هرعلمي داراي مبادي خاص خودش است و شناخت آن‌ها، كمك مؤثري در فهم صحيح مباحث آن علم دارد.

مبادي هرعلمی به مقدمات خارجي آن علم، تعبیر مي‌شود که به کلیات نیز معروف است و در مقابل مقدمات داخلي هرعلم قرار دارد که به مسايل آن علم نیز تعبیر مي‌گردد. ازاين‌رو، مبادي هرعلمي در خارج از خود آن علم؛ و مسايل هرعلمي در داخل خود آن علم بحث مي‌شود.

مبادي هرعلمي از حيث طبقه‌بندي علوم، در علم بالاتر از خود آن علم، قرار دارد؛ براي مثال، مبادی علم فقه از علم فقه در رتبة بالاتری قرار دارد، زیرا مبادی علم فقه در علم اصول فقه بحث مي‌شود.

يكي از علوم اسلامي، علم قواعد فقه است. به اين استدلال كه علم قواعد فقه، يك دانش مستقل از ساير علوم - و حتي علم فقه - محسوب مي‌شود. ازاین‌رو، علم قواعد فقه نيز مانند ساير علوم، داراي مبادي اختصاصي خودش است و نیز مبادي علم قواعد فقه از علم قواعد فقه در رتبة بالاتری قرار دارد.

علي‌رغم نوشته‌هاي مختلفي كه در موضوع قواعد فقه نگارش يافته، تاکنون کسی در خصوص مبادی قواعد فقه به تألیف نپرداخته است تا «مقدمات خارجی یا كليّاتِ علم قواعد فقه» در آن، مورد بحث قرار گیرد.

اين حقيقت، اساتيد فنّ را در استمرار بخشيدن به تلاش علمي جهت تألیف كتاب مناسب مبادی علم قواعد فقه برمي‌انگيزد، تا خلأ علمي موجود مرتفع گردد و نوشتار حاضر تلاشي در اين خصوص محسوب مي‌شود. به اين مناسبت، عنوان كتاب، «مبادي علم قواعد فقه» نام‌گذاري شده است.

سرفصل‌هاي اين نوشتار به سه فصل - و به این شرح - تقسيم شد‌ه‌اند: فصل نخست به «مبادی تصوری علم قواعد فقه»؛ و فصل دوم و سوم به «مبادی تصدیقی علم قواعد فقه» پرداخته است. با این تفکیک که فصل دوم به «مبادی تصدیقی اصول متعارفة علم قواعد فقه»؛ و فصل سوم به «مبادی تصدیقی اصول موضوعة علم قواعد فقه» اختصاص داده شده است؛ هم‌چنين فهرست مطالب و مقدمة کتاب در آغاز آن؛ و نتيجة نهايي و فهرست منابع در پايان آن طرح گردیده‌اند.

توجيه علمی اين تقسيم‌بندي نسبت به سه فصل مذکور كتاب چنين است كه هركسي به مبادی علم قواعد فقه مي‌پردازد، ناچار است كه ابتدا مبادی تصوری علم قواعد فقه را در فصل نخست بياموزد تا بتواند ماهیت حدود و تعاریف مبادی و مسایل علم قواعد فقه را بشناسد، زيرا حدود و تعاریف هرعلمي - و از جمله حدود و تعاریف علم قواعد فقه - به ماهیت مبادی و مسايل آن علم مي‌پردازد و فارغ از ادلة اثبات هركدام‌، تصوري درست نسبت به ماهیت مبادی و مسايل آن علم مي‌دهد؛ سپس مبادی تصدیقی، اعم از اصول متعارفه و اصول موضوعه علم قواعد فقه را در فصل دوم و سوم بياموزد تا بتواند اصول متعارفه و اصول موضوعه علم قواعد فقه را بشناسد، زيرا مبادی تصدیقی هردانشى، مانند مبادی تصوری آن، بدون استدلال پذيرفته مى‌شود و استنتاج احكام ديگر برپاية آن صورت مى‌گيرد و فرض بر اين است كه این مبادی تصوری و تصدیقی در دانش ديگر (مربوط)، اثبات شده‌اند و آن دانش دیگر (مربوط)، مبادی علم قواعد فقه است.