مقدمه 7
فصل نخست: تبيين كليات مفاهيم و بررسي فتاوي فقهي و قوانين جاري مطابق تعريف مختار از قاعده مقابله با خسارت 11
بخش اوّل: تبيين كليات و مفهوم قاعده 11
بخش دوم: گفتارها و ملاحظات مرتبط با مفهوم قاعده 13
گفتار اوّل: بررسي اختلاف نظر در برداشت از مفهوم قاعده 13
گفتار دوم: تشريح قلمرو قاعده 14
الف: حوزه مسئوليت قهري 15
ب: حوزه مسئوليت قراردادي 17
گفتار سوم: فوايد مترتب بر قاعده 18
گفتار چهارم: بررسي لزوم عمل به تكليف مستتر در قاعده در حدود متعارف 19
الف: آيات شريفه قرآن كريم 21
ب: سنت 24
ج: متعارف بودن تكليف در قانون مدني و فتاوي فقهي 27
بخش سوم: ذكر برخي از فتاوي فقهي موجود و مرتبط با مفهوم قاعده 32
گفتار اول: برخي از فتاوي مرتبط 32
گفتار دوم: برخي از قوانين مرتبط 33
فصل دوم: بررسي مباني فقهي– حقوقي، قرآني–روايي و فلسفه وجودي مؤيد قاعده مقابله با خسارت 37
بخش‌اول: تبيين مباني مثبت فقهي-حقوقي قاعده 37
گفتار اول: رابطه سببيت 37
گفتار دوم: قاعده اقدام 41
گفتار سوم: نظريه تقصير مشترك 43
گفتار چهارم: نظريه قابل پيش بيني بودن ضرر 45
گفتار پنجم: قاعده وزر 47
گفتار ششم: قاعده لاضرر 48
گفتار هفتم: مصالح اقتصادي، اجتماعي و نظم عمومي اقتصادي 51
گفتار هشتم: عدم مشروعيت تقلب نسبت به اصول و قواعد 56
بخش دوم: تبيين مؤَيّدات قرآني و روايي قاعده مقابله با خسارت 59
گفتار اول: اهم آيات شريفه در نفي ضرر 67
گفتار دوم: اهمّ روايات شريفه در نفي ضرر 68
گفتار سوم: اهم آيات شريفه در مفهوم مسئول بودن سبب زيان 72
گفتار چهارم: اهم روايات شريفه در مفهوم مسئول بودن سبب زيان 75
الف: بخش نخست روايات فوق 75
ب: دسته دوم روايات فوق 76
ج: دسته سوم از روايات فوق 77
گفتار پنجم: اهم آيات شريفه در لزوم رعايت حسن‌نيّت و نفي سوء‌نيّت 78
گفتار ششم: اهمّ روايات شريفه در لزوم رعايت حسن‌نيّت و نفي سوء‌نيّت 82
بخش سوم: بررسي فلسفه وجودي قاعده مقابله باخسارت 86
گفتار اول: تبيين كليات و بررسي فلسفه وجودي قاعده از منظر مفاهيم اخلاقي 86
گفتار دوم: تشريح ارتباط قاعده مزبور با فلسفه اخلاق و نظريه وظيفه‌گرايي 95
1. فرا اخلاق 97
الف: معنا شناختى 98
ب: معرفت شناختي 98
ج: مسائل منطقي 99
2. اخلاق توصيفي 99
3. اخلاق هنجاري 100
الف: ديدگاه غايت‌گرايانه 101
ب: ديدگاه وظيفه‌گرايانه 102
منابع 104