پیشرفت در فناوری اطلاعات و ارتباطات تأثیرات بسیار مهمی بر صنعت بانکداری، بازارهای مالی و ابزارهای تأمین مالی در طول سال‌های گذشته داشته است. در این میان رشد بخش فناوری مالی )فین تک(نیز نقش مهمی ایفاء نموده است. با توجه به اینکه فناوری‌های جدید نظیر بلاک چین از ظرفیت ایجاد تغییر و تحول در تمامی ابعاد بخش‌های مالی از طریق روش‌های اجرایی نوین برخوردار است لذا فهم فناوری مذکور و آثار آن بر صنعت بانکداری، بازارهای مالی نیازمند توجه ویژه است. برای این منظور تلاش شده است تا در این مقدمه نمای کلی موضوع این کتاب ارائه شود و ضمن بیان ساختار و هدف کتاب ، موضوعات اصلی مورد بحث در فصل‌های بعدی نیز عنوان شوند.

از دهه‌های گذشته صنعت بانکداری و بازارهای مالی تغییرات بسیار مهمی را تجربه نموده اند، ‌به ویژه تحولات متعدد، متنوع و سریع در فناوری بانکی که البته این تحولات نیز ریشه در فناوری اطلاعات و ارتباطات دارد. پیشرفت‌های یاد شده منجر به تحولات مهمی در فرایندها، ‌محصولات و خدمات بانکی و مالی شده است.^] از جمله تحولات مذکور، محاسبات سریع تر و استفاده گسترده تر از اینترنت است که منجر به ایجاد سامانه‌های پرداخت، تسویه و تهاترکارآمدتر و ابزارها و خدمات جدید بانکی و

مالی شده اند.

 برای مثال دستگاه‌های خود پرداز^، کارت‌های اعتباری، پرداخت‌های الکترونیکی^‌، بانکداری اینترنتی ، دارایی‌های دیجیتالی،مانند ارز رمزنگاری شده یا توکن ها ) ‌در عین حال استفاده از فناوری اطلاعات ( هم سخت افزاری و هم نرم افزاری در بانک‌ها و بازارهای مالی منجر به بکارگیری روش‌های پیچیده تر و کاراتری جهت اجرای امور مربوط به پردازش و انجام عملیات بر داده‌های فراوان و متنوع مشتریان اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی شده است.

اکنون در حال ورود به دوره جدیدی از دوران دیجیتال همراه با فناوری‌هایی هستیم که قابلیت تغییر و تحول در کل ساختار صنعت بانکداری و بازارهای مالی را دارد. به ویژه توسعه اخیر فناوری‌ها موجب ایجاد بخش‌های فناوری مالی (فین تک) ^[10] شده است‌. از جمله این تحولات دیجیتالی و نوآوری‌ها می‌توان به تغییرات در الگوی کسب و کار , فناوری تجارت فعال^[11] در عرصه مالی اشاره کرد.^[12]

با در نظر گرفتن تحولات فوق الذکر و به منظور همراهی با تغییرات و پیشرفت‌های یاد شده، اتخاذ رویکرد‌های جدید حقوقی اعم از رویکرد نوین حقوقی به دارایی و اموال و همچنین تصویب مقررات متناسب ضروری است. ویژگی عمده مقررات یاد شده باید انعطاف پذیری در برابر تغییرات و پیشرفت‌های آتی تکنولوژیکی باشد در غیر اینصورت چاره ای جز بازخوانی مجدد مفهومی و حقوقی از مقررات باقی نمی ماند.

در کتاب حاضر سعی شده است که ابتدا به لحاظ مفهومی به موضوع اموال و دارایی‌ها و ارتباط آن با نظام مالی پرداخته شود و در بخش دوم به بیان مبانی فنی و زیر ساخت فناوری بلاک چین اختصاص داده شده است. با فراهم آوردن چنین زمینه ای، سپس در بخش سوم به تحلیل مبانی حقوقی و همچنین چالش‌های حقوقی چنین فناوری پرداخته و بدین منظور دو نظام حقوقی مرتبط و موثر در این خصوص یعنی نظام حقوقی ایالات متحده و اتحادیه اروپایی به تفصیل بیان و تحلیل شده اند. در بخش آخر نیز از منظر قواعد و مقررات اسلامی به دارایی‌های رمز نگاری شده نگریسته و در واقع مقدمه ای بر این امر تخصیص داده شده است تا در آینده بیشتر مورد بحث قرار گیرد.

آنچه که باید در نظر داشت عنوان کتاب است که در حقیقت به کاربرد فناوری بلاک چین در بخش‌های بانکی و مالی می‌پردازد لذا از تحلیل فناوری مزبور در بخش‌های دیگر پرهیز شده است.