1- تعريف استرداد مجرمان
2- تبيين جايگاه مسئلۀ استرداد مجرمان در بحث صلاحيتها
3- اقسام معاهدات استرداد مجرمان
4- اصول و قواعد مربوط به مجرم (يا متهم) در استرداد
5- اصول و قواعد مربوط به دو كشور متقاضي و متقاضيٌعنه استرداد
6- اصول و قواعد مربوط به جرايم مختلف در استرداد در حقوق و فقه
مقدمه 9
بخش اول: كليات 15
فصل اول: مفاهيم 15
گفتار اول: تعريف استرداد مجرمان 15
گفتار دوم: تبيين جايگاه مسئلۀ استرداد مجرمان در بحث صلاحيتها 21
1. صلاحيتهاي قضايي و قانوني و اجرايي و استرداد مجرمان 21
بند 1. تقدم صلاحيت قضايي يا قانوني 22
بند 2. ملازمۀ صلاحيت قضايي با صلاحيت قانوني در حقوق كيفري 23
بند 3. اصول تعيينكنندۀ صلاحيت كيفري 24
2. تعارض صلاحيتها در استرداد مجرمان 27
گفتار سوم: رابطۀ مفهوم استرداد مجرمان با برخي مفاهيم ديگر 28
1. انتقال محكومان 29
2. احالۀ دادرسي 30
3. اجراي احكام جزايي خارجي 30
4. معاضدت قضايي 31
4. پليس بينالملل و استرداد مجرمان 32
5. بطلان استرداد 33
جمعبندي 34
فصل دوم: اقسام معاهدات استرداد مجرمان 34
گفتار اول: اقسام معاهدات استرداد مجرمان از منظر حقوق 35
1.اقسام معاهدات استرداد مجرمان از جهت عنوان 35
بند 1. معاهدات مستقل استرداد 36
بند 2. معاهدات ضمني استرداد 36
2. اقسام معاهدات استرداد مجرمان از جهت عموميت و خصوصيت 37
بند 1. معاهدات عام 37
بند 2. معاهدات خاص 37
3. اقسام معاهدات استرداد مجرمان از جهت مدت و گسترۀ معاهده 37
بند 1. معاهدات محدود يا منطقهاي 37
بند 2. معاهدات فراگير 38
بند 3. معاهدۀ موقت 38
بند 4. معاهدۀ دائم 38
گفتار دوم: اقسام استرداد مجرمان و معاهدات آن از منظر فقهي 38
1. اقسام استرداد مجرمان از جهت كشور طرف استرداد 39
2. اقسام استرداد مجرمان از جهت اشخاص 42
فصل سوم: تاريخچه و محدوديتهاي استرداد 43
گفتار اول: تاريخچۀ استرداد مجرمان 43
1. استرداد مجرمان درگذر تاريخ 43
2. سير قوانين و معاهدات ايران در زمينۀ استرداد 45
3. اقدام شوراي نگهبان در مورد معاهدات استرداد مجرمان ايران 49
بند 1. تأييد قراردادها با كشورهاي اسلامي 49
بند 2. رد قراردادها با كشورهاي غيراسلامي 50
بند 3. عدم اعلام نظر در مورد معاهدۀ بينالمللي 51
بند 4. ادلۀ شوراي نگهبان 51
گفتار دوم: بررسي محدوديتهاي پيشروي استرداد مجرمان 53
1. استرداد و حق آزادي انتخاب اقامتگاه و حق پناهندگي 53
2. استرداد و برخي جرايم پيچيده و مركب 56
3. اعمالنظر مقامات سياسي 56
4. موانع شكلي استرداد 58
بخش دوم: اصول و قواعد مربوط به مجرم (يا متهم) و طرفين استرداد مجرمان در حقوق و فقه 61
فصل اول: اصول و قواعد مربوط به مجرم (يا متهم) در استرداد 62
گفتار اول: بررسي حقوقي 62
1. اصل عدم استرداد تبعه 62
2. تحت تعقيب يا محاكمه نبودن شخص مورد تقاضا در كشور متقاضيٌعنه 63
3. قاعدۀ اعتبار امر مختوم كيفري 64
4. استرداد مجدد (اعادۀ متهم يا مجرم به كشور مورد تقاضا پس از اجراي حكم) 66
گفتار دوم: بررسي فقهي 66
1. قواعد حاكم بر استرداد مسلمانان 67
بند 1. بررسي ادلۀ عدم جواز استرداد مسلمان 69
بند 2. بررسي دليل جواز استرداد مسلمان 83
جمعبندي 86
2. قواعد حاكم بر استرداد كافر ذمي 87
بند 1. بررسي اقوال 88
بند 2. بررسي ادله 90
جمعبندي ادله 113
3. قواعد حاكم بر استرداد كافر حربي 115
بند 1. بررسي اقوال 115
بند 2. بررسي ادلۀ جواز استرداد كافر حربي 115
جمعبندي 119
فصل دوم: اصول و قواعد مربوط به دو كشور متقاضي و متقاضيٌعنه استرداد 120
گفتار اول: بررسي حقوقي 120
1. ذينفع بودن دولت متقاضي 121
2. تعيين حق تقدم بر اساس عوامل مشخص در تقاضاهاي متعدد 121
3. نداشتن اغراض سياسي در استرداد 123
گفتار دوم: بررسي فقهي 124
1. اسلامي و غيراسلامي بودن كشور متقاضي و متقاضيٌعنه 124
بند 1. معاهدۀ استرداد مجرمان با كشورهاي غيراسلامي 124
بند 2. معاهدۀ استرداد مجرمان با كشورهاي اسلامي و بررسي ادلۀ عدم جواز 126
2. وجود مصلحت در انعقاد معاهده 130
3. تشخيص مصلحت توسط مرجع مربوط 131
بخش سوم: اصول و قواعد مربوط به جرايم مختلف در استرداد در حقوق و فقه 135
فصل اول: بررسي حقوقي 135
گفتار اول: جرمانگاري متقابل 135
گفتار دوم: اصل عدم استرداد در جرايم مرتبط 137
گفتار سوم: اصل عدم استرداد در جرايم سياسي 138
گفتار چهارم: اصل عدم استرداد در جرايم نظامي 144
گفتار پنجم: جرايم بينالمللي 146
گفتار ششم: اصل عدم استرداد در جرايم كماهميت 147
گفتار هفتم: جرايم مركب 148
گفتار هشتم: اصل تخصيص 149
گفتار نهم: اصل عدم استرداد در صورت وقوع مسقطات تعقيب يا مجازات 151
گفتار دهم: عدم مرور زمان 152
فصل دوم: بررسي فقهي 153
گفتار اول: جرم عليه مسلمين 153
1. استرداد كافر زاني با زن مسلمان 154
بند 1. بررسي اقوال 154
بند 2. ادلۀ عدم جواز استرداد كافر ذمي زاني با زن مسلمان 156
2. استرداد كافر در صورت لواط با مسلمان 171
بند 1. اقوال 171
بند 2. بررسي ادلۀ عدم جواز استرداد كافر لواطكننده با مسلمان 172
3. بازگرداندن مجرم در صورت ارتكاب جرم عليه مسلمين 173
4. بازگرداندن كافر در صورت وقوع جرم عليه كافر 175
گفتار دوم: تفاوت مجازاتهاي دو كشور 176
1. اقوال 177
2. ادلۀ عدم جواز استرداد 178
3. ادلۀ جواز استرداد 179
نتيجهگيري و پيشنهادها 181
فهرست منابع 184
ضميمه 193