب نکاتی کوتاه جمع آوری کند تا مخاطب پس از مواجه با مثالها و مسئلههای متفاوت، با رجوع به ریشهی سوال، پاسخ را به آسانی در ذهن خویش بازیابد. از این رو صاحب قلم سعی کرده نکات ریشهای را بیان نماید تا زمانی که جوینده دانش حقوق، خود را در مقابل مسائل متفاوت و مثالهای متفرق میبیند، با یادآوری نکات ریشهای و قراردادن قواعد پایه در مثالهای جزئی، سوال مربوطه را پاسخ دهد. پُر واضح است که اگر این چنین نبود، مرواریدهای مستخرج از دریای حقوق مدنی در شمار اعداد نمیگنجید و صدها مجلّد کفاف اتمام آن را نمیداد.
در کنار موارد فوق باید اشاره داشت که مطالعهی کتب قطور و پر مغز حقوق مدنی در مدت زمان اندک، همچون بار سنگینی بر دوش داوطلب است که حجم فشار روحی ناشی از آن را تنها تلاشگران عرصهی آزمونهای حقوقی درک میکنند. فلذا باتوجه به تجربهی مشابه نویسنده در خصوص عدم امکان مطالعهی چندین بارهی منابع حجیم حقوق مدنی در مدت کوتاه، در این کتاب سعی بر آن شده تا با دستهبندی مهمترین نکات تستی در هریک از بخشها- از اشخاص و اموال گرفته تا عقود و تعهدات- فرصتی برای جمعبندی کلی مطالب حقوق مدنی، به خصوص مباحثی که نیازمند درک مطلب است و صِرف حفظ مواد قانونی در یادگیری آن کافی نیست، در سریعترین زمان فراهم آید. وانگهی، مجموعه نکات موجود در این اثر پس از مطالعات بسیار در منابع معتبر حقوقی استخراج شده و اکثر قریب به اتفاق آن با گذر از پوسته، در پی آشکار نمودن هستهی مواد قانونی میباشند.
ذکر این نکته ضروریست که کتاب پیشرو نه به عنوان منبع نهایی، بلکه در مقام مکملّی در کنار کتب اصلی نگاشته شده و صد البته بیان تمام مسائل و زوایای اقیانوس بزرگ حقوق مدنی در پیمانه ناچیز ما نمیگنجد.[1] بنابراین، روش پسندیده، خوانش منابع مرجع و سپس بازگشت به اثر حاضر برای جمعبندی و درک بهتر مطالب است. چه نویسندگان بزرگ این عرصه، همگی استاد بلاواسطه یا با واسطهی ما بودهاند و اگر نظری در این مجال ارائه میگردد از باب رعایت مصلحت در پیشگاه خردمندان است.[2] بخشهای مختلف این اثر مطابق با سرفصلهای آموزشی موجود در دانشکدههای حقوق نقسیمبندی شده و در هر یک از ابواب آن، مهمترین نکات با ارجاع به کتب حقوقدانان زینت گرفته است. بعلاوه، در ذیل هر نکته، تستی مرتبط با همان نکته ارائه شده تا از این رهگذر راه را برای درک و حفظ نکات هموار نماید. این در حالی است که تمامی نکتهها و تستها با پاسخهای تشریحی در جواب سوالات همراه گشته که زوایای پنهان هر یک مسائل را نیز آشکار میسازد.
[1]. همت ای پیر که کشکول گدایی در کف ... رندم و حاجتم آن همّت رندانهی توست (شهریار)
[2]. اگر چه پیش خردمند خاموشی ادب است .... به وقت مصلحت آن به که در سخن کوشی (سعدی)