مقدمه 16
بخش نخست: شناخت دعوا 19
فصل نخست: مفهوم دعوا 21
مبحث نخست: تعريف دعوا 21
بند نخست: تعريف لغوى دعوا 21
بند دوم: تعريف اصطلاحى دعوا 22
مبحث دوم: تمييز دعوا از مفاهيم مشابه 26
بند نخست: تمييز دعوا از مفاهيم قريب 26
الف) تمييز مفهوم دعوا از مفهوم حق طرح دعوا 26
1ـ از لحاظ مبنا 26
2ـ از لحاظ زمان 26
3ـ از لحاظ موضوع 26
ب) تمييز مفهوم دعوا از اقامه دعوا 27
1ـ دعوا از نوع اخبار است و اقامه دعوا انشاء 27
2ـ طرفين دعوا و طرفين اقامه دعوا 27
بند دوم: تمييز مفهوم دعوا از مفاهيم غريب 27
الف) تمييز مفهوم دعوا از مفهوم اقرار 28
ب) تمييز مفهوم دعوا از مفهوم شهادت 28
فصل دوم:اقسام دعوا 29
مبحث نخست: تقسيم‌بندى دعوا بر اساس ماهيت آن 29
بند نخست: انواع دعوا براساس ماهيت آن 29
الف) دعواى عينى. 29
ب) دعواى شخصى 29
ج) دعواى مختلط 30
بند دوم: فوايد تقسيم‌بندى دعوا براساس ماهيت آن 31
الف) جهت تعيين طرف دعوا 32
1 ـ اصل امكان طرح دعواى عينى به طرفيت متصرف 32
2ـ اصل امكان طرح دعواى دينى عليه مديون اصلى 32
ب) صلاحيت قضايى 33
مبحث دوم: تقسيم دعوا براساس ماليت داشتن موضوع آن: دعواى مالى و دعواى غيرمالى 33
بند نخست: تعريف دعاوى مالى و غيرمالى 34
الف) دعواى مالى 34
ب) دعواى غيرمالى 34
ج) دعواى مختلط مالى و غير مالى 35
بند دوم: ملاك تقسيم‌بندى دعوا به مالى و غيرمالى 35
الف) معيار تشخيص 35
ب) بررسى دعاوى خاص 37
1) دعاوى راجع به اسناد 38
2) دعواى ابطال پروانه چاه آب 38
3) دعاوى راجع به مال در صورتى كه اصل مالكيت و مورد نزاع نباشد 38
4) دعواى تخليه ملك 39
5) دعواى الزام موجر به تعميرات اساسى 39
بند سوم: فايده تقسيم‌بندى دعوا به مالى و غيرمالى 39
الف) محاسبه هزينه دادرسى 39
ب) محاسبه حق‌الوكاله در صورت ارجاع به تعرفه 40
ج) قابليت تجديد نظرخواهى و فرجام‌خواهى 41
مبحث سوم: تقسيم دعوا براساس محل موضوع آن 42
بند نخست: تقسيم دعوا به منقول و غيرمنقول 42
الف) دعواى غيرمنقول 42
ب) دعواى منقول 43
بند دوم: فايده تقسيم‌بندى دعاوى به منقول و غيرمنقول 44
مبحث چهارم: تقسيم‌بندى دعوا براساس حيطه شمول آن 45
دعواى مالكيت و دعواى تصرف 45
بند نخست: انواع دعاوى تصرف راجع به اموال غيرمنقول 47
بند دوم: شرايط دعاوى تصرف 49
الف) شرايط لازم براى دعواى تصرف 49
ب) شرايط غير مؤثر در دعواى تصرف 52
بند سوم: احكام دعاوى راجع به تصرف 53
الف) احكام عام تمام دعاوى تصرف 53
ب) احكام خاص دعواى تصرف عدوانى 59
بخش دوم: طرح دعوا 61
فصل نخست: صلاحيت مدعى براى طرح دعوا 63
مبحث نخست: اهليت قانونى براى طرح دعوا 64
مبحث دوم: دارا بودن سمت براى طرح دعوا 66
بند نخست: قائم مقامى 66
بند دوم: نمايندگى 67
بند سوم: بررسى ويژه وكالت در دعاوى 69
الف) مفهوم وكالت در دعاوى 69
ب) اشكال انعقاد عقد وكالت در دعاوى 70
ج) حدود اختيارات وكيل در دعاوى 72
د) آثار قرارداد وكالت در دعاوى 73
مبحث سوم: داشتن نفع 74
بند نخست: مفهوم نفع 75
بند دوم: شرايط نفع 75
فصل دوم: زمان طرح دعوا 77
مبحث نخست: مهلت‌هاى مربوط به طرح دعاوى خاص 77
مبحث دوم: مهلت‌هاى مربوط به شكايت از آراء 78
مبحث سوم: مرور زمان و جايگاه آن در حقوق كنونى ايران 79
فصل سوم: شيوه طرح دعوا: تقديم دادخواست 81
مبحث نخست: مفهوم دادخواست 81
بند نخست : تعريف دادخواست 81
بند دوم: تمييز دادخواست از مفاهيم مشابه 82
مبحث دوم: شرايط دادخواست 85
بند نخست: بيان شرايط دادخواست 85
بند دوم: ضمانت اجراى عدم رعايت تشريفات دادخواست 86
بند سوم: وظايف دادگاه و دفتر دادگاه‌در رعايت شرايط دادخواست 96
بخش سوّم: جريان دعوا 101
فصل نخست: ابلاغ دادخواست 103
مبحث نخست: مفهوم و اهميت ابلاغ 103
مبحث دوم: انواع ابلاغ 104
بند نخست: ابلاغ واقعى 104
بند دوم: ابلاغ قانونى 108
الف) ابلاغ قانونى در محل اقامت خوانده 108
ب) ابلاغ قانونى از طريق نشر آگهى 112
بند سوم: موارد خاص ابلاغ 114
الف) ابلاغ به مخاطبين خارج از كشور 115
ب) ابلاغ به مخاطبان غيرمحصور 117
ج) ابلاغ به اشخاص حقوقى 117
فصل دوم: رسيدگى به دعوا 119
مبحث نخست: رسيدگى به دعوا در دادرسى معمولى 119
بند نخست: ابلاغ وقت دادرسى 120
بند دوم: تشكيل جلسه دادرسى 121
الف) حقوق و تكاليف طرفين دعوى در جلسه دادرسى 121
ب) حقوق و تكاليف دادگاه در جلسه رسيدگى 124
مبحث دوم: رسيدگى به دعوا در دادرسى فورى 131
بند نخست: موارد دادرسى فورى 131
بند دوم: مرجع صالح 132
بند سوم: تشريفات رسيدگى 132
بند چهارم: تصميم‌گيرى در دادرسى فورى 135
بخش چهارم: ختم دعوا 139
فصل نخست: طرق ختم دعوا 141
مبحث نخست: ختم دعوا درنتيجه اقدامات اصحاب دعوا: زوال دادرسى 141
بند نخست: ختم دعوا در نتيجه اقدامات خواهان 141
الف) استرداد دادخواست 141
ب) استرداد دعوا 142
بند دوم: ختم دعوا در نتيجه اقدام خوانده: پذيرش ادعاى خواهان 143
بند سوم: ختم دعوا در نتيجه اقدام مشترك اصحاب دعوا: سازش 143
الف) انواع سازش 144
ب) اعتبار سازش 146
مبحث دوم: ختم دعوادر نتيجه رسيدگى دادگاه: صدور رأى 147
بند نخست: مفهوم رأى 147
الف) تعريف رأى 147
ب) تمييز راى از مفاهيم مشابه 149
بند دوم: شرايط راى 150
الف) شرايط شكلى راى 150
ب) شرايط ماهوى راى 152
بند سوم: تصحيح رأى 152
الف) موارد تصحيح رأى 152
ب) مقام تصحيح كننده راى 152
ج) احكام تصحيح راى 153
فصل دوم: حقوق ناشى از ختم دعوا 154
مبحث نخست: انواع حقوق ناشى از ختم دعوا 154
بند نخست: حقوق محكوم‌له ناشى ازختم دعوا: تقاضاى اجراى‌حكم 154
بند دوم: حقوق محكوم عليه ناشى از ختم دعوا: اعتراض به راى 155
مبحث دوم: بررسى ويژه حق اعتراض به رأى 156
بند نخست: اعتراض عادى به رأى 156
الف) واخواهى 156
1 ـ موارد واخواهى 156
2 ـ تشريفات واخواهى 159
3 ـ احكام و آثار واخواهى 161
ب) تجديدنظر خواهى 162
1 ـ موارد تجديدنظر خواهى 162
2 ـ تشريفات تجديدنظر خواهى 165
3 ـ احكام و آثار تجديدنظرخواهى 170
بند دوم: اعتراض فوق‌العاده به رأى 171
الف) فرجام خواهى 171
1) موارد فرجام خواهى 171
2) مرجع فرجام‌خواهى 174
3) تشريفات فرجام خواهى 175
4) آثار و احكام فرجام خواهى 179
ب) اعاده دادرسى 180
1) موارد اعاده دادرسى 181
2) مرجع اعاده دادرسى 184
3) تشريفات اعاده دادرسى 188
4) آثار و احكام اعاده دادرسى 189
ج) اعتراض شخص ثالث 190
1) موارد اعتراض شخص ثالث 191
2) مرجع اعتراض شخص ثالث 194
3) تشريفات اعتراض شخص ثالث 196
4) آثار و احكام اعتراض شخص ثالث 196
بخش پنجم: طوارى دعوا: طوارى دادرسى 199
فصل نخست: طوارى دادرسى ناشى از دعواى اصلى 202
مبحث نخست: طوارى دادرسى ناشى از طرح ايرادات در دعوى اصلى 202
بند نخست : ايرادات ناظر به دادگاه 204
الف) ايراد عدم صلاحيت 204
1) صلاحيت ذاتى 204
2) صلاحيت محلى 205
ب) ايراد امر مطروحه و امر مرتبط 206
ج) ايراد رد دادرس 208
بند دوم : ايرادات ناظر به طرفين دعوى 209
الف) ايرادات ناظر به صلاحيت خواهان 209
1) ايراد عدم صلاحيت خواهان 209
2) ايراد عدم احراز سمت خواهان 210
3) ايراد ذى نفع نبودن خواهان 210
ب) ايرادات ناظر به صلاحيت خوانده 211
1) ايراد عدم اهليت خوانده 211
2) ايراد عدم احراز سمت خوانده 211
3) ايراد عدم توجه دعوا 211
بند سوم : ايرادات ناظر به خود دعوى 212
الف) ايرادات ناظر به موضوع دعوى 212
1) ايراد فقد اثر قانونى 212
2) ايراد عدم مشروعيت دعوا 213
ب) ايرادات ناظر به شيوه طرح دعوا 213
1) ايراد عدم جزميّت خواسته 213
2) ايراد زمان اقامه دعوا 214
ج) ايراد ناظربه‌سابقه طرح‌دعوا 215
1) مبناى و گستره ايراد امر مختومه يا ايراد اعتبار امر قضاوت شده 215
2) شرايط اجراى قاعده اعتبار امر قضاوت شده 218
1) وحدت موضوع دو دعوا 218
2) وحدت اصحاب دو دعوا 219
3) وحدت سبب دو دعوا 219
مبحث دوم : طوارى دادرسى ناشى از درخواست تأمين در دعوا 219
بند نخست: طوارى‌دادرسى ناشى ازدرخواست تأمين‌خواسته دردعوا 220
الف) مفهوم تامين خواسته 220
1) تعريف تامين خواسته 220
2) ماهيت تامين خواسته 221
ب) شرايط صدور قرار تامين خواسته 222
1) درخواست متقاضى 222
2) قابل مطالبه بودن خواسته 223
3) قابل تأمين بودن خواسته 223
4) قابليت توجيه تامين 223
ج) آثار تامين خواسته 225
1) اجراى تامين خواسته و چگونگى آن 225
2) زوال تامين خواسته و آثار آن 227
بند دوم : تأمين هزينه دادرسى 228
الف) مفهوم و شرايط تأمين هزينه دادرسى 229
ب) مواردى كه در آن ها تأمين اخذ نمى‌شود 231
بند سوم: طوارى دادرسى ناشى از تامين در برابر دعواى اتباع بيگانه 233
الف) فلسفه تامين 233
ب) شرايط اخذ تامين 234
ج) مواردى كه از اتباع بيگانه استثنآ تأمين اخذ نمى‌شود 235
فصل دوم : طوارى دادرسى ناشى از طرح دعواى جديد 236
مبحث نخست : طوارى دادرسى ناشى از طرح دعواى جديد بين اصحاب دعوا 236
بند نخست: دعواى اضافى 237
الف) تعريف دعواى اضافى و انواع آن 237
ب) شرايط دعواى اضافى 238
بند دوم : دعواى متقابل 239
الف) تعريف دعواى متقابل و ماهيت آن 240
ب) شرايط دعواى متقابل 242
مبحث دوم : طوارى دادرسى ناشى از طرح دعواى جديد با دخالت شخص ثالث 246
بند نخست : دعواى جلب شخص ثالث 246
الف) مفهوم دعواى جلب شخص ثالث و انواع آن 246
ب) شرايط دعواى جلب شخص ثالث و احكام خاص آن 248
بند دوم : دعواى ورود شخص ثالث 251
الف) مفهوم دعواى ورود شخص ثالث و انواع آن 252
ب) شرايط دعواى ورود ثالث و احكام خاص آن 252
فصل سوم : طوارى خارجى شخصى 255
مبحث نخست: طوارى طبيعى شخصى 255
بند نخست: فوت 255
بند دوم: زوال اهليت 256
مبحث دوم : طوارى حقوقى شخصى: زوال سمت 257
نتيجه‌گيرى و چشم انداز 259
فهرست منابع 262
الف) منابع فارسى و عربى 262
ب) منابع فرانسوى 264
نمايه 265