حمل و نقل از حیث نظری به سه شاخة حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی تقسیم می‌شود و حمل و نقل زمینی نیز دارای دو زیرشاخة حمل ریلی و حمل جاده‌ای است. با این وجود از جنبة عملی قسم دیگری از حمل و نقل نیز وجود دارد که با اعمال دو یا چند روش حمل از روش‌های یادشده، صورت می‌پذیرد. این شیوه که حمل و نقل چند وجهی (همچنین حمل مرکب یا ترکیبی نیز) نامیده می‌شود، امروزه آن‌چنان در سطح جهانی متداول است که تقریباً هیچ حمل بین‌المللی کالایی نیست که از آن بهره نبرده باشد. آن‌چه در این مجموعه مورد بحث قرار گرفته، بررسی تطبیقی و تحلیلی مسئولیت متصدی حمل و نقل چند وجهی کالا است. به‌عبارت دیگر ضمن بررسی دقیق همة اسناد بین‌المللی موجود و استخراج جنبه‌های چند وجهی مقررات حمل تک وجهی کالا، در نهایت دو کنوانسیون «رتردام» مصوب «2009» و «ژنو» مصوب «1980» و نیز مقررات UNCTAD/ICC «1992» به طور اخص و تطبیقی مورد مطالعه قرار گرفته است. درحقیقت برای نخستین بار ظرفیت‌های کنوانسیون «رتردام» به‌عنوان سندی روزآمد با قابلیت‌های متفاوتی در عرصة حمل چند وجهی کالا مطالعه می‌گردد. بررسی مقررات «رتردام» صرفاً به‌عنوان یک مقررات حمل آبی با تمایلاتی به گسترش دامنة خود، خطایی فاحش است. بی‌تردید حمل و نقل چند وجهی کالا و ملاحظات آن در تدوین این سند مورد توجه قرار گرفته و حتی عنوان رسمی کنوانسیون «رتردام» هم در همین جهت انتخاب شده است. تلاش اصلی ما برای درک بهتر مسئولیت متصدی حمل و نقل چند وجهی و دامنة مسئولیت وی در کنوانسیون‌های بین‌المللی علی‌الخصوص مقررات «ژنو» و «رتردام» است و ضمن مقایسه تطبیقی در این مقررات، نگاهی نیز به سایر مقررات بین‌المللی مربوطه خواهیم داشت، تا نقاط قوت و ضعف هریک برجسته شود. همچنین اگر امکان رهایی از قلمرو اجباری برخی مقررات حمل و نقل فراهم آید، این سوال مطرح است که در چهارچوب آزادی قراردادی، از بین اسناد قابل انتخاب برای حکومت بر یک قرارداد بین‌المللی حمل کالا، هر کدام چه مزایا و معایبی دارند؟ سوالی که در این نگارش تا حد امکان بدان پاسخ داده خواهد شد. پس از طرح مقدمه‌ای درخصوص اهمیت و جایگاه حمل و نقل چند وجهی، مباحث مجموعه حاضر، در چهار بخش به‌شرح ذیل ارائه شده است.

در بخش نخست علاوه بر اهمیت و ضرورت حمل و نقل چند وجهی کالا به بررسی پیشینه و سابقة تدوین مقررات مربوط به آن‌ می‌پردازیم و مفاهیم پایه را در هر یک از آن‌ها مطالعه می‌کنیم. سپس دامنة شمول موضوعی و مکانیزم‌های رفع تعارض را نیز تبیین می‌نماییم. همچنین سعی بر آن شده است که تمامی مقررات حمل و نقل تک وجهی که به نوعی می‌توانند به سایر مراحل حمل نیز تسری پیدا کنند، معرفی و دامنة شمول چند وجهی آنان نیز بررسی گردد. از باب تحلیلی نیز، اهم نوآوری‌های کنوانسیون «رتردام» در انتهای بخش مفصلاً ذکر شده‌ است.

بخش دوم، شالوده اصلی بحث است. در این بخش، مسئولیت متصدی حمل و نقل چند وجهی، شرایط تحقق، مبنا و آثار مسئولیت وی را بررسی می‌کنیم. همچنین رژیم حاکم بر مسئولیت متصدی حمل و نقل چند وجهی در کنوانسیون‌های مربوط بدان مورد مطالعه قرار می‌گیرد. حدود مسئولیت عوامل متصدی حمل و نقل چند وجهی و نیز مسئولیت وی ناشی از فعل یا ترک فعل عوامل و سایر اشخاص دخیل در حمل و نقل در پایان بخش مطالعه خواهد شد.

در بخش سوم موارد معافیت از مسئولیت متصدی حمل و نقل چند وجهی و تحدید مسئولیت وی بیان گشته است.

در بخش چهارم نیز، اثبات مسئولیت متصدی حمل و نقل و دعوی جبران خسارت مورد بررسی قرار گرفته است.

پژوهش حاضر نسخة کامل‌تر، روزآمدتر و مناسب‌سازی شده از رسالة دوره دکتری تخصصی در رشته حقوق خصوصی نویسنده دوم با راهنمایی نویسنده اول در دانشگاه بزرگ پیام نور است که ماحصل ممارست و تحقیق چندین ساله در این شاخه از دانش حقوق می‌باشد. روش تحقیق در نوشته حاضر، روش توصیفی و تحلیلی است. مراجعه به کتابخانه‌های عمومی، دانشگاهی، مرکز اسناد و پژوهش‌های علمی ایران، سازمان بنادر و کشتیرانی، استفاده ازسایت‌های معتبر اینترنتی و منابع برخط لاتین، مطالعة پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد و دکتری و نیز بهره‌گیری از نظرات صاحب‌نظران موضوع مزبور با تجارب زیاد عملی در حوزة تخصصی مذکور و مجلات تخصصی در زمینة حمل و نقل برای سرانجام رساندن این نوشته صورت گرفته است. در پایان خاطر نشان می‌دارد که در مجلدات قبلی، حمل و نقل دریایی و حمل و نقل ریلی به‌تفصیل مورد مطالعه قرار گرفته است و چون حمل و نقل چند وجهی بین‌المللی اغلب توسط حمل دریایی به‌همراه حمل زمینی - عمدتاً ریلی- صورت می‌پذیرد، لذا با عنایت به اهمیت و فراگیری حمل چند وجهی بر آن شدیم که این جلد را بدان اختصاص دهیم. از سوی دیگر جهت سهولت کار خوانندگان و جلوگیری از ارجاع مکرر به مجلدات مزبور، اهم مطالب لازم درخصوص سایر روش‌های حمل و مقررات مربوط به آن‌ها را در این جلد نیز فراهم نموده‌ایم. همچنین سعی و کوشش بر این بوده است که تا آنجایی که امکان دارد جنبه عملی و کاربردی موضوع نیز مورد توجه قرار گیرد.