پيشگفتار 9

كليات 11
تاريخچه عقد ضمان 11
تعريف و مفهوم عقد ضمان 11
تعريف ذمه 13
انواع ضمان 15
ضمان قهرى 16
ضمان عقدى 16

بررسى نظريات مربوط به ماهيت فقهى ـ حقوقى ضمان 19
از حيث انعقاد 19
1) نظريه عقدى 20
الف. نظريه عقد تشريفاتى 20
ب. نظريه عقد غيرتشريفاتى 20
2) نظريه ايقاع 21
3) ادله نظريه ايقاع 22
روايات باب ضمان 22
وثيقه بودن ضمان 26
اصل عملى 26
نقد و بررسى ادلّه پيروان نظريه ايقاع 26
قول مختار 27
لزوم يا عدم لزوم رضايت مضمون‌له و مضمون‌عنه 32
از حيث آثار 37
نظريه نقل 39
ادله پيروان نظريه نقل ذمه 40

نظريه تضامن 45
ادله پيروان نظريه تضامن 47
نظريه وثيقه 49
ادله پيروان نظريه وثيقه 51
قول مختار 54

شرايط متعاقدين 63
بلوغ ضامن 63
اختيار ضامن 64
رشيد بودن 66
علم ضامن 68
ضمان ماتقوم به البيّنه 71

ويژگيهاى عقد ضمان 73
تنجيز 73
لزوم عقد ضمان 76

مضمونٌ به 85
ويژگيهاى مضمونٌبه 85
ثابت بودن دين در ذمه 85
مصاديق مضمونٌبه 89
ضمان از نفقه زوجه 89
ضمان در جعاله، سبق و رمايه 92
ضمان از اعيان 94
ضمان از اعيان مضمونه 94
ضمان از اعيان غير مضمونه 102
ضمان در بيمه 104
ضمان عهده 105
ضمان عهده درك مبيع يا ثمن 106
ضمان عهده در صورت تلف مبيع قبل از قبض 110
ضمان عهده در صورت فسخ يا إقاله 111

ضمان عهده در صورت إعمال خيار عيب 113
ضمان نسبت به أرش 116
ضمان دَرَك بعض مبيع 119
ضمان دَرَك حادث 123

آثار عقد ضمان 125
روابط حقوقى ميان ضامن و مضمون‌عنه 125
ضمانت بدون اذن مضمون‌عنه 126
ضمانت با اذن مضمون‌عنه 127
موارد رجوع ضامن به مضمون‌عنه 134
تضمينات دين 140
تعدد ضامنين 142
تعدد ضامنين به نحو تعاقب 142
تعدد ضامنين به نحو تقارن 145
ضمان به شرط تأديه از مال معين 147
موعد مطالبه 149
ضمان مُؤَجَّل از دين حالّ 149
ضمان حالّ از دين مُؤَجَّل 151
فهرست آيات قرآن 154
فهرست احاديث 154
فهرست اعلام 155
فهرست كتب 159