شیخ انصاری فقیهی پارسا و زاهدی وارسته بود. داستان های زندگی اوبیش از آنکه رنگ و بوی فقهی داشته باشد، آموزه های پارسائی و بی اعتنائی به دنیا را بهمراه دارد. معهذا عظمت وی در فقه و اصول به گونه ای است که دو کتاب رسائل و مکاسب او دهه های متمادی در حوزه های علمیه تدریس شده و می شوند. در زمان دانشجوئی شنیدم که یکی از دانشجویان بخشی از مکاسب را به فرانسه ترجمه کرد و برای دانشکده حقوق دانشگاه سوربن فرستاد و پذیرش دریافت کرد. این داستان بیش از هر چیز دیگر، مرا به تامل در عظمت این کتاب و مولف آن واداشت.

علیرغم همه محاسن ذکر شده، نباید از معایب آن غافل بود و آن را مستغنی از پیرایش پنداشت. به نظر من کتاب مکاسب با همه محاسنی که دارد، دو عیب عمده نیز دارد که رفع این دو عیب می تواند خدمت شایانی به این کتاب باشد: اولا بخش های فراوانی از کتاب به مباحث عبد و کنیز پرداخته است که امروزه عملا این مباحث منسوخ شده اند و صرف وقت برای تعلیم و تعلم این مباحث اتلاف وقت محسوب میشود.ثانیا قعر پیمائی های شیخ و نقل های متعدد و جرح و تعدیل های فراوان او یادآور داستان های مولانا در مثنوی است که گاهی برای تکمیل یک داستان، خواننده مجبور است چندین داستان تودرتو را مطالعه کند و مرتبا گسست رشته کلام را تحمل کند؛ با این تفاوت که در آنجا داستان است و با یک مصرع یا بیت می توان خواننده را به اصل داستان بازگرداند، اما اینجا استدلال های دقیق فقهی است و بازگرداندن متعلم به مباحث پیشین کار آسانی نیست.

نگارنده پس از تدریس متمادی بخش های مختلف کتاب در دوره های کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، مصمم به رفع این دو عیب شد و سعی در بازگرداندن این کتاب در قالبی جدید به جامعه دانشگاهی نمود. دو باب بیع و خیارات که متضمن مباحث حقوقی است با قانون مدنی مقایسه شده و در پایان هر مقایسه ای متن ماده به زبان انگلیسی آورده شده است تا با ذکر لغات اصلی مربوطه، مدرس را در تدریس مطلب به زبان انگلیسی یاری کند.  نمی دانم که بزرگان حوزه این تحریر را مناسب برای حوزه تشخیص خواهند داد یا خیر؛ اما معتقدم که می توان تحریرالمکاسب را متن آموزشی و مکاسب مرحوم شیخ را متن پژوهشی حوزه قرار داد تا معلم و متعلم هنگام استفاده از نظریات مرحوم شیخ دچار مشکل نشوند.