پيشگفتار 9
مقدمه 11

فصل اول: بررسي وضعيت حقوقي و جغرافيايي خليج فارس 15
مبحث اول: خليج فارس مهم ترين محل توليد نفت و گاز جهان 15
گفتار اول: تاريخچه پيدايش خليج فارس 17
گفتاردوم: اهميت خليج فارس 19
مبحث دوم: بهره برداري از ميادين مشترك و موافقتنامه خليج فارس 24
مبحث سوم: آلودگي خليج فارس به وسيله مواد نفتي 26

فصل دوم: وضعيت حقوقي ميادين مشترك نفت و گاز در حقوق بين الملل 31
مبحث اول: معاهدات بين‌المللي 31
گفتار اول: معاهدات خاص 33
بند اول: نمونه‌هايي از موافقتنامه‌هاي متضمن واگذاري بهره برداري به يك كشور 34
بند دوم: نمونه‌هايي از قرارداد‌هاي متضمن مشاركت دوكشور در بهره برداري از ميادين مشترك 36
گفتاردوم: معاهدات عام 38
مبحث دوم: عرف بين‌المللي 39
گفتار اول: اركان تشكيل دهنده عرف بين‌المللي 40
بند اول: ركن مادي 40
بند دوم: ركن معنوي (Opinio juris) 42
مبحث سوم: اصول كلي حقوقي 45
گفتار دوم: اصول حقوقي 46
بند اول: اصل حاكميت دائمي‌بر منابع طبيعي 46
بند دوم: اصل احترام به حاكميت و تماميت ارضي 47
مبحث چهارم: رويه حل و فصل اختلافات بين‌المللي 49
گفتار اول: آراء ديوان بين‌المللي دادگستري 50
گفتار دوم: آراء داوري 50

فصل سوم: ميادين مشترك خليج فارس از منظر حقوق بين‌الملل 53
مبحث اول: ميادين مشترك نفت گاز ايران 53
مبحث دوم: توسعه ميادين مشترك ايران 56
گفتاراول: ميدان گازي پارس جنوبي 57
گفتاردوم: ميدان سلمان 60
مبحث سوم: موافقتنامه‌هاي بين‌المللي ايران در خليج فارس 63
مبحث چهارم: تحديد حدود فلات قاره كشورهاي حوزه خليج فارس 69
گفتاراول: كليات مربوط به تحديدحدود 69
بند اول: تعريف تحديد حدود 71
بند دوم: مقررات و ضوابط تحديد حدود فلات قاره 71
بند سوم: موافقتنامه‌هاي تحديد حدود 73
بند چهارم: عوامل مؤثر در تحديد حدود فلات قاره 75
گفتار دوم: ميادين مشترك مرزي و تأثير آنها در تحديد حدود دريايي 77
گفتارسوم: حقوق و تكاليف دولت ساحلي در فلات قاره 80
مبحث پنجم: موانع و محدوديت‌هاي حقوقي مؤثر در بهره برداري از ميادين مشترك نفت و گاز 82
گفتاراول: محدوديت‌هاي قانوني 82
بند اول: قانون اساسي 82
بند دوم: قانون نفت 83
گفتاردوم: محدوديت‌هاي اقتصادي 84
گفتارسوم: محدوديت‌هاي سياسي 85

فصل چهارم: بررسي اصول حقوقي حاكم برميادين مشترك نفت و گاز 87
مبحث اول: اصل حاكميت 87
گفتار اول: مالكيت وحاكميت بر منابع از منظر حقوق اسلام 87
گفتار دوم: مالكيت وحاكميت بر منابع از منظر حقوق بين‌الملل دريا‌ها 89
مبحث دوم: اصل همكاري 94
گفتار اول: اصل همكاري دركنوانسيون 1982حقوق دريا‌ها 94
گفتار دوم: اصل همكاري دراستخراج و بهره برداري 98

فصل پنجم: جايگاه ميادين مشترك درساختار حقوقي قرارداد‌هاي نفتي 101
مبحث اول: حقوق قرارداد‌هاي نفتي 101
گفتاراول: معيار‌هاي موجود در قرارداد‌هاي نفتي 104
گفتاردوم: انواع قرارداد‌هاي خدماتي و ملاحظات حقوقي قرارداد‌هاي خدماتي 107
بند اول: قرارداد‌هاي خدماتي خالص 108
بند دوم: قرارداد‌هاي خدماتي خطر پذير 108
گفتارسوم: قراردادهاي خدماتي بيع متقابل (Buy Back) 110
گفتار چهارم: قوانين حاكم 112
مبحث دوم: قرارداد‌هاي صنايع نفت و گاز ايران 114

نتيجه گيري 117
منابع و مآخذ 121