پيشگفتار 11

اوامـر 13
مقدمه 13
ماده امر 14
عانى لفظ امر 14
اعتبار علّو و استعلاء در معنى امر 17
دلالت لفظ امر بر وجوب 18
طلب و اراده 20
نظر اشاعره، اماميه و معتزله 21
بررسى ادله طرفين 21
ادله اشاعره و پاسخ آنها 22
صيغه و هيأت امر 32
1) معانى صيغه امر 32
2) ظهور صيغه امر در وجوب 34
3) واجب تعبدى و توصلى 37
امتناع تمسك به اطلاق در تقسيمات ثانويه 40
تقسيم واجب به مطلق و مشروط 44

تتميم بحث تعبدى و توصلى 46
مقتضاى اصول عمليه 47
مقتضاى اطلاقات و اصول عمليه 52
مقتضاى اصول عمليه چيست؟ 53
استصحاب چه حكمى دارد؟ 53
مسأله اراده و اختيار در واجب تعبدى و توصلى 54
ادامه بحث واجب مطلق و واجب مشروط 56
راه تشخيص مطلق و مشروط بودن واجب 57
بحثى در مورد وجوب و واجب فعلى و استقبالى 58
ملاك تشخيص واجب مشروط و مطلق 60
آيا شرط به هيأت بازگشت دارد يا به ماده يا به محمول منتسب به ماده؟ 60

وجوب تعلم احكام شرعيه و قوانين 63
1) مقدمات مفوّته و نحوه وجوب آن 64
2) ملاكات وجوب تعلّم احكام و قوانين و نحوه اين وجوب و مسأله
استحقاق عقاب در صورت ترك تعلّم احكام 70

گفتارى درباره اجزاء 77
دلايل كسانى كه قائل به إجزاء مى‌باشند 85

مسأله اجتماع امر و نهى 91
1) اجتماع 92
2) واحد 93
3) جواز 94
مسأله اجتماع امر و نهى از ملازمات عقليه غير مستقله است 97
استدلال امتناع اجتماع امر و نهى در واحد 97

اجتماع امر و نهى يك مسأله اصولى است 99
مناقشه صاحب كفايه در تحرير نزاع 99
قيد مندوحه در مسأله اجتماع امر و نهى 100
فرق بين دو باب تزاحم و تعارض و مسأله اجتماع 101
تعارض، تزاحم، اجتماع امر و نهى در عام استغراقى و بدلى 105
تعيين جواز اجتماع امر و نهى 109
مقام قدرت در تعلق تكليف 114
تعدد عنوان موجب تعدد معنون نمى‌شود 116
ثمره نزاع در مسأله اجتماع امر و نهى 118

آيا نهى در معاملات موجب فساد است يا نه؟ 121
صحت و فساد 121
كيفيت تعلق نهى 125
اقسام و انحاى تعلق نهى 126
نهى قانونگذار از معامله 128

عام و خاص 135
1) عموم 135
2) فرق بين عموم و اطلاق 135
3) اقسام عام 136
4) آنچه دلالت بر عموم مى‌كند 138
5) مخصِّص 138
مسائل 140
1) استعمال لفظ در عام مخصّص به نحو حقيقت است يا مجاز؟ 140
2) عام تخصيص يافته (مخصص) در باقى حجت است يا نه؟ 141
3) عدم تمسك بر عموم عام در شبهات مصداقيه 142

4) عدم جواز عمل به عموم عام قبل از جستجو از مخصص 150
5) تخصيص عموم عام به مفهوم مخالف 152
6) عود ضمير به تمام افراد عام است يا بعض آن؟ 153
7) عام و استثنا در كلام 155

مطلق و مُقَيَّد 157
مسائل 158
1) اطلاق و تقييد در معانى حرفيه راه ندارد 158
2) تقابل بين اطلاق و تقييد 159
3) اعتبارات ماهيت و طبيعت 160
4) مقدمات حكمت 164
5) استعمال در مطلقى كه مقيد شده است به عنوان حقيقت است يا مجاز؟ 167
6) مطلق و مقيد متنافى با يكديگر 168
7) مطلق و مقيدى كه نسبت به يكديگر مثبت هستند 169

مُجْمَل و مُبيَّن 171

قطع و ظن 177
معناى قطع 177
القطع يرادف فى اصطلاح الاصوليين العلم و اليقين 177
حجيت قطع 177
اقسام قطع 182
قطع طريقى، قطع موضوعى 182
قطع موضوعى طريقى، قطع موضوعى وصفى 183
بحثى درباره «امارات» و «اصول» 187
بحثى درباره تجرى 189

بحث كلامى 190
نقد و بررسى دو نظر مرحوم آخوند(ره) و شيخ انصارى(ره) 193
فرق ماهوى «معصيت» و «تجرّى» 194
قطع قطاّع 195
مُنجِّزيت علم اجمالى و علم تفصيلى 196
منجزيت علم اجمالى 198
توضيحى درباره «اصل مُرَخِّص» 202
امكان تعبد به ظن 202
شرح و بيان اشكالات 203
محاذير خطابى 204
محاذير ملاكى 205
پاسخ قائلين به مصلحت سلوكيه و اتحاد بين مؤدّاى اماره و واقع 206

«كتاب» يكى از ادله أربعه 209
1) حقيقت وحى 210
2) تحريف 212
3) حجيت ظواهر كتاب 213
4) نسبت سنت به كتاب و قابليت تخصيص عام كتابى به خبر واحد 215
5) نسخ و فرق ميان نسخ و بداء 217

سنت و اجماع 223
اول: سنت 225
1) تعريف سنت 225
2) دليليت سنت 228
3) خبر متواتر و خبر واحد 228
4) ادله حجيت خبر واحد 230

دوم: اجماع 236
1) تعريف اجماع 236
2) دليليت اجماع 237
3) ادله حجيت اجماع 239
4) اقسام اجماع 242

عقل يكى از ادله اربعه 245
از چه راه به مصلحت و مفسده اشياء مى‌رسيم؟ 249
1) بيان شيعه عدليه 249
2) بيان اشاعره 250
حسن و قبح عقلى 252
1) نظر اشاعره و نظر عدلى مذهبان 252
2) معانى حسن و قبح 253
3) مقايسه دو نظر 253
4) عقل نظرى و عقل عملى 254
ملازمه بين حكم عقل و حكم شرع 256