پيشگفتار 11

فصل اول: كليات و مفاهيم نظري 13
گفتار اول: پيشينه و تعريف معاهده 13
مبحث اول: پيشينه معاهدات بين‌المللي 13
1-1- قبل از تاسيس سازمان ملل متحد 13
1-2- پس از تاسيس سازمان ملل متحد 15
مبحث دوم: تعريف معاهده بين‌المللي 15
2-1- تعريف معاهده در لغت 15
2-2- تعريف كنوانسيون 1969 از معاهده 16
2-3- تعريف عرفي 20
2-4- تعريف علماي حقوقي 20
گفتار دوم: اصطلاح شناسي در معاهدات بين‌المللي 21
مبحث اول: شناخت عهدنامه، منشور، كنوانسيون و...... 21
1-1- عهدنامه 21
1-2- منشور 21
1-3- كنوانسيون 22
1-4- پيمان 22
1-5- موافقتنامه 22
1-6- اساسنامه 22
مبحث دوم: شناسايي و آشنايي با ساير اصطلاحات 23
2-1- پروتكل 23
2-3- سند 24
2-4- طرح يا برنامه 25
2-5- يادداشت تفاهم 25
2-6- صلحنامه و توافق موقت 27

فصل دوم: طبقه بندي معاهدات و مروري بر قواعد آمره 29
گفتار اول: طبقه بندي معاهدات بين‌المللي 29
مبحث اول: طبقه بندي شكلي 29
1-1- معاهدات ساده يا اجرايي 29
1-2- معاهدات رسمي 29
مبحث دوم: طبقه بندي ماهوي 30
2-1- معاهدات عام يا قانون ساز 30
2-2- معاهدات قراردادي 32
مبحث سوم: طبقه بندي بر اساس اعضا 32
3-1- معاهدات دوجانبه 32
3-2- معاهدات چندجانبه 33
گفتار دوم: قواعد آمره و تعهدات عام الشمول 35
مبحث اول: كليات 35
1-1- طرح و تصويب قاعده آمره در كنوا نسيون وين1969 35
1-2- مفهوم و جايگاه قواعد آمره بين‌المللي 36
1-3- عناصر اساسي تعريف قاعده آمره 36
1-4- مصاديق قاعده آمره 38
مبحث دوم: ارزيابي قاعده آمره و تعهدات عام الشمول در حقوق بين‌الملل 39
2-1- ويژگيها 39
2-2- وجوه افتراق و اشتراك 40
مبحث سوم: قواعد آمره و معاهدات بين‌المللي 42
3-1- معاهدات معارض با قاعده آمره 42
3-2- بطلان معاهده معارض با قاعده آمره 42
3-3- تعارض معاهده موجود با قاعده آمره جديد 44
3-4- اختتام معاهده معارض با قاعده آمره جديد 45
3-5- روش فيصله اختلافات مربوط به قاعده آمره 45

فصل سوم: تشريفات انعقاد و اجراي معاهده 47
گفتار اول: تشريفات مقدماتي 47
مبحث اول: مذاكره 47
1-1- اهليت 48
1-2- اختيار نامه 49
مبحث دوم: آيين نگارش 51
2-1- عبارات آغازين 51
2-2- مقدمه 51
2-3- مفاد و متن اصلي معاهده 52
2-4- ضمايم 53
2-5- زبان معاهده 54
گفتار دوم: پذيرش و امضا 55
مبحث اول: آيين پذيرش 55
1-1- پذيرش در عهدنامه وين 55
1-2- پذيرش از طريق كانسنسوس 56
مبحث دوم: امضاي معاهده 57
2-1-امضاي عادي 58
2-2- امضاي همزمان با كسب تكليف( امضاي معلق ) 58
2-3- امضاي معوق ( پاراف) 58
2-4- آثار حقوقي امضا 59
2-5- تاييد(approval) 60
گفتار سوم: نحوه تصويب و الحاق به معاهده 61
مبحث اول: آيين و شرايط تصويب 61
1-1- اصل ارادي بودن تصويب 61
1-2- مراجع ذيصلاح براي تصويب 62
1-3- تصويب ناقص(بي قاعده) 62
مبحث دوم: الحاق 63
2-1- نحوه الحاق 64
2-2- شرايط تحقق الحاق 64
گفتار چهارم: مبادله، توديع وثبت اسناد 66
مبحث اول: مبادله و توديع سند 66
1-1- صورتهاي توديع 66
1-2- ماهيت حقوقي 67
مبحث دوم: ثبت وانتشار معاهده 68
2-1- انتشار معاهدات در حقوق داخلي كشورها 68
2-2- ثبت و انتشار معاهدات در حقوق بين‌الملل 68
2-3- امين معاهده 69

فصل چهارم: نحوه اجرا و آثار معاهدات بين‌المللي 71
گفتار اول: اجراي معاهدات 71
مبحث اول: كليات 71
1-1- كنوانسيون وين 1969 71
1-2- لازم الاجرا شدن معاهده 71
1-3- اجراي معاهدات متعاقب يكديگر با موضوع واحد 73
1-4- عطف به ماسبق نشدن معاهده 73
مبحث دوم: طرق مختلف اجراي معاهده 74
2-1- اجراي تدريجي معاهده 74
2-2- اجراي موقت معاهده 74
گفتار دوم: آثارمعاهدات 76
مبحث اول: آثار معاهده نسبت به طرفين 76
1-1- نسبت به حكومت 76
1-2- نسبت به اشخاص عادي 78
مبحث دوم: آثار معاهده نسبت به شخص ثالث 79
2-1- اصل نسبي بودن 79
2-2- معاهدات موجد حق براي ثالث 80
2-3- معاهدات موجد تكليف براي ثالث 80
2-4- استثنائات شخص ثالث 80
2-5- انتفاع كشور ثالث از معاهده 84

فصل پنجم: شرط در معاهدات بين‌المللي 87
گفتار اول: كليات و مفاهيم نظري 87
مبحث اول: كليات 87
1-1- فلسفه وجودي 87
1-2- تعريف كنوانسيون 1969 وين و ايرادهاي وارد بر آن 88
1-3- تعريف علماي حقوقي 91
مبحث دوم: جايگاه شرط در معاهدات 91
2-1- عضويت غيرمشروط 91
2-2- امتناع از عضويت 91
2-3- عضويت مشروط 92
گفتار دوم: شرايط عمومي و آثارشرط بر معاهدات 93
مبحث اول: شرايط عمومي 93
1-1- ويژگيها 93
2-2- نكات اساسي شرط 94
1-3- شرايط اعتبار شرط 94
مبحث دوم: آثارشرط نسبت به معاهدات 95
2-1- معاهدات دو جانبه 95
2-2- معاهدات چندجانبه 95
2-3- معاهدات همه جانبه 96
2-4- معاهدات قانون ساز 97
گفتار سوم: ساير شرايط 99
مبحث اول: نحوه پذيرش و رد شرط 99
1-1- صورتهاي مختلف پذيرش 99
1-2- نظامهاي حقوقي شرط 100
1-3- مخالفت و اعتراض به شرط 102
مبحث دوم: مقررات عمومي 105
1-1- موارد اعمال و زمان اعلام شرط 105
2-2- اصول حاكم و قياس با اعلاميه تفسيري 108

فصل ششم: تفسير، اصلاح و اختتام معاهدات بين‌المللي 111
گفتار اول: تفسيرو اصلاح معاهده 111
مبحث اول: كليات تفسير 111
1-1- مفهوم تفسير 111
1-2- صلاحيت تفسير و انواع آن 113
1-3- اصول و قواعد مسلم تفسير 114
مبحث دوم: انواع روشها، مراجع صلاحيتدار و محدوديتهاي تفسير 115
2-1- روشهاي تفسير 115
2-2- مراجع صلاحيت‌دار براي تفسير 116
2-3- محدوديتها 118
مبحث سوم: اصلاح و تجديد نظر در معاهده 119
3-1- كليات 119
3-2- اصلاح و تجديد نظر با توافق صريح 119
3-3- اصلاح و تجديد نظر با توافق ضمني 120
3-4- روال تجديد نظر در معاهدات چند جانبه 121
گفتار دوم: اختتام معاهدات بين‌المللي 123
مبحث اول: بطلان معاهدات 123
1-1- نقض حقوق داخلي 124
1-2- تجاوز نماينده‌ كشور از حدود اختيارات 124
1-3- اشتباه 124
1-4- تقلب 125
1-5- تطميع نماينده‌ كشور 125
1-6- اجبار و توسل به زور 126
1-7- عدم رعايت قواعد آمره‌ بين‌المللي 126
مبحث دوم: فسخ، تعليق و خاتمه معاهدات 127
2-1- اختتام معاهده با اراده‌ مشترك 127
2-2- لغو يك‌جانبه‌ معاهده 128
2-3- تعليق اجراي معاهده 132
2-4- خروج از معاهده فاقد مقررات فسخ 133
2-5- تعارض تعهدات قراردادي 133
2-6- متروك ماندن معاهده 134
2-7-آثار جنگ بر معاهدات 134

ضميمه 137
ضميمه يك: متن فارسي كنوانسيون وين حقوق معاهدات 1969 137
ضميمه دو: تصويب معاهدات در حقوق اساسي برخي كشورها 167
ضميمه سه: فهرست معاهداتي كه دولت ايران به آنها پيوسته است 171

فهرست منابع 193