1- سياست گذاري زيست محيطي ؛ بايسته ها و راهبردها
2-سياست گذاري زيست محيطي و راهبردهايي براي محيط زيست مطلوب
3- نظام حقوقي ايران و مساله سياستگذاري زيست محيط
پيشگفتار 9
ديباچه 11
مقدمه 13
فصل اول: سياستگذاري زيست محيطي؛ بايسته ها وراهبردها 19
بخش اول: بايستههاي سياستگذاري در حوزه محيط زيست 22
گفتار اول: خط مشي و مساله محيط زيست 23
بند اول: خط مشي؛راهبري مسائل عمومي 24
الف: خط مشي يا سياست چيست؟ 25
ب: سياستگذاري چيست؟ 27
ج: سياست گذاري؛ مديريت مسائل عمومي 27
1-مساله عمومي چيست؟ 28
2-قرائتهاي نوين از سياستهاي عمومي 30
3-سياستگذاري مسائل عمومي ومساله محيط زيست 35
بند دوم: از تصميم سازي تا سياستگذاري زيست محيطي 37
الف: مفهوم شناسي سياستگذاري زيست محيطي 38
ب: سياستگذاري و مساله مديريت كلان زيست محيطي 40
گفتار دوم: خط مشي گذاري وتصميم سازي حكومتي در حوزه محيط زيست 41
بند اول: محيط زيست؛ حاكميت مدار يا تصدي پذير؟ 42
الف: سياست محيط زيستي؛مفهوم شناسي و روش شناسي 44
ب: محيط زيست وحقوق عمومي 45
1-قدرت سياسي و نظم زيست محيطي 47
2-گروههاي ذينفع و تصميم سازي زيست محيطي 48
ج: بوروكراسي زيست محيطي وتصميم سياستي 50
بند دوم: از انتخاب عمومي تا حكمراني مطلوب: رويكردهاي نوين در سياست گذاري 52
الف: انتخاب عمومي وسياستگذاري در حوزه محيط زيست 52
ب: حكمراني مطلوب؛مشاركت عمومي و مساله محيط زيست 54
ج: توسعه پايداروالگوسازي سياستگذاري زيست محيطي 58
فصل دوم: سياستگذاري زيست محيطي وراهبردهايي براي محيط زيست مطلوب 69
گفتار اول: فرآيندهاي سياستگذاري زيست محيطي 71
بند اول: تدوين سياستهاي زيست محيطي: تنظيم دستور كار سياستگذاران 72
الف: مساله يابي زيست محيطي 72
ب: انعكاس مسائل به سازمانهاي عمومي و اتاق فكر سياستگذاران 74
ج: تنظيم دستوركار سياستگذاري زيست محيطي 75
1-نظريههاي تنظيم دستور كار 76
2-راهبردهاي دستور كار در سياستگذاري زيست محيطي 77
بند دوم: مشروعيت سازي خط مشي زيست محيطي 79
1-قانوني شدن خط مشي 80
2-مرجع شناسي و فرآيند مشروعيت 82
بند سوم: اجراي خط مشي زيست محيطي 84
1-نظام بوروكراسي و اجراي سياست زيست محيطي 85
2-مشاركت سازمانهاي مردم نهاد و موفقيت سياست زيست محيطي 86
بند چهارم: ارزيابي خط مشي زيست محيطي 88
1-معيارهاي ارزش گذاري وسنجش سياست زيست محيطي 89
2-روشهاي ارزيابي خط مشي 90
گفتار دوم: مدلهاي سياستگذاري در حوزه محيط زيست 93
بند اول: مدل نهادي؛سياستگذاري زيست محيطي به مثابه يك بازده نهادي 95
بند دوم: مدل اقتصاد سياستي: خط مشي گذاري زيست محيطي در سايه تئوريهاي اقتصادي 97
بند سوم: مدل عقلاني، منافع اجتماعي و فرآيند منطقي 99
بند چهارم: مدل آنارشي سازماندهي شده : سياستگذاري زيست محيطي در شرائط آشفته 100
بند پنجم: مدل تلفيقي: خط مشي زيست محيطي در شرائط اضطراري 102
فصل سوم: نظام حقوقي ايران و مساله سياستگذاري زيست محيطي 105
بخش اول: جايگاه سياستگذاري زيست محيطي در نظام حقوقي ايران 109
گفتار اول: از قانونگذاري تا سياستگذاري: خط مشي تقنيني 111
الف: سياستهاي كلي نظام: سياست ورزي يا سياستگذاري 113
1-پيشينه تاريخي سياستهاي كلي 114
2-مباني و جايگاه سياستهاي كلي نظام 115
3-خط مشي گذاري زيست محيطي و سياستهاي كلي بخش محيط زيست 117
ب-برنامههاي توسعه و سياستگذاري زيست محيطي 121
ج-سند چشم انداز توسعه، دورنماي محيط زيست در افق 1404 142
د-الگوي اسلامي-ايراني توسعه و محيط زيست 143
گفتار دوم: سياستگذاري زيست محيطي در حوزه اجرا: مجريان خط مشي 145
الف-نظام اداري ايران: از خط مشي گذاري تا سياستگذاري زيست محيطي 146
1-صلاحيتهاي تقنيني قوه مجريه و سياستگذاري زيست محيطي 147
2-قوه مجريه و اجراي سياستهاي زيست محيطي 148
ب-مشاركت مردمي، سازمانهاي مردم نهاد و كمك به سياستهاي زيست محيطي 153
1-سياستهاي مشاركت محور در سياستگذاريهاي زيست محيطي 154
2-سازمانهاي مردم نهاد، از لابي زيست محيطي تا اجراي سياست 156
گفتار سوم: قوه قضائيه و مساله محيط زيست: پيشگيري بهتر از درمان 158
الف: حمايت كيفري از محيط زيست در پرتوي سياستگذاري زيست محيطي 159
ب- نظارت زيست محيطي ؛ضمانت عدول از اجراي سياست زيست محيطي 161
بخش دوم: گذار از ناسياستگذاري زيست محيطي به خط مشي گذاري محيط زيست 162
گفتار اول: توليد خط مشي زيست محيطي 163
الف-شناسايي و تعريف كانون تصميم سازي 164
1-مجمع تشخيص مصلحت نظام و سياستگذاري اجرا محور زيست محيطي 165
2-پارلمان و لزوم رعايت سياست زيست محيطي در فرآيند قانونگذاري 166
3-دموكراسي زيست محيطي و سازمانهاي غير دولتي 167
ب-ايجاد سلسله مراتب لازم الرعايه 168
1-تبيين جايگاه حقوقي سياستهاي زيست محيطي 168
2-تعيين فرآيندهاي اصلاح و تجديد نظر در سياست 169
ج- طراحي ضمانت اجراي مطلوب 170
1-درج ضمانت اجرا در بطن سياست 170
2- مقررات گذاري اداري و كيفري 171
گفتار دوم: اجراي نظام مند سياستهاي زيست محيطي 172
الف-تدوين آئين نامه، تصويب نامه يا بخشنامههاي اجرايي سياستگذاريهاي كلان زيست محيطي 173
1-هماهنگي و هم رايي با سياستهاي كلان 173
2-تعهد زماني به توليد سياستهاي فرعي و اجراي به هنگام برنامهها 173
ب-تعيين مجري يا مجريان سياست 174
1-جلوگيري از موازي كاري و تكرار بي سرانجام سياست 175
2-طراحي خط مشي درون سازماني و بخش محور اداري 176
ج- ايجاد وزارتخانه محيط زيست با صلاحيت خط مشي گذاري اجرا محور 176
گفتار سوم: نظارت و ارزيابي سياستگذاري زيست محيطي 178
الف-تبيين نظارتهاي اداري و قضائي بر اجراي سياست زيست محيطي 179
ب- استفاده از پتانسيل افكار عمومي در مطالبه و نظارت بر سياست زيست محيطي 180
نتيجه گيري 185
پيوست ها 191
منابع و مآخذ 223