سوگند نامه بقراط 11
پيشگفتار چاپ دوم 12
مقدمه 13

بخش نخست:مفهوم مسئوليت كيفرى پزشك 15
گفتار نخست: سابقه تاريخى مسئوليت كيفرى پزشك در ايران 17
مبحث نخست: ايران باستان 17
مبحث دوم: از پيدايش اسلام تا دوران مشروطيت 19
مبحث سوم: ايران معاصر 21
الف) از انقلاب مشروطيت تا پيروزى انقلاب اسلامى 21
ب) از پيروزى انقلاب اسلامى تا زمان حاضر 22
گفتار دوم: مفهوم مسئوليت 23
مبحث نخست: تعريف مسئوليت 23
مبحث دوم: انواع مسئوليت 23
الف) مسئوليت اخلاقى و مسئوليت قانونى 23
ب) مسئوليت قراردادى و مسئوليت خارج از قرارداد 25
ج) مسئوليت كيفرى و مسئوليت مدنى 26
گفتار سوم: اركان مسئوليت كيفرى در اعمال پزشكى 28
مبحث نخست: فعل مجرمانه يا خطاى پزشكى 28
الف) بى‌احتياطى 29
ب) بى مبالاتى 31
ج) عدم مهارت 33
د) عدم رعايت نظامات دولتى 34
مبحث دوم: نتيجه مجرمانه 37
مبحث سوم: رابطه سببيّت 38

بخش دوم: جرايم 45
گفتار نخست: سقط جنين 47
مبحث نخست: انواع سقط جنين 48
الف) سقط جنين جنايى 48
ب) سقط جنين طبى 48
ج) سقط جنين خود به خودى يا مرضى 51
د) سقط جنين ضربه‌اى 52
مبحث دوم: اركان تشكيل دهنده سقط جنين عمدى 52
الف) ركن قانونى 52
ب) ركن مادى 53
ج) ركن معنوى 56
مبحث سوم: مجازات سقط جنين عمدى 57
الف) مجازات سقط جنين عمدى از ناحيه افراد عادى 57
ب) مجازات سقط جنين عمدى از ناحيه شاغلين امور پزشكى 57
گفتار دوم: افشاء اسرار بيماران 60
مبحث نخست: ركن قانونى 60
مبحث دوم: ركن مادى 62
الف) شخصيت مرتكب 62
ب) وجود سر يا راز 63
ج) افشاء نمودن سر 63
مبحث سوم: ركن معنوى 64
مبحث چهارم: مجازات افشاء اسرار 64
گفتار سوم: صدور گواهى نامه خلاف واقع 65
مبحث نخست: عنصر قانونى 65
مبحث دوم: ركن مادى 66
الف) شخصيت مرتكب 66
ب) خلاف واقع بودن گواهى صادره 68
مبحث سوم: ركن معنوى 68
مبحث چهارم: مجازات صدور گواهى نامه خلاف واقع 69
گفتار چهارم: دخالت غيرمجاز در امور پزشكى 71
مبحث نخست: ركن قانونى 72
مبحث دوم: ركن مادى 72
الف) شخصيت مرتكب 73
ب) فعل مرتكب 74
مبحث سوم: ركن معنوى 76
مبحث چهارم: مجازات دخالت غيرمجاز در امور پزشكى 76
گفتار پنجم: اغفال بيماران 77
مبحث نخست: ركن قانونى 77
مبحث دوم: ركن مادى 78
الف) شخصيت مرتكب 78
ب) فعل مرتكب 78
مبحث سوم: ركن معنوى 79
مبحث چهارم: مجازات اغفال بيماران 80
گفتار ششم: خوددارى از كمك به مصدومين 80
مبحث نخست: ركن قانونى 81
مبحث دوم: ركن مادى 84
الف) قرار داشتن اشخاص در معرض خطر جانى 84
ب) استمداد مصدوم و يا وجود ضرورت كمك 85
ج) عدم توجه خطر نسبت به كمك كننده و ديگران 86
مبحث سوم: ركن معنوى 86
مبحث چهارم: مجازات خوددارى از كمك به مصدومين 87

بخش سوم: آيين رسيدگى به جرايم پزشكى 89
گفتار نخست: نحوه رسيدگى به جرايم پزشكى در دادسراى عمومى و انقلاب 92
مبحث نخست: اقدام دادسرا پس از دريافت شكايت 92
مبحث دوم: اقدامات دادسرا پس از اخذ نظريه كارشناسى
داير بر قصور پزشك يا كادر پزشكى 96
گفتار دوم: نحوه رسيدگى به جرايم پزشكى در دادگاه عمومى جزايى 103
مبحث نخست: اقدام دادگاه پس از دريافت كيفرخواست 103
مبحث دوم: اقدامات دادگاه پس از حضور طرفين 104
مبحث سوم: رسيدگى دادگاه تجديدنظر 106
گفتار سوم: اجراى احكام كيفرى 108

بخش چهارم: تخلفات انتظامى پزشكى 111
گفتار نخست: مفهوم تخلف انتظامى 113
گفتار دوم: انواع تخلفات انتظامى و مجازات‌هاى آنان 116
1 ـ به كار نبردن حداكثر تلاش ممكن جهت معالجه و درمان بيماران 116
2 ـ سهل انگارى در انجام وظيفه و عدم رعايت موازين علمى، شرعى و قانونى 119
3 ـ افشاء نمودن اسرار و نوع بيمارى 121
4 ـ پذيرش بيمار بيش از حدود توان معاينه و درمان 124
5 ـ انجام اعمال خلاف شئون پزشكى 125
6 ـ تحميل نمودن مخارج غير ضرورى به بيماران 127
7 ـ ايجاد نمودن رعب و هراس در بيمار 129
8 ـ تجويز داروهاى روان گردان و مخدر 130
9 ـ رعايت ننمودن تعرفه‌هاى خدمات درمانى 139
10 ـ اخذ مبلغ مازاد بر وجوه دريافتى، توسط مسئولان مؤسسات درمانى 147
11 ـ عدم همكارى لازم در زمان وقوع بحران و سوانح و يا پيشگيرى از بيمارى‌هاى واگيردار 149
12 ـ ممنوعيت جذب و هدايت بيمار از مؤسسات بهداشتى درمانى دولتى و خيريه به مطب شخصى يا مؤسسات پزشكى خصوصى 150
13 ـ جذب بيمار از طريق تبليغات گمراه كننده 152
14 ـ انتشار مقالات و گزارش‌هاى پزشكى خلاف اصول علمى كه جنبه تبليغاتى داشته باشد 156
15 ـ استفاده از عناوين علمى و تخصصى تأييد نشده 157
16 ـ تجويز دارو، خارج از مجموعه دارويى كشور (فارما كوپه) 159
17 ـ عدم ادامه درمان بيمار 164
18 ـ عدم انتخاب پزشك مشاور بدون نظر پزشك معالج 166
19 ـ فروش دارو و تجهيزات پزشكى در محل اشتغال 167
20 ـ عدم تحرير صحيح مشخصات و نحوه استفاده داروهاى تجويز شده 169
21 ـ عدم صدور نسخه بر اساس اصول علمى و شرايط بيمار 170
22 ـ نظارت مستمر مسئولان فنى بر امور مؤسسات پزشكى 172
23 ـ عدم رعايت ضوابط مربوط به درج آگهى در رسانه‌ها و تنظيم سر نسخه‌ها و تابلوها 174
24 ـ استفاده و به كارگيرى افراد فاقد صلاحيت در امور پزشكى 179
25 ـ عدم اعلام تغيير نشانى مطب و مؤسسه پزشكى 184
26 ـ عدم مساعدت و همكارى در فوريت‌هاى پزشكى 185
27 ـ عدم رعايت ضوابط علمى و حرفه‌اى، توسط مسئولان فنى 187

بخش پنجم: مراجع و آيين‌رسيدگى به تخلفات انتظامى پزشكى 191
گفتار نخست: دادسراى انتظامى سازمان نظام‌پزشكى 193
مبحث نخست: تشكيلات 193
مبحث دوم:وظايف و نحوه رسيدگى 194
الف) اقدامات دادسرا در مرحله شروع به تحقيقات و رسيدگى 194
ب) اقدامات دادسرا پس از ختم تحقيقات 200
ج) اقدامات دادسرا در مرحله اجراى احكام 207
گفتار دوم: هيأت بدوى انتظامى 209
مبحث نخست : تشكيلات 209
مبحث دوم: نحوه رسيدگى 215
گفتار سوم: هيأت تجديدنظر انتظامى استان 221
مبحث نخست: تشكيلات 221
مبحث دوم: نحوه رسيدگى 223
گفتار چهارم : هيأت عالى انتظامى 230
مبحث نخست: تشكيلات 230
مبحث دوم: حدود صلاحيت 232
مبحث سوم: كيفيت رسيدگى 232
الف) كيفيت رسيدگى به اعتراض محكوم عليه 232
ب) نحوه رسيدگى به اعتراضات و شكايات، از طرز كار هيأت‌هاى بدوى و تجديدنظر انتظامى و اعمال نظارت بر آنها 237

ضمائم 239
قانون سازمان نظام‌پزشكى جمهورى اسلامى ايران 241
فصل اول ـ تعريف اهداف 241
فصل دوم - وظايف و اختيارات 241
فصل سوم ـ شرايط عضويت 243
فصل چهارم ـ اركان 243
فصل پنجم ـ انتخابات 248
فصل ششم ـ هيأت‌هاى انتظامى پزشكى 252
آيين نامه انتظامى رسيدگى به تخلفات صنفى و حرفه‌اى شاغلين
حرفه‌هاى پزشكى و وابسته در سازمان نظام‌پزشكى جمهورى اسلامى ايران 260
فصل اول ـ تعريف، شرح وظايف و تخلفات صنفى و حرفه‌اى 260
فصل دوم ـ مجازات‌هاى انتظامى 264
منابع و مآخذ 266