مقدمه 9

فصل اول: تبيين مفاهيم، پيشينه و اقسام رشد 13
مبحث اول: تبيين مفاهيم و پيشينه رشد 15
گفتار اول: مفاهيم 16
الف) رشد 16
1- مفهوم لغوي رشد 16
2- مفهوم اصطلاحي رشد 17
ب) واژگان مرتبط 26
1- بلوغ 26
2- حُلُمْ 29
3- طفل 30
گفتار دوم: پيشينهي رشد 31
الف) رشد در حقوق موضوعه 31
1- ايران 33
2- ساير كشورها 47
3- اسناد و كنوانسيون‌هاي بين‌المللي 49
ب) رشد در آموزههاي ديني 58
1- قبل از اسلام 59
2- اسلام 63
گفتار اول: رشد در امور حقوقي 65
گفتار دوم: رشد جزايي و مؤلفه‌هاي آن 68
1- درك ماهيت رفتار مجرمانه 68
2- تشخيص آثار طبيعي رفتار 69
3- قدرت درك آثار اجتماعي عمل 70
فصل دوم: لزوم احراز رشد جزايي و چگونگي آن 71
مبحث اول: لزوم احراز رشد جزايي 73
گفتار اول: مباني لزوم احراز رشد جزايي 75
الف) مباني عقلي 76
1- تنقيح مناط و قياس اولويت 76
2- توجه به رابطه عليت موثر 82
3- عدم تامين اهداف كيفرها 84
ب) مباني نقلي 85
1- بلوغ اشد 85
2- حتي يدرك 87
3- معتوه 88
گفتار دوم: مستندات لزوم رشد جزايي 89
الف) قرآن كريم 89
1- بلوغ اشد 90
2- بلوغ نكاح 92
ب) سنت 92
1- احاديث شريف نبوي 93
2- احاديث ائمه معصومين (ع) 95
ج) بناي عقلا 98
مبحث دوم: چگونگي احراز رشد جزايي 99
گفتار اول: احراز از طريق پزشكي قانوني 100
گفتار دوم: احراز از ساير طرق 103
الف) مطالعه پرونده شخصيت 103
ب) استفاده از سازمانهاي مردم نهاد«NGO» 106

فصل سوم: ارزيابي عملكرد مقنن و رويه قضايي در خصوص رشد جزايي و مطالعه تطبيقي آن با اسناد و كنوانسيونهاي بينالمللي 109
مبحث اول: ارزيابي عملكرد مقنن و رويه محاكم در خصوص رشد جزايي 110
گفتار اول: ارزيابي عملكرد مقنن 111
الف) واكنش مقنن در قبال بزهكاران 9 تا 15 سال 112
ب) واكنش مقنن در قبال بزهكاران 15 تا 18 سال 117
ج) واكنش مقنن در قبال بزهكاران بالغ زير 18 سال 118
گفتار دوم: رويه قضايي 121
الف) رويه قضايي در حدود 122
ب) رويه قضايي در قصاص 125
ج) رويه قضايي در ديات 130
د) رويه قضايي در تعزيرات 132
مبحث دوم: تطبيق عملكرد مقنن و رويه محاكم با اسناد و كنوانسيونهاي بينالمللي 136

نتيجه گيري و پيشنهادها 141
منابع 147