دانشکده حقوق دانشگاه لوئیس و کلارک واقع در ایالت اورگان ایالات متحده، یکی از معتبرترین برنامه‌های کارشناسی ارشد و دکترای حقوق محیط زیست در سراسر کشور امریکا را ارایه می‌دهد که سطح گسترده ای از فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی خود را به حوزه‌های مختلف حقوق محیط زیست داخلی و بینالمللی اختصاص داده است.

در سال 2018 که به عنوان استاد مدعو به این دانشکده دعوت شدم متوجه شدم که اخیراً این دانشکده، اقدام به راه‌اندازی دوره کارشناسی ارشد حقوق حیوانات نموده است که در نوع خود در جهان بی همتاست و به عنوان اولین نهاد رسمی دانشگاهی شناخته می‌شود که رشته تحصیلی رسمی در این زمینه را ارایه می‌دهد و در کنار فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی، فعالیت‌های کلینیکی برای آموزش عملی دعاوی مرتبط با حوزه حقوق حیوانات، یکی از محورهای اصلی این دوره کارشناسی ارشد را به خود اختصاص می‌دهد و حتی پژوهشگرانی از سراسر دنیا برای تکمیل رساله‌های دکتری خود در این دانشکده، دوره‌های تکمیلی مطالعاتی خود را سپری می‌کنند.

به زبان ساده، پایه ریزی این رشته از زبان خود دانشگاهیان، ریشه در این واقعیت دارد که حیوانات به عنوان یک عنصر مهم اکوسیستم و محیط زیست شناخته می‌شوند و در واقع، جزء جدایی ناپذیر هر جنبه امنیت انسانی شناخته می‌شوند اعم از اینکه برای گونه خاصی، اهمیت ذاتی مشخصی قایل باشیم یا نقش اجتماعات حیوانی در یک منطقه واجد آثار مثبتی باشد و یا به ارزشی که حیوانات برای محیط زیست و اقتصاد جهانی به ارمغان می‌آورند، تأکید کنیم.

این حوزه، اخیراً در گوشه گوشه دنیا مورد توجه زیادی قرار گرفته است و زمینه ساز تحول در خیلی از زمینه‌های حقوقی مانند حقوق مسئولیت مدنی، حقوق کیفری، ارث و وصایا و حقوق مالکیت شده است. برخلاف تصور بسیاری از ما، حقوق حیوانات، یکی از شاخه‌های حقوقی بسیار جوان و نوپایی است که فلسفه حقوق، نظریه‌های حقوقی بنیادین و رویه قضایی بویژه کشورهای کامان لا را به کاوش و بازنگری اساسی دعوت می‌کند.

آشنایی اندک اینجانب در طول مدتی که در آن دانشگاه حضور داشتم، شرکت در دوره‌های آموزشی آن و متعاقباً مطالعه منابع مربوطه، من را بر این داشت تا این کتاب را به عنوان یک گام نخستین در معرفی مفاهیم اساسی، قلمرو رشته، آثار مختلف آن بر سایر حوزه‌های حقوق و علوم اجتماعی و ارتباطی که با حقوق بینالملل بطور معین وجود دارد به دوستداران حوزه حقوق حیوانات، شاخه‌های حقوق بینالملل و علاقمندان به عرصه‌های جدید حقوقی معرفی و تقدیم نمایم.

در سطر به سطر و لحظه به لحظه ای که در حال مطالعه و یادگیری حقوق حیوانات در معنای اعم خود بودم با این حقیقت روبرو شدم که این رشته، سئوالات بنیادینی را درباره ماهیت حق و نفع از نظر حقوقی مطرح می‌کند و سهم بسزایی در برقراری توازن قدرت در جامعه دارد. به تعبیر روشن تر، سیر تحول حقوق حیوانات و مسیری که در راه توسعه آن، در حال ادامه است، برای من دو پیام بلند و صریح را بدنبال داشته است. اول اینکه در سیاق، ادبیات و تاریخچه ای متفاوت، اما کاملاً همسو و دارای ویژگی‌هایی مشترک، نگرش حاکمیت‌ها در مواجهه با پدیده بینالمللی شدن حقوق حیوانات بطور کلی، با رویکرد دولت‌ها نسبت به پدیده بینالمللی شدن حقوق بشر بی شباهت نیست و مقاومت‌هایی که دولت‌ها در مقابل تحرکات بازیگران غیردولتی، سازمان‌های بینالمللی، اقدامات دوجانبه و چندجانبه سایر دولت‌هایی که پیشگام در عرصه استانداردسازی‌های بینالمللی حقوق حیوانات هستند و تفاسیر و اعمال قواعد موجود از سوی نهادهای قضایی بینالمللی از خود نشان می‌دهند، با جنبش‌های آزادیخواهی و رشد حقوق بشر سنخیت‌های زیادی دارد. دوم اینکه بنظر من می‌رسد تحولاتی که در عرصه حقوق حیوانات رخ داده و در حال توسعه است، مبنای جدیدی برای طرح نظریه‌های بنیادین در حقوق بشر است و به عبارت دیگر، حقوق حیوانات هم یک جلوه از حقوق بشری است و هم ابزار تقویت حقوق بشری است.