این کتاب یک مجموعه مقاله علمی و تحلیلی است که توسط دو تن از اساتید برجسته حقوق کیفری، پروفسور کای آمبوس (Kai Ambos) و پروفسور آنتونی دافی (Antony Duff)، ویرایش شده و مشارکت دهها حقوقدان و جرمشناس سرشناس بینالمللی را در بر دارد.
1. ماهیت و هدف کلی کتاب
این کتاب یک منبع دانشگاهی و مرجع است که هدف اصلی آن بررسی و تحلیل مفاهیم بنیادین و چالشبرانگیز در دو حوزه به هم پیوستهی زیر است:
حقوق کیفری (Criminal Law): قواعد و اصولی که اعمال مجرمانه (جرائم) و مجازاتها را تعریف می کنند.
عدالت کیفری (Criminal Justice): نهادها و فرآیندهایی که این قواعد را اجرا و اعمال می کنند (مانند پلیس، دادگاهها، زندانها).
کتاب صرفاً به بیان قوانین یک کشور خاص نمیپردازد، بلکه رویکردی تطبیقی و بینالمللی دارد و مفاهیم را در سیستمهای حقوقی مختلف (مثل کامن لا و حقوق نوشته) و همچنین در سطح حقوق بینالملل کیفری (مانند دیوان کیفری بینالمللی) بررسی میکند.
2. ساختار و محتوای کتاب
کتاب به گونه ای طراحی شده که مهمترین و کلیدیترین موضوعات این دو حوزه را پوشش دهد. ساختار آن حول چهار بخش اصلی سازماندهی شده است:
بخش اول: اصول بنیادین حقوق کیفری (Foundational Principles)
این بخش به بررسی اصول اساسی و مشترک سیستمهای حقوق کیفری می پردازد که پایه و توجیه کنندهی مجازاتها هستند. مفاهیمی مانند:
قانونی بودن جرم و مجازات (Legality)
مسئولیت اخلاقی (Moral Responsibility)
عناصر تشکیل دهنده جرم (فعل مجرمانه و قصد مجرمانه)
توجیهات مجازات (مانند سزادهی، بازپروری، بازدارندگی)
بخش دوم: جرائم خاص (Offences)
در این بخش، انواع خاصی از جرائم که از نظر نظری و практиی پیچیده هستند، به صورت عمیق تحلیل می شوند. نمونه ها شامل:
قتل (Homicide)
جرائم جنسی (Sexual Offences)
جرائم مالکیتی (Property Offences)
جرائم سازمان یافته و جرائم شرکتها (Corporate Crime)
بخش سوم: اصول و نهادهای عدالت کیفری (Institutions and Principles of Criminal Justice)
تمرکز این بخش از "قانون" به "فرآیند" تغییر می کند. موضوعات آن شامل عملکرد نهادهای سیستم عدالت کیفری و اصول حاکم بر آنهاست:
پلیس و اختیارات پلیسی (Policing)
دادستان و نقش وی (Prosecution)
صلاحیت دادگاهها (Jurisdiction)
عدالت ترمیمی (Restorative Justice) به عنوان یک جایگزین برای سیستم سنتی
بخش چهارم: چشم اندازهای بینالمللی و آیندهنگر (Cross-cutting and International Perspectives)
این بخش به مسائل مدرن و فرامرزی می پردازد که سیستمهای عدالت کیفری با آنها مواجه هستند:
حقوق بینالملل کیفری (International Criminal Law) و محاکمه جنایتکاران جنگی.
جرائم سایبری (Cybercrime)
نقش فناوری و علوم اعصاب (Neuroscience) در حقوق کیفری.
چالشهای جهانیسازی برای سیستمهای عدالت کیفری.
3. ویژگیهای متمایز کننده کتاب
رویکرد تحلیلی و فلسفی: کتاب تنها به توصیف قوانین بسنده نمی کند، بلکه به دنبال کاوش در مبانی فلسفی، اخلاقی و اجتماعی پشت این مفاهیم است. (مثلاً چرا جامعه مجازات می کند؟ معنای "قصد" چیست؟).
دیدگاه تطبیقی: خواننده می تواند نحوه برخورد سیستمهای حقوقی مختلف (مانند انگلیس، آلمان، آمریکا) با یک مفهوم واحد (مثل دفاع مشروع) را مقایسه و تحلیل کند.
تلفیق نظریه و عمل: مقالات این کتاب توسط اساتیدی نوشته شده اند که هم در تئوری صاحبنظر هستند و هم اغلب تجربه عملی در پرونده های قضایی بینالمللی یا ملی دارند.
تمرکز بر چالشهای معاصر: کتاب به مسائل روز و آینده نگرانه مانند فناوری و جهانی شدن می پردازد و آن را به یک منبع بهروز تبدیل می کند.
4. مخاطبان کتاب
این کتاب برای گروههای زیر بسیار مفید و ضروری است:
دانشجویان و researchers (پژوهشگران) مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشتههای حقوق، جرمشناسی و علوم سیاسی.
اساتید و مدرسان دانشگاه که در زمینه های حقوق کیفری، فلسفه حقوق و عدالت کیفری تدریس یا تحقیق می کنند.
قضات، وکلا و حقوقدانان که به دنبال درک عمیقتر و بینالمللی از مفاهیم پایه ای حقوقی هستند.
سیاستگذاران و قانونگذاران که در حال تدوین یا اصلاح قوانین کیفری هستند.
جمع بندی نهایی
"CORE CONCEPTS IN CRIMINAL LAW AND CRIMINAL JUSTICE" یک دایرةالمعارف علمی و تحلیلی از کلیدیترین مفاهیم در حوزه جرم و مجازات است. این کتاب یک منبع بینظیر برای کسانی است که می خواهند فراتر از متن قوانین، به عمق فلسفی، اجتماعی و تطبیقی مفاهیم حقوق کیفری و عدالت کیفری پی ببرند. رویکرد بینالمللی و چندرشته ی آن، درکی غنی و همه جانبه از موضوعات پیچیده این حوزه ارائه می دهد.