در نظام بین‌الملل که با وجود کشورها به مثابه مهم ترین بازیگر فعال در آن، حقوق بین‌الملل شکل می‌گیرد شکل دولت‌ها ثابت نیست و باوجود آن که در بحث سرزمین به عنوان یکی از مولفه‌های ایجاد کننده دولت بر ثابت بودن سرزمین یعنی مشخص و معین بودن آن تاکید می‌شود این امکان وجود دارد که دولت‌ها در فرایند تغییر قرار گیرند و شکل پیشین آن‌ها با تغییرات حاکمیتی دگرگون شود چنان چه بخشی از سرزمین خود را از دست دهند، سرزمینی را به دست آورده و به قلمرو خود اضافه نمایند و یا این که با اتحاد خود، دولتی جدید به وجود آورند که البته این مساله به نسبت دیگر تغییرات کمتر می‌باشد.

به هر تغییر و تحولی یا تکمیل وقایع و انباشت تجربه‌ها در روابط بین‌الملل از دومنظر باید نگریسته شود. اول آن که برای اجرای صحیح و عادلانه تغییر و تحول صورت گرفته قوانینی عادلانه و منطبق با حقوق بشر باید وجود داشته باشد و دوم آن که خود تحولات صورت گرفته منجر به بروز و ظهور عرف و قواعد حقوقی خواهد شد. مساله مهم لزوم وجود قوانین در حوزه‌های مختلف از جمله جانشینی و اقدام بر اساس آن می‌باشد.

حقوق بین‌الملل جانشینی که از گرایش‌های حقوق بین‌الملل می‌باشد به دلیل تغییر اساسی در ماهیت دولت که در نتیجه درشکل نظام بین‌الملل نیز اثرگذار بوده بسیار مهم و حساس است چرا که روابط دولت‌ها با یکدیگر و حضور و مشارکت دولت جانشین[1] در سازمان‌های بین‌المللی و تصمیم‌های جهانی وابسته به خواست و اراده دولت جدید می‌باشد.

«بعد از پایان جنگ سرد، مسایل مربوط به دولت جانشین به طور چشمگیری توسعه پیدا کرد. این حوزه بسیار وسیع و پیچیده می‌باشد و به طور غیرقابل شکی یکی از      مهم ترین حوزه‌های مجادله ای و اختلاف زا در حقوق بین‌الملل است».[2]

بنابراین با این توضیح باید بیان نمود حقوق جانشینی کشورها علاوه بر توضیح فرایند تغییرات سرزمینی درخصوص نحوه‌ی انتقال و استمرار حقوق و تعهدات از دولت پیشین[3] به کشور جانشین قواعدی را مشخص می‌کند که باید بر طبق یا در راستای آن اقدام نمود.

بحث تاسیس و جانشینی دولت‌ها که یکی از سرفصل‌های زیرمجموعه تابعین حقوق بین‌الملل است، تحت یک عنوان درسی در مقطع کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل در نظر گرفته شده است. در این راستا با وجود اهمیت موضوع، منابع گسترده ای به زبان فارسی در این خصوص وجود نداشته و ضرورت وجود منبع درسی احساس می‌گردید. با این وجود، جهت سهولت دسترسی دانشجویان به منبعی مشخص در خصوص تاسیس و جانشینی دولت‌ها، اقدام به تالیف اثر پیش رو گردید. قطع به یقین این اثر خالی از اشکال نبوده اما مولفان سعی بر آن داشته اند تا مطالب را تا حد امکان با رعایت چارچوب‌های علمی و سرفصل دانشگاهی نگارش نمایند.