مقدمه 9
جستارگشايي 13
فصل اول: حمله سايبري به تأسيسات هستهاي 21
1-1. عناصر تشكيل دهنده فضاي سايبر 21
۱-۱-1. رايانه 22
۱-۱-۱-1. «رايانه» در زبانهاي مختلف 23
1-۱-۱-2. مفهوم فني و حقوقي «سيستم رايانه‌اي» 24
1-1-1-3. سخت افزار و نرم افزار 25
1-۱-2. داده 26
1-۱-2-۱. واژه «داده» در علوم كامپيوتري 26
1-۱-2-۲. واژه «داده» در قوانين و مقررات 27
1-۱-3. فضاي سايبر 28
1-۱-3-1. مفهوم فضاي سايبر 28
1-۱-3-2. مصاديقي از جرايم در فضاي مجازي 30
1-۱-4. جرم رايانه اي 30
1-۱-4-1. مشكل بودن ارائه تعريف از جرم رايانه‌اي و علت آن 31
1-۱-4-2. بعضي از تعاريف ارائه شده از جرم رايانه‌اي 33
1-۱-4-3. تعاريف ارائه شده از سوي مجامع و سازمان‌هاي بين ‌المللي 34
1-۱-5. حقوق سايبر و ويژگي‌هاي جرايم سايبر 35
1-۱-5-1. حقوق سايبر 35
1-۱-5-2. ويژگي‌هاي جرايم سايبري 36
1-۲. تبارشناسي جرم رايانه‌اي 37
1-2-1. پيدايش جرم رايانه اي 37
1-2-1-۱ . پيدايش جرم رايانه اي در جهان 38
1-2-1-2. پيدايش جرم رايانه‌اي در ايران 40
1-2-2. پيدايش حقوق كيفري جرم رايانه اي 42
1-2-2-1. پيدايش حقوق كيفري جرم رايانه‌اي از سوي سازمان‌هاي بين ‌المللي 42
1-2-2-2. پيدايش حقوق كيفري جرم رايانه اي در ايران 47
1-3. حملات سايبري 49
۱-3-1. تروريسم سايبري 50
1-3-1-1. فضاي سايبر و قابليت بالاي ايجاد خطر 52
1-3-1-2. جذابيت فضاي سايبر براي حمله به تاسيسات هسته‌اي 55
1-3-2. مصاديق و اشكال حملات تروريستي هسته‌اي 57
۱-3-2-1. تروريسم هسته اي و راديولوژيك 58
1-3-2-2. ويژگي هاي تروريسم هسته اي 59
1-3-3. تروريسم شيميايي 62
1-4. حملات سايبري از منظر حقوق بين الملل 66
۱-4-1. خصيصه‌هاي حقوقي تروريسم سايبري 66
1-4-2. ابزارهاي اعمال تروريسم سايبري 66
1-4-3. نبرد سايبري و توسل به زور 68
1-4-4. حملات سايبري، حقوق بين الملل و دفاع از خود 70
1-4-5. حملات سايبري و دفاع از خود 71
فصل دوم: اقدامات متقابل در عرصه تأسيسات هسته اي 75
2-1. طرح كلي 75
2-2. كاربرد سلاح‌هاي هسته‌اي 77
2-۲-1. كاربرد سلاح‌هاي هسته‌اي از منظر حقوق توسل به زور 77
۲-۲-2. كاربرد سلاح‌هاي هسته‌اي از منظر حقوق بشردوستانه 80
2-۲-3. اصل تفكيك 82
2-2-3-1. حمايت از اشخاص و اهداف غيرنظامي 82
2-2-3-2. حفاظت خاص از محيط زيست 84
2-2-3-3. حقوق كشور بيطرف 87
2-۲-4. اصل منع درد و رنج بيهوده 88
2-2-4-1. محدوديت حق متخاصمين در انتخاب وسائل جنگي 89
2-2-4-2. شرط مارتنس 91
2-۲-5. اصل ضرورت نظامي 93
2-۲-6. اصل تناسب 95
2-3. حملات مسلحانه و مفهوم توسل به زور در عصر فضاي سايبر 97
2-3-1. مفهوم حمله مسلحانه 97
۲-3-2. مخاصمات مسلحانه 98
2-3-3. دفاع مشروع در نظام حقوقي بين الملل 99
2-3-3-1. بنياد دفاع مشروع 99
الف: نظريه طبيعي بودن حق دفاع 99
ب: نظريه اجبار معنوي 100
ج: نظريه تعارض دو حق 101
د: نظريه اجراي حق و تكليف 102
2-3-3-2. دفاع مشروع در ميثاق جامعه‌ي ملل 103
2-3-4. اصل عدم مشروعيت توسل به زور و سازمان ملل 106
2-3-5. حملات شبكه‌اي رايانه‌اي و دفاع مشروع پيش‌دستانه 113
2-3-6. حقوق و جنگ در عصر اينترنت 117
2-3-7. حملات شبكه‌اي رايانه‌اي صرف و متعارف 119
2-4. مصاديق حملات سايبري در حقوق بين‌الملل 120
2-4-1. دسترسي غيرقانوني 121
2-4-2. شنود غيرقانوني 123
2-4-3. مختل كردن داده‌ها 126
2-4-4. مختل كردن سيستم‌ها 127
2-4-5. سوءاستفاده از دستگاه‌ها 129
2-4-6. جعل مرتبط با رايانه 132
2-5. اقدامات متقابل در حقوق بين الملل 135
2-5-1. كليات مسئوليت بين المللي 136
2-5-2. مسئوليت بين المللي 138
2-5-3. عناصر مسئوليت بين المللي دولت 139
2-5-3-1. انتساب رفتار متخلفانه به يك دولت 140
2-5-3-2. نقض تعهد بين‌المللي توسط يك دولت 144
2-5-4. اقدامات متقابل يك دولت زيان ديده از حملات سايبري 146
2-6. تحليل و بررسي برخي از نمونه‌هاي حملات سايبري به تاسيسات هسته‌اي 149
2-6-1. حمله سايبري استاكس نت به مثابه توسل به زور در حقوق بين الملل 149
2-6-2. جنگ اطلاعاتي و حملات اطلاعاتي 153
2-6-3. تاسيسات هسته‌اي ايران 154
2-7. پيشنهاد عضويت در كنوانسيون بين المللي جرايم سايبري بوداپست و مزايا و معايب آن 157
۱- مزاياي الحاق به كنوانسيون بين‌المللي جرايم سايبري بوداپست 158
۲- معايب الحاق به كنوانسيون بين المللي جرايم سايبري بوداپست 160
كلام پاياني 163
نتيجه‌گيري 163
پيشنهاد 166
منابع 167