بررسی و تحلیل مبانی فلسفی و توجیهی علم حقوق مستلزم شناخت و معرفت نسبت به مبادی این علم است. از آنجایی که رشته حقوق در حوزه علوم انسانی و زیر شاخه علوم اجتماعی است، طبعاً درک مفاهیم و کارکرد چنین دانشی با مطالعه و شناخت ماهیت انسان و رفتارهای فردی و اجتماعی حاصل می­گردد. دیدگاهها و مکاتب مختلفی راجع به ماهیت انسان، غایت و فلسفه زندگی و سرنوشت وی از سوی اندیشمندان، متناسب با فضای حاکم بر زمان حیات خود و یا متاثر از ادوار گذشته پا به عرصه وجود نهاده­اند.

بی­شک، ابداع یا گزینش هر نوع از مکاتب فکری، بر سرنوشت و غایت بشر مؤثر بوده و در موجه­سازی نظام رفتاری زندگی فردی و اجتماعی انسان، ساختار کنش و واکنش اجتماعی، انتظام بخشی سیاسی، زمامداری، تنظیم روابط حاکمان و شهروندان، تعیین محتوا، قلمرو و مصادیق حقوق و آزادیهای بشری، نقش بسزایی ایفاء خواهد نمود. کسب معرفت نسبت به ماهیت انسان، غایت و سرنوشت وی و درک مبادی توجیهی دانش حقوق، مستلزم تامل و تدبر و مطالعه در بسیاری از گرایش­ها و رشته­های علوم انسانی خصوصاً انسان­شناسی، معرفت شناسی، فلسفه، فلسفه دین، فلسفه اخلاق، فلسفه سیاسی، فلسفه حقوق، علوم سیاسی، جامعه شناسی، منطق، فقه و اصول، روان­شناسی، تاریخ، علوم تربیتی، علوم اقتصادی و سایر موارد می­باشد. بر این اساس، نویسنده کتاب حاضر بحث را بر اساس نگرشهای معرفت شناختی و با رجوع به شاخه­های مختلف علوم انسانی پایه­ریزی نموده تا بتواند تصویر روشن و جامعی را از مبادی توجیهی و ماهیت علم حقوق ارائه دهد.

در پرداختن به مباحث فلسفه حقوق، نویسنده با اشاره مختصر به مکاتب کلاسیک حقوق طبیعی و حقوق موضوعه، بیشتر مکاتب و نظریات جدید در قرن بیستم و بیست و یکم را مورد بررسی و تحلیل قرار می­دهد. رویکرد وی عمدتاً تحلیلی و انتقادی است و از نگرش لیبرالی مردم سالار استفاده می­نماید. کتاب به طور مختصر و مفید به عنوان متون درسی دانشگاهی و به منظور مطالعه دانشجویان حقوق و فلسفه تالیف شده است، از این رو به بسیاری از موضوعات فلسفه حقوق پرداخته نشده لذا مولف در تناسب با نیاز علمی دانشجویان و متون درسی دانشگاهی، دست به گزینش موضوعاتی از فلسفه حقوق زده و مطالعه عمیق­تر را با اشاره به منابع تکمیلی به عهده دانشجویان قرار داده است.

علت عمده گزینش این کتاب برای درس فلسفه حقوق در مقطع کارشناسی ارشد، تمرکز بر نظریات رایج و جدید در فلسفه حقوق می­باشد و مطالعه مکاتب کلاسیک و نظریات فلاسفه قدیمی حقوق در مقطع کارشناسی، پیش فرض تلقی شده لذا برای درک مطالب این کتاب، دانستن مباحث مقدماتی فلسفه، انسان شناسی، معرفت شناسی و مکاتب کلاسیک فلسفه حقوق ضروری است.

مباحث کتاب در دو قسمت عمده تنظیم شده است: قسمت اول شامل بررسی مکاتب جدید فلسفه حقوق از منظر اندیشمندان پوزیتیویسم حقوقی، حقوق طبیعی و واقع­گرایی حقوقی می­باشد و به توصیف و تحلیل فلاسفه حقوق نظیر هارت، آستین، فینیس، دورکین، آکویناس و فولر پرداخته است. در قسمت دوم به تاثیرگذاری هر یک از مکاتب و اندیشه­ها در قلمرو حقوق عمومی با تاکید بر مباحث مشروطه­گرایی، دموکراسی و کنترل قضایی، و در حوزه حقوق جزا به مفهوم مجازات و مباحث فلسفی پیرامون ماهیت و قلمرو جرم­انگاری از نگرش مکاتب مختلف و نهایتاً در قلمرو حقوق بین­الملل با تاکید بر مباحث ماهیت حقوق بین­الملل و قدرت لازم الاجرایی قواعد حقوق بین الملل در مقایسه با نظام حقوق داخلی اشاره شده است.

امید است با مطالعه کتب فلسفه حقوق، دانشجویان بتوانند به چیستی علم حقوق، ریشه­های الزام آوری قواعد حقوقی و ملاکهای اعتبار و مشروعیت اصول و قواعد حقوقی پی برده و به الگوی مطلوب و عادلانه­ای از نظام حقوقی در تناسب با جهان­بینی و ارزشهای حاکم بر جامعه خود دست یابند.