مقدمه 11
فصل اول: تخليه سريع 15
بخش اول: كليات 16
مبحث اول: اهداف كلى قانون روابط موجر و مستأجر 76 16
مبحث دوم: طرح و تقسيم بندى مطالب در قانون روابط موجر و مستأجر 76 20
مبحث سوم: تعريف عقد اجاره 23
مبحث چهارم: ماهيت عقد اجاره 23
بخش دوم: دايره شمول قانون روابط موجرومستأجر 76 و موارد پيش‌بينى نشده و استثناء شده 25
مبحث اول: دايره شمول قانون روابط موجر و مستأجر 76 25
گفتار اول: قرارداد عادى اجاره 26
گفتار دوم: قرارداد رسمى اجاره 29
مبحث دوم: موارد پيش‌بينى نشده در قانون روابط موجر و مستأجر 76 31
گفتار اول: تصرف با تراضى مالك به منظور اجاره 32
گفتار دوم: اجاره شفاهى 34
گفتار سوم: صلح منافع يا هر عنوان ديگرى به منظور اجاره 39
مبحث سوم: موارد استثناء شده از قانون روابط موجر و مستأجر 76 41
گفتار اول:اجاره‌هاى سابق (موضوع ماده 11 قانون. ر.م.م.76) 41
گفتار دوم: تمديد اجاره‌هاى سابق يا انتقال حقوق مستأجر سابق به مستأجر جديد (موضوع بند 2 ماده 2 آئين نامه) 42
بخش سوم: حاكميت توأم قانون روابط موجر و مستأجر 76 و قانون مدنى نسبت به اجاره‌هاى
تحت شمول و عدم خروج قرارداد از شمول اين قانون با شرط يا عدم رعايت شرايط ماده (2) 50
مبحث اول: حاكميت توأم قانون روابط موجر و مستأجر 76 و قانون مدنى نسبت به اجاره‌هاى تحت شمول 50
مبحث دوم: عدم خروج قرارداد از شمول قانون روابط موجر و مستأجر 76 با شرط ضمن عقد 51
مبحث سوم: عدم خروج قرارداد از شمول قانون روابط موجر و مستأجر 76 با عدم رعايت شرايط مقرر در ماده (2) 55
بخش چهارم: شرايط شكلى لازم وجانبى‌قرارداداجاره‌براى‌تخليه‌سريع 58
مبحث اول: شرايط شكلى لازم قرارداد اجاره 58
گفتار اول: شرايط شكلى لازم قرارداد عادى اجاره 58
گفتار دوم: شرايط شكلى لازم قرارداد رسمى اجاره 64
مبحث دوم: شرايط شكلى جانبى قرارداد اجاره (عادى يا رسمى) 65
بخش پنجم: شرايط و مراجع و نحوه صدور دستور تخليه و ماهيت آن 72
مبحث اول: شرايط درخواست تخليه سريع و منضمات آن 72
گفتار اول: تقاضاى موجر يا قائم مقام قانونى وى 74
گفتار دوم: فرم درخواست 76
گفتار سوم: ارائه كپى مصدق قرارداد اجاره 79
گفتار چهارم: ارائه مدرك نمايندگى يا قائم مقامى 84
مبحث دوم: مرجع صدور دستور تخليه 84
گفتار اول: دادگاه يا شوراى حل اختلاف 85
گفتار دوم: دايره ثبت 86
مبحث سوم: زمان صدور دستور تخليه 87
مبحث چهارم: ماهيت دستور تخليه 88
بخش ششم: عمليات اجرايى دستور تخليه در مراجع ذيصلاح 90
مبحث اول: عمليات اجرايى در دادگاه يا شوراى حل اختلاف 90
گفتار اول: ابلاغ دستور تخليه به مستأجر 90
گفتار دوم: استرداد وجوه و اسناد مورد تضمين از موجر 92
مبحث دوم: عمليات اجرايى در دايره ثبت 108
گفتار اول: ابلاغ دستور تخليه به مستأجر 108
گفتار دوم: استرداد وجوه و اسناد مورد تضمين از موجر 108
بخش هفتم: ايرادات قابل طرح نسبت به درخواست يا دستور تخليه و نحوه طرح آن در مراجع ذيصلاح و آثار آن 109
مبحث اول: ايرادات قابل طرح توسط مستأجر 109
گفتار اول: ايرادات مربوط به شرايط قانونى قرارداد اجاره 109
گفتار دوم: ايرادات قابل طرح بر اساس قواعد عمومى 110
گفتارسوم:ايرادات‌قابل‌طرح‌به‌استنادتوافقات‌طرفين‌درخارج‌ازقرارداداجاره 112
مبحث دوم: نحوه طرح ايرادات در مراجع صدور دستور تخليه 114
گفتار اول: نحوه طرح ايرادات در دادگاه يا شوراى حل اختلاف 114
گفتار دوم: نحوه طرح ايرادات در دايره ثبت 116
مبحث سوم: آثار ايرادات 116
بخش هشتم: استمهال و تخليه مورد اجاره 119
مبحث اول: استمهال 119
گفتار اول: زمان استمهال 120
گفتار دوم: علت استمهال 120
گفتار سوم: مقام مهلت دهنده 120
مبحث دوم: تخليه مورد اجاره 121
بخش نهم: دعاوى مالى موجر و مستأجر نسبت به همديگر 123
مبحث اول: دعوى مالى مستأجر 123
مبحث دوم: دعوى مالى موجر 124

فصل دوم: سرقفلى 126
بخش اول: كليات 127
مبحث اول: پيشينه مختصر سرقفلى 127
مبحث دوم: تعريف سرقفلى 128
مبحث سوم: بررسى فقهى سرقفلى 140
گفتار اول: نظريه حضرت‌آيت‌الله‌العظمى سيد روح‌الله موسوى خمينى(ره) 140
گفتار دوم: نظريه آيت الله سيد محمد موسوى بجنوردى 147
گفتار سوم: نظريه آيت الله العظمى حاج شيخ يوسف صانعى 151
گفتار چهارم: نظريه آيت الله العظمى حاج شيخ محمد فاضل لنكرانى 152
گفتار پنجم: نظريه آيت الله العظمى سيد يوسف مدنى تبريزى 155
گفتار ششم: نظريه فقهاى شوراى نگهبان 157
بخش دوم: شقوق مختلف سرقفلى در قانون روابط موجر و مستأجر 76 و وجوه افتراق و تشخيص نوع آن در دادگاه 158
مبحث اول: شقوق مختلف سرقفلى در قانون روابط موجر ومستأجر 76 159
گفتار اول: سرقفلى بابت اجور معجّل و ارزش افزوده منافع (موضوع ماده (6)
و تبصره 1 آن) 159
گفتار دوم: سرقفلى به مفهوم اخص (موضوع تبصره 2 ماده 6) 164
گفتار سوم: سرقفلى بابت اسقاط حق شرط (موضوع مادتين 7 و 8) 166
مبحث دوم: وجوه افتراق شقوق مختلف سرقفلى در قانون روابط موجر و مستأجر 76 171
مبحث سوم: وجوه تشخيص نوع سرقفلى در دادگاه 176
بخش سوم: نقل و انتقال منافع و سرقفلى در اثناى مدت اجاره در موارد سلب يا عدم سلب حق انتقال به غير و انتقال سرقفلى بدون انتقال منافع 177
مبحث اول: انتقال منافع و سرقفلى در موارد عدم سلب حق‌انتقال‌به‌غير 178
مبحث دوم: انتقال منافع و سرقفلى در موارد سلب حق انتقال به غير 179
مبحث سوم: انتقال سرقفلى بدون انتقال منافع 180
بخش چهارم: زمان پرداخت قيمت سرقفلى و تكليف آن در شقوق مختلف سرقفلى در هنگام تخليه 182
مبحث اول: زمان پرداخت قيمت سرقفلى 183
گفتار اول: انقضاء مدت اجاره و تخليه مورد اجاره 183
گفتار دوم: فسخ قرارداد اجاره و تخليه مورد اجاره 184
مبحث دوم: تكليف سرقفلى در شقوق مختلف آن هنگام تخليه 184
گفتار اول: تكليف مبلغ سرقفلى موضوع ماده (6) در حالات مختلف قطع رابطه استيجارى 185
گفتار دوم: تكليف مبلغ سرقفلى موضوع تبصره 1 ماده (6) در حالات مختلف قطع رابطه استيجارى 186
گفتارسوم: تكليف قيمت سرقفلى موضوع تبصره 2 ماده (6) در حالات مختلف قطع رابطه استيجارى 187
گفتار چهارم: پرداخت مبلغى تحت عنوان سرقفلى بر اساس مادتين (7) و (8) هنگام قطع رابطه استيجارى 195
بخش پنجم: نحوه تعيين قيمت سرقفلى و موارد عدم پرداخت سرقفلى به مستأجر هنگام تخليه
مورد اجاره 196
مبحث اول: نحوه تعيين قيمت سرقفلى 196
گفتار اول: تعيين قيمت سرقفلى با توافق طرفين 197
گفتار دوم: تعيين قيمت سرقفلى توسط دادگاه 197
مبحث دوم: موارد عدم پرداخت سرقفلى به مستأجر هنگام تخليه مورد اجاره 197
گفتار اول: چنانچه مدت اجاره به پايان برسد 198
گفتار دوم: مستأجر سرقفلى به مالك پرداخت نكرده باشد 198
گفتار سوم: استيفاء حقوق ضمن عقد توسط مستأجر 199
بخش ششم: مصاديق انتقال صحيح شرعى سرقفلى در قانون روابط موجر و مستأجر 76
و انتقال سرقفلى با عقد بيع 200
مبحث‌اول: مصاديق‌انتقال صحيح‌شرعى سرقفلى‌درقانون روابط موجرومستأجر 76 200
گفتار اول: انتقال سرقفلى با عقد صلح 200
گفتار دوم: انتقال سرقفلى از طريق عقد معاوضه 201
گفتار سوم: انتقال سرقفلى با عقد هبه 202
گفتار چهارم: انتقال سرقفلى با وصيت تمليكى 203
گفتار پنجم: انتقال سرقفلى از طريق عقد شركت و تقسيم يا توقيف و مزايده آن 205
گفتار ششم: انتقال سرقفلى با قرارداد (موضوع ماده 10 قانون مدنى) 209
مبحث دوم: انتقال سرقفلى با عقد بيع 211
بخش هفتم: شرايط درخواست تخليه و عسر و حرج مستأجر 216
مبحث اول: شرايط درخواست تخليه 216
گفتار اول: وجود رابطه استيجارى 216
گفتار دوم: درخواست تخليه توسط ذينفع 217
گفتار سوم: فسخ يا انقضاء مدت اجاره 219
مبحث دوم: عسر و حرج مستأجر 226
بخش هشتم: لغو كليه قوانين و مقررات مغاير با قانون روابط موجر و مستأجر 76 228
مبحث اول: نمونه هايى از موارد مغاير بين مقررات قانون روابط موجر و مستأجر 76 و قانون روابط موجر و مستأجر 56 229
گفتار اول: دايره شمول 229
گفتار دوم: رابطه استيجارى 230
گفتار سوم: سرقفلى و حق كسب و پيشه 232
گفتار چهارم: تنظيم سند رسمى اجاره 238
گفتار پنجم: تعديل اجاره بها 241
گفتار ششم: شروط ضمن عقد 244
گفتار هفتم: مرجع رسيدگى 245
گفتار هشتم: جهات تخليه 246
گفتار نهم: مدت اعتبار رأى 257
گفتار دهم: تجويز انتقال منافع 259
مبحث دوم: نمونه‌هايى از موارد غيرمغاير در مقررات قانون روابط موجر و مستاجر 76و قانون روابط موجر و مستاجر 56 262
گفتار اول: تخليه مورد اجاره توسط مستأجر با انقضاء مدت اجاره يا فسخ آن و استنكاف موجر از تحويل گرفتن مورد اجاره 262
گفتار دوم: پرداخت اجور به موجر يا دفتر خانه 262
گفتار سوم: اعلام قطع رابطه استيجارى به دفترخانه تنظيم كننده سند اجاره 263
گفتار چهارم: تعميرات مورد اجاره 263

نتيجه 266
فهرست منابع 269

ضمائم
مواد قانونى راجع به اجاره در قانون مدنى مصوب 18/2/ 1307 273
قانون راجع به تعديل مال الاجاره‌ها مصوب اول ديماه 1317 278
آيين‌نامه تثبيت قيمتها شماره 22 مورخ 28/7/ 1322 280
قانون مالك و مستأجر مصوب 1339 286
قانون روابط موجر و مستأجر مصوب دوم مرداد ماه 1356 296
آئين نامه اجرائى ماده 29 قانون روابط موجر و مستأجر 1356 308
قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 13/2/ 1362 309

قانون تمديد و اصلاح تبصره‌هاى 3 و 4 ماده 9 قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 13/2/ 1362 314
قانون الحاق يك ماده به قانون روابط موجرو مستأجر مصوب 15/8/ 1365 314
قانون محل مطب پزشكان مصوب 20/10/1366 315
مصوبه مجمع تشخيص مصلحت نظام در خصوص «حق كسب يا پيشه يا تجارت» 315
قانون روابط موجر و مستاجر مصوب 5/6/ 1376 316
آيين‌نامه اجرايى قانون روابط موجر و مستأجر مصوب 19/2/ 1378 318
ماده 189 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادى و اجتماعى و فرهنگى جمهورى اسلامى ايران 322
قانون شوراهاى حل اختلاف 322
اسامى شهرها و بخشهايى كه از جهت اماكن كسب و پيشه مشمول قانون مالك و مستأجر مى‌باشند 329
اصلاحات چاپ جديد 335