پيشگفتار 15

دفتر اول: مقررات مربوط به وزارت كشور، وزارت راه و ترابرى 17
قانون تأسيس شوراى عالى هماهنگى ترافيك شهرهاى كشور 17
آيين‌نامه موضوع ماده (5) قانون تأسيس شوراى عالى هماهنگى ترافيك شهرهاى كشور 19
قانون توسعه حمل و نقل عمومى و مديريت مصرف سوخت 21
آيين نامه اجرايى قانون توسعه حمل و نقل عمومى و مديريت مصرف سوخت 24
آيين نامه تشكيل كميسيون ايمنى راههاى كشور 28
دستورالعمل اجرايى اصلاح ساختار سامانه‌هاى حمل و نقل عمومى و ساماندهى حمل و نقل درون شهرى، موضوع جزء (1) بند «ب» تبصره (13) قانون بودجه سال 1385 كل كشور 32
تبصره 13 قانون بودجه سال 1386 كل كشور 45
آيين نامه اجرايى تبصره 13 قانون بودجه سال 1386 كل كشور 48
از قانون بودجه سال 1397 كل كشور 50

دفتردوم:مقررات مربوط به شهردارى تهران ـ نيروى انتظامى 52
قانون الحاق سه تبصره به بند (12) ماده (4) قانون نيروى انتظامى جمهورى اسلامى ايران مصوب 1369 52
آيين نامه اجرايى قانون الحاق سه تبصره به بند (12) ماده (4) قانون نيروى انتظامى جمهورى اسلامى ايران 1369 53
قانون نحوه رسيدگى به تخلفات و اخذ جرائم رانندگى 55
آيين‌نامه اجرائى قانون نحوه رسيدگى به تخلفات و اخذ جرائم رانندگى 68
آيين‌نامه اجرائى ماده 29 قانون رسيدگى به تخلفات رانندگى 70
آيين‌نامه اجرائى تبصره (1) ماده 15 قانون رسيدگى به تخلفات رانندگى 71
قانون وصول برخى از درآمدهاى دولت و مصرف آن در موارد معين 75
از قانون تنظيم بخشى از مقررات مالى دولت 77
آيين نامه مديريت ايمنى حمل و نقل و سوانح رانندگى 78

دفتر سوم: مقررات مربوط به سازمان حمل و ترافيك تهران سازمان حفاظت محيط زيست 89
لايحه قانونى راجع به مجازات متخلفين 89
از اجراى مقررات طرح جديدترافيك (مرحله سوم) 89
قانون هواى پاك 89
آيين‌نامه اجرايى ماده (7) قانون هواى پاك 102
آيين‌نامه اجرايى ماده (17) قانون هواى پاك 103
آيين‌نامه اجرايى ماده (8) قانون هواى پاك 105
آيين نامه اجرايى نحوه جلوگيرى از آلودگى صوتى 108
قانون تشديد مجازات موتور سيكلت سواران متخلف 111
آيين‌نامه اجرائى تبصره 3 ماده واحده قانون تشديد مجازات موتور سيكلت سواران متخلف 112
الحاقيه آيين‌نامه اجرائى تبصره 3 ماده واحده قانون تشديد مجازات موتورسيكلت سواران متخلف 114
اصلاح الحاقيه آيين‌نامه اجرائى تبصره 3 ماده واحده قانون تشديد مجازات موتورسيكلت سواران متخلف مصوب 21/3/ 1374 115
مجوز اخذ عوارض از موتورسيكلت‌ها در محدوده شهر تهران 115
اساسنامه سازمان حمل و نقل و ترافيك پايتخت 116
تصويب نامه در خصوص ممنوعيت شماره‌گذارى اتوبوس‌هاى شهرى مصرف كننده گازوييل سازمان حفاظت محيط زيست 124
تصويب نامه در خصوص جدول زمانى استاندارد حد مجاز آلايندگى انواع خودروهاى بنزينى، گازوئيلى، دوگانه سوز و گازسوز 125

دفتر چهارم: مقررات مربوط به اتوبوسرانى 126
قانون تأسيس شركت اتوبوسرانى عمومى در شهرها 126
آيين‌نامه اجراى قانونى تأسيس شركت اتوبوسرانى 127
قانون تفسير تبصره يك ماده واحده قانون تأسيس شركت اتوبوسرانى عمومى 129
اساسنامه شركت واحد اتوبوسرانى تهران و حومه 130
آيين نامه معاملات شركت واحد اتوبوسرانى تهران و حومه 136
تصويب نامه در خصوص دستورالعمل واگذارى اتوبوس و بهره‌بردارى از خطوط اتوبوسرانى شهرى و حومه به بخش غير دولتى 147
دستورالعمل واگذارى اتوبوس و بهره‌بردارى از خطوط اتوبوسرانى شهرى و حومه شهرى به بخش غيردولتى 148
دستورالعمل نحوه تأمين و واگذارى مينى‌بوس توسط وزارت كشور به بخش غيردولتى 157
دستورالعمل نحوه واگذارى اتوبوس از وزارت كشور به اتوبوسرانى شهرها و بهره‌بردارى آن 159

دفتر پنجم: مقررات مربوط به تاكسيرانى 166
لايحه قانونى راجع به تمركز امور مربوط به تاكسيرانى شهر تهران زير نظر شهردارى تهران 166
قانون الحاق يك تبصره به ماده واحده قانون راجع به تمركز امور مربوط به تاكسيرانى شهر تهران زير نظر شهردارى تهران 166
آيين‌نامه اجرائى قانون الحاق يك تبصره به ماده واحده قانون راجع به‌تمركز امور
مربوط به تاكسيرانى شهر تهران زيرنظر شهردارى تهران 167
تصويب نامه جايگزينى تاكسى‌هاى فرسوده 176
تعيين عوارض و تعرفه بهاى خدمات تاكسيرانى در شهر تهران 176
آيين نامه جايگزينى و امحاى تاكسى‌هاى فرسوده 177
اساسنامه سازمان تاكسيرانى شهر تهران 179

دفتر ششم: مقررات مربوط به پايانه‌هاى مسافربرى و باربرى 183
لايحه قانونى احداث ترمينالهاى مسافربرى و ممنوعيت تردد اتومبيلهاى مسافربرى بين شهرى در داخل شهر تهران 183
قانون اصلاح لايحه قانونى احداث پايانه‌هاى مسافربرى و ممنوعيت تردد اتومبيلهاى مسافربرى برون شهرى در داخل شهر تهران 184
آيين‌نامه اجرايى تبصره ماده (2) قانون اصلاح لايحه قانونى احداث پايانه‌هاى مسافربرى و ممنوعيت تردد اتومبيلهاى مسافربرى برون شهرى در داخل شهر تهران 185
آيين نامه اجرايى ماده (6) قانون اصلاح لايحه قانونى احداث پايانه‌هاى مسافربرى و ممنوعيت تردد اتومبيل‌هاى مسافربرى برون شهرى در داخل شهر تهران 188
آيين‌نامه شرايط خاص تشكيل شركت‌هاى مسافربرى موضوع ماده (2) لايحه قانونى احداث ترمينال‌ها 193
اساسنامه سازمان ترمينالهاى مسافربرى شهردارى تهران 197
قانون مجازات متخلفين از تعرفه نرخ حمل كالا و مسافر 207
قانون الزام شركتها و مؤسسات ترابرى جاده‌اى به استفاده از صورت وضعيت مسافرى و بارنامه 208
آيين‌نامه اجرائى موارد معافيت استفاده از اوراق صورت وضعيت مسافرى و بارنامه 211
مجوز اخذ عوارض از بارنامه‌هاى صادر شده در شهر تهران 212
آيين‌نامه حمل بار و مسافر و مدت لغو پروانه فعاليت و تعطيلى مؤسسات حمل و نقل جاده‌اى 212
مقررات منع تغيير وضعيت وسايل‌نقليه مسافربرى و باربرى قبل از اخذ مجوز لازم 215
قانون بيمه اجتماعى رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بين شهرى 216
آيين نامه اجرايى قانون بيمه اجتماعى رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بين شهرى 217
قانون استفساريه در مورد قانون بيمه اجتماعى رانندگان حمل و نقل بار و مسافر بين شهرى 219
قانون تأسيس شركت سهامى خاص پايانه‌هاى عمومى وسايل نقليه باربرى 220
اساسنامه شركت سهامى خاص پايانه‌هاى عمومى وسايل نقليه باربرى 221
تصويب نامه راجع به اصلاح ماده 4 اساسنامه شركت سهامى خاص پايانه‌هاى عمومى وسايل نقليه باربرى 227
قانون اصلاح قانون تأسيس شركت سهامى خاص پايانه‌هاى عمومى وسايل نقليه باربرى 227

دفتر هفتم: مقررات مربوط به معاينه فنى خودروها 229
تصويب نامه شماره 26581/ت/22334 ه تعيين هزينه آزمايش و معاينه فنى خودروها 229
آيين‌نامه اجرايى نحوه انجام معاينه و صدور برگ معاينه‌فنى خودرو 230
تعيين بهاى خدمات انجام معاينه فنى 234
آيين نامه نحوه از رده خارج كردن خودروهاى فرسوده 235
تصويب نامه در خصوص سن فرسودگى خودروها 239
تصويب نامه استفاده از تخفيفات ترجيحى در سود بازرگانى در مقابل از رده خارج كردن خودروهاى فرسوده 239
اصلاحيه تصويب‌نامه استفاده از تخفيفات ترجيحى سود بازرگانى در مقابل از رده خارج كردن خودروهاى فرسوده 240
تصميم نمايندگان ويژه رئيس جمهور در خصوص تخفيف ترجيحى در سود بازرگانى در ازاى گواهى اسقاط براى وانت
فرسوده پلاك شخصى 241
تصميم نمايندگان ويژه رئيس جمهور راجع به پرداخت تسهيلات خودروهاى فرسوده توسط بانكها 242
تصميم نمايندگان ويژه رئيس جمهور راجع به پرداخت تسهيلات بانكى در بخش توسعه ناوگان حمل و نقل عمومى 243

دفتر هشتم: مقررات‌مربوط‌به‌راهنمائى‌ورانندگى و پليس‌راه 244
آيين نامه راهنمايى و رانندگى 244
آيين‌نامه صدور انواع گواهينامه‌هاى رانندگى 304
آيين‌نامه اجرايى آموزشگاههاى رانندگى 308
قانون استفاده اجبارى از كمربند و كلاه ايمنى 316
آيين‌نامه اجرايى قانون استفاده اجبارى از كمربند و كلاه ايمنى 317
آيين‌نامه اجرايى قانون استفاده اجبارى از كمربند و كلاه ايمنى 318
لايحه قانونى نحوه نقل و انتقالات وسايل نقليه موتورى 319
قانون جلوگيرى از تردد موتور سيكلت‌هاى فاقد شماره راهنمائى و رانندگى 321
آيين‌نامه اجرايى قانون جلوگيرى از تردد موتور سيكلت‌هاى فاقد شماره راهنمايى و رانندگى 321
تصويب‌نامه در خصوص دريافت هزينه انتقال خودروها از محل ممنوعه به توقفگاه 323
مجوز اخذ عوارض ساليانه از وسايل نقليه شماره‌گذارى شده در شهر تهران 324
اصلاح تصويب نامه در خصوص جريمه‌هاى تخلفات مربوط به حمل و نقل و عبور و مرور در كليه نقاط كشور و مناطق آزاد
تجارى ـ صنعتى 325
قانون استفاده از نظر افسران راهنمائى در تصادفات وسائط نقليه 329
قانون بيمه اجبارى خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشى از وسايل نقليه مصوب 1395 329
مصوبه راجع به ميزان سرعت مجاز انواع وسايل نقليه در راههاى برون شهرى 348
آيين نامه اجرائى تعيين حداقل و حداكثر سرعت وسايل‌نقليه خاص در بزرگراهها تبصره 2 ماده واحده 350
مقررات حمل و نقل بار در راهها 351
آيين نامه اجرايى حمل و نقل جاده‌اى مواد خطرناك 353
اصلاح آيين نامه اجرايى حمل و نقل جاده‌اى مواد خطرناك 362
آيين‌نامه عبور و مرور وسائط نقليه و اشخاص در حوزه داخلى فرودگاهها 364
قانون مقررات تردد وسايل نقليه خارجى 366
آيين‌نامه اجرايى قانون مقررات تردد وسايل نقليه خارجى 368
ابطال تبصره 2 ماده واحده قانون تردد وسايل نقليه خارجى مصوب 1373 و ماده 20 آيين‌نامه اجرائى قانون مذكور 373
آيين نامه چگونگى استفاده از خودروهاى دولتى 374

دفتر نهم: مقررات مربوط به حمل و نقل ريلى 382
قانون ايمنى راهها و راه آهن 382
قانون كيفر بزه‌هاى مربوط راه‌آهن 388
آيين‌نامه اجرايى تبصره 1 ماده 17 اصلاحى قانون ايمنى راهها و راه‌آهن 392
آيين‌نامه اجرايى تبصره 3 ماده 17 اصلاحى قانون ايمنى راهها و راه‌آهن 396
قانون حمايت از سامانه‌هاى حمل و نقل ريلى شهرى و حومه 399
قانون دسترسى آزاد به شبكه حمل و نقل ريلى 403
آيين‌نامه اجرايى كميسيونهاى جلوگيرى از سوانح راه آهن 406
تصويب‌نامه مربوط به اجراى طرحهاى قطار شهرى دوگانه سوزنمودن خودروهاى سوارى و خارج كردن خودروهاى فرسوده 409
قانون تأسيس شركت راه‌آهن شهرى تهران و حومه 410
لايحه قانونى اصلاح قانون تأسيس شركت راه‌آهن شهرى تهران و حومه 411
تصويب‌نامه در مورد انتزاع شرك راه‌آهن شهرى تهران و حومه (مترو) از وزارت كشور و واگذارى آن به شهردارى تهران 412
اساسنامه شركت راه آهن شهرى تهران و حومه مترو 413
اساسنامه شركت مادر تخصصى قطار شهرى كشور 418

دفتر دهم: مقررات مربوط به جرائم ناشى از تخلفات رانندگى 426
قوانين و مقررات كيفرى در ارتباط با جرايم ناشى از تخلفات رانندگى 426
طرح قانونى مربوط به تشديد مجازات رانندگان متخلف 426
موادى از قانون مجازات اسلامى مصوب 1392 در ارتباط با جرائم ناشى از تخلفات رانندگى و تصادفات وسايل نقليه 426
از قانون وصول برخى از درآمدهاى دولت و مصرف آن در موارد معين 438
قانون مجازات خوددارى از كمك به مصدومين و رفع مخاطرات جانى 438
آيين‌نامه اجرائى قانون مجازات خوددارى از كمك به مصدومين و رفع مخاطرات جانى 439
قانون ممنوعيت بازداشت كسانى كه مصدومين را به مراكز درمانى منتقل مى‌نمايند 440
ماده 30 قانون مبارزه با مواد مخدر 441
مواد 377 تا 394 (باب هشتم ـ قرارداد حمل و نقل) 441
قانون تجارت 441
قانون رسيدگى فورى به خسارات ناشيه از تصادفات رانندگى به‌وسيله نقليه موتورى 444
قانون مجازات عاملين متخلف در امر حمل‌ونقل كالا 444

دفتر يازدهم: ساير قوانين و مقررات مربوطه 446
آيين‌نامه راهنمايى و رانندگى مناطق آزاد تجارى ـ صنعتى جمهورى اسلامى ايران 446
قانون مسئوليت مدنى 469
قانون الحاق ايران به كنوانسيون عبور و مرور در جاده‌ها و كنوانسيون مربوط به علائم راهها 472
كنوانسيون راجع به ترافيك راهها 472
كنوانسيون راجع به علائم راهها 531
قانون الحاق دولت جمهورى اسلامى ايران به كنوانسيون قرارداد حمل و نقل بين‌المللى كالا از طريق جاده و پروتكل اصلاحى آن 581
كنوانسيون قرارداد حمل و نقل بين‌المللى كالا از طريق جاده 581
آيين‌نامه ضوابط فنى واردات خودرو 603
قانون مستثنى شدن ماشين آلات، خودروهاى اهدايى و قطعات و لوازم مربوط به آنها از شمول تبصره 17 ماده واحده قانون چگونگى محاسبه و وصول حقوق گمركى، سود بازرگانى و ماليات انواع خودرو، ماشين آلات راهسازى وارداتى و ساخت داخل و قطعات آنها 608
اصلاحيه تعرفه عوارض صدور گواهينامه رانندگى در تهران 609
اصلاحيه مصوبه تعرفه عوارض نقل و انتقال خودرو در شهر تهران 609
آيين‌نامه هماهنگى اقدامات عمرانى مؤسساتى كه خدمات آنها در داخل شهرهاو محدوده روستاها مستلزم حفارى معابر و احداث تأسيسات مى‌باشد 610
دستورالعمل تشكيل شوراهاى حل اختلاف ويژه امور راهنمايى و رانندگى 614

دفتردوازدهم: آراى وحدت رويه و آراى اصرارى ديوان عالى كشور در ارتباط با تصادفات رانندگى 621
آراء وحدت رويه ديوان عالى كشور 621
محروميت از حق تصدى وسايل موتورى به جاى محروميت از حق رانندگى از موجبات نقض نيست 621
محروميت از حق رانندگى مجازات تكميلى محسوب و قابل تعليق است. 622
قابل گذشت بودن ايراد صدمه بدنى در جرائم رانندگى موضوع ماده 4 قانون تشديد مجازات رانندگان 625
محروميت از حق رانندگى از شمول تبصره ماده 19 قانون مجازات عمومى اصلاحى خارج است 628
قتل غيرعمد ناشى از تصادفات رانندگى به لحاظ تخلف مقتول 630
تبديل حبس به جزاى نقدى در جرايم رانندگى و در مرحله تجديدنظر 632
عدم تفكيك بين ديه و مجازات تعزيرى در جرائم رانندگى 634
قتل غيرعمد در جرائم رانندگى و تأثير گذشت اولياء دم 636
عدم شمول قانون تعزيرات به قتل غيرعمد ناشى از جرائم رانندگى قبل از تصويب قانون تعزيرات 639
قتل غيرعمدى در اثر بى‌احتياطى در رانندگى وسيله نقليه موتورى بدون داشتن پروانه رانندگى 641
غرفه‌هاى پايانه‌هاى مسافربرى از شمول قانون روابط موجر و مستأجر 644

دفتر سيزدهم: آراء ديوان عدالت ادارى در ارتباط با وسايل نقليه و مقررات حمل و نقل 646
درجه داران راهنمايى و رانندگى حق صدور قبض جريمه ندارند 646
ابطال مجوز صدور برگ جريمه تخلفات رانندگى توسط درجه داران راهنمايى و رانندگى 646
ابطال آيين‌نامه اجرايى تبصره ماده6 قانون نحوه‌جلوگيرى از آلودگى هوا 650
ابطال دستورالعمل مربوط به حمل خودرو با جرثقيل هنگام حضور راننده و الزام جهت حضور در كلاس آموزش و اخذ گواهينامه در محلهاى ايستادن ممنوع همراه با تابلوى حمل با جرثقيل 651
ابطال تبصره يك ماده 3 آيين‌نامه اجرايى قانون اصلاح لايحه قانونى احداث ترمينالهاى مسافربرى و ممنوعيت تردد اتومبيلهاى مسافربرى بين شهرى داخل شهر تهران 654
ابطال بندهاى ج، و، ط ماده 4 آيين نامه شرايط خاص تشكيل شركتهاى مسافربرى مصوب 16/5/67 شهردارى تهران 655
لغو بخشنامه شماره 60/09/703/8/0 مورخ 19/4/64 فرماندهى پليس‌راه ژاندارمرى جمهورى اسلامى ايران راجع به ممنوعيت رانندگى اتوبوس بين شهرى به لحاظ مغايرت با اصل 28 قانون اساسى جمهورى‌اسلامى ايران. 656
ابطال بخشنامه شماره 1/179/01/402 مورخ 11/4/1379 اداره كل قوانين و امور حقوقى نيروى انتظامى ايران مبنى بر تفتيش و بازرسى خودروها در غير جرائم مشهود بدون كسب اجازه مخصوص از مقام قضايى 656
ابطال بخشنامه شماره 8213/898 مورخ 5/8/1378 و 9588/828 مورخ 10/9/1378 شركت ملى پخش فرآورده‌هاى نفتى ايران مشعر بر برخوردارى شركتهاى تجارى توليد كننده از نصب كيت گازسوزى روى خودروهاى پلاك شخصى و دولتى 657
ابطال تبصره ماده 7 آيين نامه اجرايى تبصره 3 قانون تشديد مجازات موتورسيكلت سواران 658
ابطال تصميم شركت بيمه ايران داير بر اخذ تعهدنامه از متقاضيان بيمه شخص ثالث 660
ابطال مصوبه شوراى اسلامى شهر تهران 662
موضوع استفاده اختصاصى از حاشيه معابر و خيابانها 662
هيأت عمومى ديوان عدالت ادارى در خصوص تسرى ندادن قانون تمركز امور مربوط به تاكسيرانى به مؤسسات اتومبيل كرايه 663
در خصوص ابطال مواد 6، 12 و 13 آئين نامه حمل بار و مسافر 664
ابطال ماده 12 آيين‌نامه حمل بار و مسافر و مدت لغو پروانه فعاليت و تعطيلى مؤسسات حمل و نقل جاده‌اى 665


دفتر چهاردهم: نظرات اداره حقوقى قوه قضائيه در ارتباط با جرائم و تخلفات رانندگى 668

دفتر پانزدهم: نظرات اداره حقوقى رياست جمهورى نظرات اداره حقوقى رياست جمهورى 697

ويژگيهاى فنى معابر، مفاهيم رنگ، شكل و اندازه علائم عبور و مرور 700