مقدمه حضرت آيت الله محمد حسن معزّالديني 11
مقدمه مؤلف 19

قبض و بسط تئوريك دموكراسي در منظر عقل محض 23
درآمد 23
بخش اول: مباني نظري و عملي دموكراسي 24
فصل اول: مباني نظري دموكراسي «علت دموكراسي» 25
گفتار اول: تفلسف محوريت اصل وجودي انسان «اومانيسم» 26
1- خردگرايي و تجربه گرايي 26
2- آزادي 27
3- تساهل و تسامح 27
4- سكولاريزم 28
گفتار دوم: وجود حق انتخاب و قدرت اختيار براي انسان 28
گفتار سوم: وجود حقانيت در آراء و عدم وجود حق مطلق در موضوع و رأي واحد 29
گفتار چهارم: وجود حقيقت در فوايد و لزوم عدم توجه به حقيقت غايي 29
فصل دوم: مباني عملي حكومت دموكراتيك 30
گفتار اول: حاكميت مردمي‌ 31
گفتار دوم: پيدايش مفهوم شهروند 31
گفتار سوم: شناسايي حقوق مدني يا حقوق شهروندي 31
گفتار چهارم: وجود حق انتخاب در عرصه فردي و شناسايي حق انتخابات در عرصه اجتماعي 32
گفتار پنجم: براي تمامي‌آراء 32
گفتار ششم: تدوين سياست هاي داخلي و خارجي بر حسب فوايد 32
گفتار هفتم: حاكميت رأي عموم در مقابل رأي خصوص 33
بخش دوم: در تشريح حسن و قبح دموكراسي 33
فصل اول: عقل در كنكاش حسن دموكراسي 33
گفتار اول: توجيه مديريت بر اساس ريسك كمتر 33
گفتار دوم: توجيه براساس ثبات و تداوم بيشتر 34
گفتار سوم: توجيه براساس برابري فطري 35
گفتار چهارم: موجه تر بودن حكومت بر خود تا حكومت ديگران 35
گفتار پنجم: موجه تر بودن اطاعت از قوانيني كه خود وضع¬كرده ايم 36
گفتار ششم: توجيه بر اساس مصلحت انديشي انسان ها 36
گفتار هفتم: توجيه بر اساس پيوند عميق حكومت مردم بر مردم و صلح طلبي 37
فصل دوم: عقل در كنكاش قبح دموكراسي 37
گفتار اول: معايب در مباني دموكراسي 37
مبحث اول: تفلسف محوريت انسان 37
مبحث دوم: وجود حق انتخاب و قدرت اختيار براي انسان 40
مبحث سوم: وجود حقانيت در آراء و عدم وجود حق مطلق در موضوع واحد 41
مبحث چهارم: وجود حقيقت در فوايد و نتيجه ها و عدم توجه به حقيقت غايي 43
گفتار دوم: معايب در ماهيت دموكراسي 44
مبحث اول: تبليغات 45
مبحث دوم: جنگ رواني 45
مبحث سوم: برابري آراء 46
مبحث چهارم: جهل عمومي‌ 47
مبحث پنجم: كاريزماتيك بودن حاكم 47
مبحث ششم: جاذب بودن ايدئولوژي حاكميتي 48
مبحث هفتم: وجود عقايد، خرافات در بطن جامعه 48
مبحث هشتم: وجود احساسات بي زمام عمومي 49
مبحث نهم: چند آرماني 49
مبحث دهم: عدم تمييز بين اهمّ و مهم 50
مبحث يازدهم: تأثير پذيري 50
مبحث دوازدهم: تخالف نظر نمايندگان در دموكراسي غير مستقيم 51
مبحث سيزدهم: افزايش امكان تطميع و فريب دارندگان حق رأي به ويژه در نظام هاي پارلماني 51
مبحث چهاردهم: وجود شرايط حداقلي براي نمايندگي 51
مبحث پانزدهم: تضعيف جرأت و ابتكار عمل در بازنده پله بيست 52
مبحث شانزدهم: تهديد بر اصل استمرار در وتوي مردمي 52
مبحث هفدهم: توجه به ذائقه، نه نياز 52
نتيجه گيري 53
كتاب شناسي 54

دموكراسي، طريقيت يا موضوعيت 57
مقدمه 57
بخش اول: موضوعيت 58
فصل اول: ويژگي هاي مفهومي‌موضوعيت (ويژگي هاي ماهيتي) 58
گفتار اول: وجود ارزش اصيل 59
مبحث اول: ارزش ((Worthiness 59
مبحث دوم: اصيل (Pure) 59
گفتار دوم: وجود ماهيت مستقل و استمراري 60
فصل دوم: انواع موضوعيت 60
گفتار اول: موضوعيت نسبي 60
گفتار دوم: موضوعيت مطلق 61
فصل سوم: طريقيت 62
گفتار اول: تفاوت طريقيت با موضوعيت نسبي 63
گفتار دوم: كاربرد موضوعيت در مفاهيم عقلي 64
گفتار سوم: كاربرد مفهوم موضوعيت مطلق 64
گفتار چهارم: طريقيت و موضوعيت مفاهيم محض عقلي يا آميخته با مكتب 65
مبحث اول: ويژگي هاي عقل محض 65
مبحث دوم: كاركردهاي عقل محض 65
بخش دوم: منظور از دموكراسي و بررسي آن 66
فصل اول: تفلسف محوريت اصل وجودي انسان 67
گفتار اول: خردگرايي و تجربه گرايي 67
گفتار دوم: آزادي 68
گفتار سوم: تساهل و تسامح 68
گفتار چهارم: سكولاريزم 68
فصل دوم: وجود حق انتخاب و قدرت اختيار در حوزه ي عمومي و خصوصي براي انسان 72
فصل سوم: وجود حقانيت در آراء و عدم وجود حق مطلق در موضوع واحد (پلوراليزم) 74
گفتار اول: نقد بر دليل 74
گفتار دوم: نقد بر مدلول 76
مبحث اول: نقد منطقي 76
مبحث دوم: نقد طبيعي 77
مبحث سوم: نقد مكتبي 78
گفتار سوم: نقد فطري 79
فصل چهارم: وجود حقيقت در فواعد و نتيجه ها وعدم توجه به حقيقت غايي (پراگماتيسم) 80
گفتار اول: نقد سياسي 81
گفتار دوم: نقد فلسفي 82
گفتار سوم: نقد مكتبي 82
فصل پنجم: حاكميت رأي عموم در مقابل رأي خصوص 82
نتيجه گيري 85
منابع 86

 
بررسي مفهومي‌ارتباط و انفكاك حكومت و حاكميت 89
بخش اول: حكومت 89
فصل اول: تعريف حكومت 89
فصل دوم: مفهوم حكومت 90
گفتار اول: از نظر برخي علماي غرب 90
گفتار دوم: از نظر اسلام (آيات قرآن) 91
فصل سوم: مبناي حكومت 93
گفتار اول: الزام 94
مبحث اول: الزام دروني 94
مبحث دوم: الزام بيروني 94
گفتار دوم: قرارداد 95
گفتار سوم: نياز 96
فصل چهارم: منبع حكومت 98
گفتار اول: فطرت 99
گفتار دوم: عقل 100
فصل پنجم: آثار حكومت 101
فصل ششم: ابزار حكومت 101
فصل هفتم: كاركردهاي حكومت 102
فصل هشتم: ماهيت حكومت 105
بخش دوم: حاكميت 106
فصل اول: مفهوم حاكميت 106
فصل دوم: حاكميت از مفاهيم كشفي يا انتزاعي 107
گفتار اول: لزوم تفكيك و تعدد شارعان در حكومت و حاكميت 108
مبحث اول: دلايل فطري 109
مبحث دوم: دلايل سياسي 111
مبحث سوم: دلايل فلسفي 112
مبحث چهارم: دلايل حقوقي 112
مبحث پنجم: دلايل منطقي 113
مبحث ششم: دلايل عقلي 113
گفتار دوم: علت سردرگمي، انتزاعي و مجعول دانستن مفهوم حاكميت در بين برخي از علماي غربي 114
فصل سوم: مبنا و منبع حاكميت 116
فصل چهارم: آثار و ابزار حاكميت 118
فصل پنجم: ماهيت حاكميت 120
نتيجه گيري 121
منابع 123