Disability, Human Rights, and Contract Law

ناتوانی، حقوق بشر و حقوق قراردادها

 موضوع اصلی کتاب

این
کتاب به بررسی این میپردازد که چگونه سیستم سنتی حقوق قراردادها می تواند
با حقوق بشر افراد دارای ناتوانی (معلولیت) در تعارض باشد و چگونه می توان
این سیستم را اصلاح کرد تا عادلانهتر و فراگیرتر شود.

نویسنده استدلال می کند که بسیاری از اصول پایهای حقوق قراردادها  مانند "آزادی قراردادی" مطلق و "لزوم رضایت"—در
عمل می تواند به تبعیض و حذف افراد دارای ناتوانی منجر شود. این کتاب به
دنبال بازتعریف این اصول در پرتو کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت
سازمان ملل متحد (UNCRPD) است.

چارچوب نظری: کنوانسیون UNCRPD

مهمترین چارچوبی که کتاب بر اساس آن استدلالهای خود را پیش می برد، کنوانسیون بین‌المللی حقوق افراد دارای معلولیت (UNCRPD) است. اصول کلیدی این کنوانسیون که در کتاب به کرات به آنها اشاره می شود، عبارتند از:

برابری و عدم تبعیض

دسترسیپذیری

شمولیت اجتماعی

احترام به کرامت ذاتی و خودمختاری فرد

مشارکت کامل و موثر در جامعه

 مسائل و چال­ های کلیدی که کتاب به آنها میپردازد

1.  صلاحیت قراردادی (Contractual Capacity):
قوانین سنتی اغلب افراد دارای ناتوانیهای ذهنی یا روانی-اجتماعی را فاقد
صلاحیت لازم برای انعقاد قرارداد می دانند و این امر خود می تواند نوعی نقض
حق خودمختاری و استقلال آنها باشد. کتاب به دنبال تعریف جدیدی از "صلاحیت"
است که مبتنی بر حمایت باشد نه حذف.

2.  سوء استفاده از وضعیت آسیبپذیر (Unfair Exploitation):
چگونه می توان از افراد دارای ناتوانی که ممکن است در موقعیتهای
آسیبپذیرتری قرار گیرند، در برابر شرایط قراردادی ناعادلانه محافظت کرد،
بدون اینکه حق انعقاد قرارداد را به طور کامل از آنها سلب کنیم.

3.  تعدیلات منطقی (Reasonable Adjustments): کتاب این مفهوم کلیدی از کنوانسیون UNCRPD
را وارد حوزه حقوق قراردادها می کند. آیا ارائه دهندگان کالا و خدمات
(مثلاً یک بانک، شرکت بیمه یا فروشگاه اینترنتی) موظف هستند "تعدیلات
منطقی" در فرآیند انعقاد قرارداد یا خود قرارداد ایجاد کنند تا برای افراد
دارای ناتوانی قابل دسترسی باشد؟ (مثلاً ارائه قرارداد به فرمت بریل یا
زبان ساده).

4. 
دسترسی به عدالت: آیا سیستم دادگاهها و روشهای حل اختلاف برای افراد دارای
ناتوانی که میخواهند حقوق قراردادی خود را اعمال کنند، قابل دسترسی است؟

 مخاطبان کتاب

دانشجویان و پژوهشگران حقوق به ویژه در حوزههای حقوق قراردادها، حقوق بشر، حقوق disability و حقوق مصرف کننده.

وکلا و قضات که با پرونده های مربوط به قراردادها و افراد دارای ناتوانی سروکار دارند.

سیاستگذاران و قانونگذاران که به دنبال اصلاح قوانین برای انعکاس تعهدات بین‌المللی در زمینه حقوق بشر هستند.

فعالان حقوق افراد دارای ناتوانی که به دنبال درک ابزارهای حقوقی برای advocacy (دفاع و تبلیغ) هستند.

 جمع بندی و اهمیت کتاب

"Disability, Human Rights, and Contract Law" یک اثر بسیار مهم و نوآورانه است زیرا:

حفره
مهمی در ادبیات حقوقی را پر میکند: پیش از این، ارتباط بین حقوق بشر افراد
دارای ناتوانی و اصول دقیق و فنی حقوق قراردادها به طور گسترده بررسی نشده
بود.

نگاهی
انتقادی به اصول سنتی دارد: به جای پذیرش کورکورانه اصولی مانند "آزادی
قراردادی"، آنها را به چالش میکشد و نشان میدهد که چگونه این اصول میتوانند
ناخواسته باعث تبعیض شوند.

راهحل-محور
است: فقط به انتقاد بسنده نمیکند، بلکه پیشنهادات عملی و نظری برای اصلاح
قوانین و رویههای قضایی ارائه میدهد تا سیستم قراردادی را عادلانهتر کند.

به
طور خلاصه، این کتاب استدلال میکند که حقوق قراردادها نباید در خلاء عمل
کند، بلکه باید در خدمت حقوق بشر و عدالت اجتماعی برای همه، از جمله افراد
دارای ناتوانی، باشد.

توضیح مجد:

آثار حقوقی خارجی که در سایت مجد عرضه می شود به تعداد درخواست مشتری (pod) بازچاپ شده و حقوق پدیدآورنده و ناشر آن به تناسب مبلغ ریالی کتاب لحاظ می گردد.