فهرست مطالب
مقدّمه 11
بخش اول: اصول سنّتي تعيين حدود مرزهاي زميني در حقوق بين الملل 21
فصل اول: مباني و رويكردهاي نظري 21
مبحث اول: نقش و اهميت سرزمين در حاكميت 22
مبحث دوم: شيوه‌هاي گوناگون تملّك سرزمين 24
گفتار اول: اكتشاف 25
گفتار دوم: غلبه(انضمام) 26
گفتار سوم: واگذاري (نقل و انتقال) 27
گفتار چهارم: اشغال و مرور زمان 27
گفتار پنجم: اجاره 28
گفتار ششم: معاهدات مرزي 28
مبحث سوم: مرز 29
گفتار اول: مراحل تشكيل مرز 30
گفتار دوم: انواع مرز 35
گفتار سوم: اهميت مرزها 40
گفتار چهارم: كاركردهاي مرزها 47
گفتار پنجم: تأثير جهاني شدن بر كاركرد مرزها 56
گفتار ششم: علل مختلف بروز اختلاف‌هاي مرزي 61
بند اول: دلايل نژادي 64
بند دوم: دلايل مذهبي 70
بند سوم: علّت استعماري 71
بند چهارم: علّت تاريخي 76
بند پنجم: علل سمبوليك، نمادين و غرور ملّي 78
بند ششم: دليل سياسي 81
بند هفتم: دليل اقتصادي 85
بند هشتم: دلايل استراتژيك و امنيتي 92
فصل دوم: از تعين قهرآميز مرزها تا توافق بر تعيين آنها 97
مبحث اول: تعيين قهرآميز مرزها 97
گفتار اول: تاريخچة مرزها 97
بند اول: (دورة اول) دورة باستان 97
بند دوم: ( دورة دوم) از معاهدات صلح وستفاليا تا پايان جنگ جهاني دوم 104
بند سوم: (دورة سوم) آغاز سازمان ملل متحد به بعد 106
مبحث دوم: اصل ثبات مرزها 111
مبحث سوم: معاهدات مرزي، مبين توافق ميان كشورها 118
گفتار اول: معاهدات ارضي و مرزي و تغيير بنيادين اوضاع و احوال 119
گفتار دوم: اثر جنگ بر معاهدات مرزي 121
گفتار سوم: اثر جانشيني كشورها بر معاهدات ارضي و مرزي 122
گفتار چهارم: اثر نقض ماهوي در معاهدات مرزي و ارضي 123
گفتار پنجم : قاعدة استمرار مقررات معاهدة مرزي، فراتر از زمان اعتبار معاهدة ذكر شده (دائمي بودن آثار معاهدة ارضي) 124
گفتار ششم: معاهدات مرزي و اشتباه 124
مبحث چهارم: اصل تصرف حقوقي 125
گفتار اول: اصلاح به واسطة توافق 134
گفتار دوم: تغيير به واسطة شناسايي بين‌المللي 135
گفتار سوم: تغيير و اصلاح خط به واسطة رضايت 135
گفتار چهارم: اصلاح و تغيير خط به نفع صلح و امنيت 135
مبحث پنجم: سلطة مؤثر 136
مبحث ششم: استاپل و رضايت 144
مبحث هفتم: عملكرد بعدي دولتها 160
جمع بندي 163
بخش دوم: تحول قواعد تعيين حدود مرزهاي زميني در حقوق بين الملل 165
فصل اول: تعيين حدود مرزهاي زميني در آيينة روية قضايي بين‌المللي 165
مبحث اول: نقش درجة اول معاهدات مرزي و ارضي در صدور آراء ديوان بين‌المللي دادگستري 166
مبحث دوم: نقش ثانوي اصل تصرف حقوقي در آراء ارضي و مرزي ديوان بين‌المللي دادگستري 174
مبحث سوم: نقش درجة سومي سلطة مؤثر در آراء ارضي و مرزي ديوان بين‌المللي دادگستري 180
مبحث چهارم: مورد خاص 191
مبحث پنجم: توجيهات تحصيل مالكيت سرزمين غير قابل قبول از سوي ديوان بين‌المللي دادگستري 193
گفتار اول: ملاحظات انساني 193
بند اول: توجه به ملاحظات انساني در خارج از چارچوب آراء قضايي بين‌المللي 196
بند دوم: توجه به ملاحظات انساني در آراء قضايي بين‌المللي 206
شمارة اول-توجه به نيازهاي مردم كوچ نشين و نيمه كوچ نشين 212
شمارة دوم-توجه به نيازهاي جمعيت ماهيگير 215
شمارة سوم-توجه به محيط زيست 217
گفتار دوم: توجيهات تاريخي 223
گفتار سوم: دلايل مبتني بر موقعيت جغرافيايي 236
گفتار چهارم: توجيهات اقتصادي 240
فصل دوم: تحولات غيرقضايي در تعيين حدود مرزهاي زميني 242
مبحث اول: توجه بيشتر كشورها به علامت‌گذاري مرزها 242
مبحث دوم: مديريت مرزهاي علامت‌گذاري شده و تثبيت آنها 246
مبحث سوم: ايفاء نقش پررنگ‌تر ثالث در تعيين حدود مرزهاي زميني 249
مبحث چهارم: نقش مهم تكنولوژي در موضوع‌هاي مرزي 254
مبحث پنجم: نقش مهم نقشه‌ها در موضوع‌هاي مرزي و ارضي 256
مبحث ششم: نقش مدارك آرشيوي در موضوع‌هاي مرزي 258
مبحث هفتم: ايفاء نقش پررنگ‌تر توسط متخصصان كارآمد 259
مبحث هشتم: ايفاء نقش جدي‌تر و پررنگ‌تر كميسيون‌هاي مرزي 261
مبحث نهم: برقراري و افزايش تشريك مساعي ميان كشورهاي هم مرز 263
فصل سوم: تحولات قضايي تعيين حدود مرزهاي زميني در آراء ديوان بين‌المللي دادگستري 266
مبحث اول: جايگاه نقشه‌هاي جغرافيايي در آراء قضايي بين‌المللي 266
مبحث دوم: نقش انصاف در آراء قضايي مرزي و ارضي 276
مبحث سوم: ارتباط ميان مرزهاي زميني و دريايي در آراء قضايي بين‌المللي 279
مبحث چهارم: توجه ديوان بين‌المللي دادگستري به حقوق كشورهاي ثالث 287
مبحث پنجم: 291
ايجاد منطقة غيرنظامي موقت از سوي ديوان از طريق دستور موقت 291
مبحث ششم: نقش ديوان بين‌المللي دادگستري در علامت‌گذاري مرزهاي طرفين اختلاف مرزي 295
جمع بندي 297
برايند 299
منابع 315