کتاب حاضر به بررسی دو عقد بیع و اجاره در حقوق مدنی ایران اختصاص دارد. عقود بیع و اجاره، مهم‌ترین عقود معین هستند. این اهمیت از چند جهت است: اول آنکه تعداد موادی که در قانون مدنی به این عقود اختصاص داده شده است بیش از هر عقد دیگری است. دوم آنکه این عقود بسیار کاربردی و مبتلابه مردم هستند و در زندگی روزمره اغلب مردم نقشی حیاتی دارند. سوم آنکه از لحاظ نظری نیز بیش از هر عقد دیگری معرکه مباحث علمی و فقهی در میان حقوق‌دانان و فقها بوده‌‌اند. بخش قابل‌توجهی از قواعد عمومی قراردادها، به دلایل تاریخی، ذیل مباحث بیع و اجاره بیان شده است.

در زمینه عقود بیع و اجاره، کتب متعددی به زبان فارسی وجود دارد که به مطالعه و تفسیر مواد قانونی در این زمینه پرداخته­اند و اغلب جنبه آموزشی دارند. کتاب حاضر نیز، ابتدائاً، با رویکرد آموزشی نگارش یافته است و هدف از آن بیان احکام و قواعد حاکم بر عقود بیع و اجاره است. با وجود این، کتاب واجد دو ویژگی است که مجموعاً آن را از سایر تألیفات متمایز می­نماید و نوآوری این کار نیز محسوب می­شود: اول اینکه علی‌رغم وجود کتب متعدد در زمینه بیع و اجاره، باید گفت که تقریباً همه آنها نسبت به ادبیات علمی و پژوهشی کشور در این زمینه، اعم از کتاب و مقاله، بی‌اعتنا یا کم‌اعتنا هستند. به عبارت دیگر، در کتب به نگارش درآمده در این باب، کمتر اثری از ارجاع به کتب و مقالات منتشره توسط دیگر حقوق‌دانان به چشم می‌خورد، امری که قابل‌دفاع به نظر نمی‌رسد. اغلب اساتید، بدون توجه به کارهای علمی دیگر همکاران خود، دست به نگارش کتاب در باب بیع و اجاره زده‌اند و حداکثر به کتب معروف یکی دو نفر از اساتید بنام و یا برخی منابع فقهی ارجاع داده‌اند. در این کتاب، تلاش شده تا حد امکان به آثار تحقیقی معتبر چاپ­شده در کشور رجوع شود و به همین جهت، در عنوان کتاب نیز بر دکترین حقوقی ایران تأکید شده است. کتاب حاضر، حاوی مجموعه­ای تقریباً کامل از نظرات اساتید و حقوق­دانان ایرانی در باب بیع و اجاره است که هم برای آموزش و هم پژوهش می­تواند مفید باشد. بیان دیدگاه­های مختلف در مواردی که میان حقوق­دانان اختلاف نظر وجود دارد منجر به درک عمیق­تری از موضوع خواهد شد. البته برای جلوگیری از افزایش بیش از انداره حجم کتاب و برای اینکه جنبه آموزشی کتاب نیز تحت­الشعاع قرار نگیرد و دانشجویان بتوانند استفاده بهینه از آن نمایند، در موارد اختلافی استدلال­ها به صورت خلاصه نقل شده است و برای مطالعه بیشتر دانشجو باید به منبع اصلی وجوع کند. دوم اینکه در ساختار و سازماندهی کتاب، با بیان اغلب مطالب در قالب نکته، به شکلی عمل شده که دانشجویان راحت‌تر بتوانند ارتباط مطالب را با یکدیگر و نیز تیتر و پرسش نهفته در هر مطلبی را درک کنند. همچنین مواد قانونی و نیز کلمات کلیدی و مهم و تخصصی نیز با حروف درشت ذکر شده­اند.

همان­گونه که بیان شد تلاش شده که کتاب در حجمی کم و قابل‌قبول برای دانشجویان عرضه شود هرچند تا حدامکان به بررسی نظرات و اندیشه‌های مختلف و مقایسه آنها با یکدیگر نیز پرداخته شده است. بنابراین مخاطب و هدف اصلی این کتاب، در درجه اول و عمدتاً دانشجویان رشته حقوق هستند ولی با توجه به جمع‌آوری نظر اساتید و همکاران مختلف در این کتاب، برای محققان نیز قابل استفاده است.