1.فرایند میانجیگری
2.میانجیگری؛ احساسات و عواطف
3.طرفین دعوی و ویژگیهای تعارض
4.بایدها و نبایدهای میانجیگری
5.وظایف میانجی
در دنیای پیچیده و پر از تعارض امروز، میانجیگری به‌عنوان هنر و علم، نقش حیاتی در ایجاد صلح و همبستگی ایفا می‌کند. میانجیگری جایگزینی برای آسیب شخصی در دعوی قضایی ارائه می‌دهد. امکان دارد یک آسیب جدی بر هر بخش از زندگی، ازجمله سلامت جسمی و روانی، مالی، شغلی و توانایی فرد برای انجام کارهای مورد علاقه، تأثیر بگذارد. هنگامی‌که افراد به دلیل سهل‌انگاری شخص دیگری مجروح یا دچار آسیب می‌شوند، اغلب بر این باورند که تنها گزینۀ آنها طرح دعوی است. با این حال، دعوی قضایی زمان‌بر و پرهزینه است. میانجیگری عملی پویا و چندوجهی است که در اشکال و سبک‌های مختلف در جهان در حال توسعه دیده می‌شود. شاید بتوان گفت یکی از مهمترین شیوه‌های حل اختلاف دوستانه که اختلافات را در خارج از دادگاه به‌صورت خصوصی و محرمانه و همچنین سریع‌تر و ارزان‌تر نسبت به دادگاه حل‌وفصل می‌کند، میانجیگری است. جلسات رسیدگی و حل‌وفصل اختلاف در میانجیگری مطابق با ارادۀ طرفین جریان می‌یابد و توانایی و شخصیت میانجی و به‌ویژه تمایل و خواست طرفین به حل‌وفصل اختلاف مهمترین عامل در موفقیت شیوۀ میانجیگری و انعقاد موافقت‌نامه حل‌وفصل درنظرگرفته می‌شود. با بهره‌گیری بیشتر از میانجیگری بخش مهمی از اختلافات خارج از دادگاه حل‌وفصل می‌شود و تراکم دعاوی در دادگاه‌ها کاهش می‌یابد. در تعالیم دینی نیز توصیه‌هایی در مورد میانجیگری و سازش آمده است. آنجا که پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «کسی که با میانجیگری خود زیانی را دفع، یا سودی را احیا کند، خداوند تعالی، در روزی که قدم‌ها می‌لغزد، قدم‌های او را استوار بدارد.»[1]
میانجیگری، فرآیندی است که در آن شخص بی‌طرف (میانجیگر) به دو طرف درگیر در یک اختلاف کیفری کمک می‌کند تا به توافقی داوطلبانه و پایدار دست یابند. این فرایند به‌جای تمرکز بر تعیین گناه یا بی‌گناهی، بر حل مشکلات و نیازهای طرفین متمرکز است. افراد به سراغ میانجیگری می‌روند تا صلح برقرار شود نه جنگ، لذا در این فرایند مجموعه‌ای از مهارت‌ها و طرز فکرهای متفاوت لازم است. فرد میانجی توانایی‌هایی دارد که از آنها برای کمک به افراد مختلف و حل تعارض استفاده می‌کند. این مهارت‌ها به میانجی کمک می‌کند تا در شرایط مختلفی کار کند و بحث را تسهیل کند تا اطمینان حاصل شود که طرف‌های درگیر می‌توانند به توافق برسند. در این کتاب مهارت‌ها و راهبردهای مورد نیاز افرادی که در جایگاه میانجیگری می‌نشینند به‌صورت کلیدی و در پنج گروه آمده است. سعی بر این بوده است که مطالب با زبانی ساده و ترتیبی منطقی آورده شود تا خواننده نهایت استفاده را ببرد. این راهنما در هر نقطه و شرایط حل دعاوی در دسترس شما است؛ مهارت‌های کلیدی میانجیگری در دعاوی نه‌تنها برای میانجیگران حرفه‌ای، بلکه برای هرکسی که به دنبال بهبود روابط و حل‌وفصل اختلافات در زندگی شخصی و حرفه‌ای است، منبعی ارزشمند و الهام‌بخش خواهد بود.