جزئیات نظریه
شماره نظریه : 7/1403/1009
شماره پرونده : 1403-96-1009ع
تاریخ نظریه : 1404/04/24
استعلام :
مطابق ماده 277 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366 با اصلاحات و الحاقات بعدی، «مرتکب یا مرتکبان جرایم مالیاتی علاوه بر مجازات‌های مقرر در مواد 274 تا 276 این قانون، مسؤول پرداخت اصل مالیات و جریمه‌های متعلق قانونی که تا مهلت مقرر در ماده 157 این قانون مطالبه نشده و همچنین ضرر و زیان وارده به دولت با حکم مراجع صالح قضایی می‌باشند»؛ چنانچه پرونده‌ای با عنوان جرایم مالیاتی موضوع ماده 274 قانون یادشده نزد محاکم کیفری مطرح شود، آیا در صورت اثبات این جرم دادگاه کیفری مکلف است وفق ماده 277 یادشده و بدون نیاز به تقدیم دادخواست، در خصوص ضرر و زیان وارده اتخاذ تصمیم کند؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
ضرر و زیان ناشی از جرم و صدور حکم به جبران آن از حیث ماهیت، مجازات محسوب نمی‌شود و مطالبه آن عنوان دعوای حقوقی دارد و با توجه به قاعده کلی مذکور در ماده 15 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، صدور حکم به جبران خسارت نیازمند تقدیم دادخواست است؛ مگر اینکه به تصریح قانون نیازمند این امر نباشد؛ بنابراین صرف عبارت «علاوه بر مجازات‌های مقرر در مواد 274 تا 276 این قانون مسؤول پرداخت اصل مالیات و جریمه‌های متعلقه قانونی ... و همچنین ضرر و زیان وارده به دولت با حکم مراجع صالح قضایی می‌باشند» به شرح مذکور در ماده 277 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366 با اصلاحات و الحاقات بعدی، به معنی نفی ضرورت تقدیم دادخواست و رعایت تشریفات مربوط نیست.