مقدمه 13
بخش نخست: تشكيل عقد نكاح 21
فصل نخست: توافق پيش قراردادي 23
مبحث نخست: خواستگاري 23
گفتار نخست: موارد ممنوعيت خواستگاري مطلقاً 24
گفتار دوم: موارد جواز خواستگاري به صورت كنايي 24
گفتار سوم: خواستگاري از نامزدي ديگري 25
مبحث دوم: نامزدي 25
گفتار نخست: اوصاف قرارداد 26
الف. جايز بودن قرارداد نامزدي 26
ب. وعده ازدواج ملزم 26
ج. وجه التزام در نامزدي 28
گفتار دوم: آثار قرارداد نامزدي 29
الف. عدم ايجاد علقه زوجيت 30
ب. عدم جواز اجبار به نكاح به خاطر نامزدي 30
گفتار سوم: خاتمه قرارداد نامزدي 30
الف. مطالبه خسارات ناشي از به هم خوردن نامزدي 31
ب. امكان استرداد هدايا 32
فصل دوم: موانع نكاح 36
مبحث نخست: موانع ناشي از وضعيت دو طرف نسبت به همديگر 37
گفتار نخست: قرابت نسبي 39
الف. تعريف قرابت نسبي 39
ب. حدود ممنوعيت قرابت نسبي 40
ج. قرابت ناشي از شبهه يا زنا 41
گفتار دوم: قرابت رضاعي 43
الف. تعريف قرابت رضاعي 43
ب. همانندي قرابت رضاعي با قرابت سببي 43
ج. شرايط تحقق قرابت رضاعي 44
گفتار سوم: قرابت سببي 52
الف. موارد ممنوعيت نكاح عيناً 53
ب. موارد ممنوعيت نكاح جمعاً 56
گفتار چهارم: قرابت ناشي از فرزندخواندگي 58
گفتار پنجم: طلاق دادن زن 59
الف. سه طلاقه كردن زن 59
ب. نه طلاقه كردن زن به طلاق عدي 62
مبحث دوم: موانع ناشي از وضعيت خاص يكي از طرفين 63
گفتار نخست: همسرداشتن زن 63
گفتار دوم: در عده بودن زن 65
گفتار سوم: مُحرِم بودن يكي از طرفين (عقد در حال احرام) 67
الف. بطلان ازدواج در حال احرام 67
ب. حرمت ابدي در اثر ازدواج در حال احرام 68
گفتار چهارم: غير مسلمان بودن يكي از دو طرف‌ و مسلمان بودن ديگري 69
الف. مسلمان بودن زن و كافربودن مرد 70
ب. مسلمان بودن مرد و كافر بودن زن 70
ج. ازدواج غير مسلمين با هم 71
گفتار پنجم: غير ايراني بودن همسر 71
الف. غير ايراني بودن شوهر 71
ب. مستخدم دولت بودن تبعه ايراني 76
مبحث سوم: موانع ناشي از فعل يكي از طرفين 78
گفتار اول: لعان‌ 78
گفتار دوم: زناى با زن شوهردار و زن معتده 78
الف. زنا با زن شوهر دار 79
ب. زنا با زن در عده رجعي 80
گفتار سوم: لواط 81
الف. حرمت محارم مفعول بر فاعل 81
ب. حرمت محارم فاعل بر مفعول 82
فصل سوم: شرايط لازم براي صحت نكاح 83
مبحث اول: شرايط عقد نكاح 83
گفتار اول: اراده طرفين 83
الف. لزوم تمام بودن قصد و رضا 83
ب. ابراز اراده 86
گفتار دوم: اذن پدر 95
الف. اذن ولي در ازدواج دختر زير 13 سال و پسر زير 15 سال 95
ب: اذن ولي در ازدواج دختر باكره 100
گفتار سوم: ثبت ازدواج 104
الف. موارد نيازمند ثبت 105
ب. تشريفات ثبت نكاح 105
ج. ضمانت اجراي عدم ثبت نكاح و انحلال آن 106
مبحث دوم: شرايط موضوع عقد نكاح (شرايط زوجين) 107
گفتار اول: غير هم جنس بودن زوجين 108
گفتار دوم: قابليت صحي براي نكاح (سن معين براي زوجين) 108
گفتار سوم: معين بودن زوجين 110
گفتار چهارم: معلوم بودن زوجين 111
مبحث سوم: شرايط متعاقدين 111
فصل چهارم: نكاح منقطع 112
مبحث اول: تشكيل نكاح موقت 112
گفتار اول: لزوم ذكر مدت در نكاح موقت 113
الف. مقدار مدت در عقد موقت 113
ب. نحوه تعيين مدت در نكاح موقت 114
ج. ضمانت اجراي عدم ذكر مدت در نكاح موقت 115
د. اختلاف زوجين در موقت يا دايم بودن عقد 119
گفتار دوم: لزوم تعيين مهريه در نكاح موقت 119
الف: اثر بطلان نكاح موقت بر مهريه زن 119
ب: مفهوم «مهر المثل» در نكاح موقت 120
مبحث دوم: آثار عقد موقت 120
گفتار اول: عدم تعهد شوهر به پرداخت نفقه 121
گفتار دوم: عدم توارث زوجين در نكاح موقت 121
مبحث سوم: انحلال نكاح موقت 123
گفتار اول: اسباب انحلال نكاح موقت 123
گفتار دوم: عده زجه در نكاح موقت 123
الف. عده زوجه در فرض فوت شوهر 124
ب. عده زوجه در فرض عدم فوت شوهر 124
بخش دوم: حيات (آثار) قرارداد نكاح 125
فصل نخست: روابط شخصي زن و شوهر 125
مبحث نخست: روابط، حقوق و تكاليف مشترك زوجين 126
گفتار نخست: ايجاد محرميت 126
گفتار دوم: حسن معاشرت 127
الف. مباني فقهي تكليف به حسن معاشرت 127
ب. تعريف حسن معاشرت 128
ج. ضمانت اجراي تخلف از تكليف حسن معاشرت 128
گفتار سوم: تكليف زوجين به معاضدت 129
الف. تعريف معاضدت 129
ب. ضمانت اجراي تخلف از تكليف معاضدت 130
ج. تكليف زوجين به تمكين 130
د. عدم اشتغال به كار خلاف مصالح يا حيثيت خانواده 131
ه. تكليف زوجين به وفاداري 132
مبحث دوم: حقوق و تكاليف اختصاصي هر يك از زوجين 132
گفتار اول: حقوق و تكاليف اختصاصي شوهر 132
الف. رياست شوهر بر خانواده 132
ب. حق تعيين مسكن 133
گفتار دوم: حقوق و تكاليف اختصاصي زوجه 133
فصل دوم: روابط مالي زن و شوهر 134
مبحث نخست: نفقه 134
گفتار نخست: معرفي نفقه 135
الف. تعريف نفقه 135
ب. ماهيت حق زن بر نفقه 135
ج. تفاوت‌هاي نفقه زن با نفقه اقارب 136
گفتار دوم: شرايط و موانع ثبوت نفقه 137
الف. شرايط ثبوت نفقه 137
ب. موانع ثبوت نفقه 139
گفتار سوم: نفقه زن پس از انحلال نكاح 143
الف: نفقه زن در طلاق رجعي 143
ب: نفقه زن حامله در عده فسخ نكاح يا طلاق باين 144
گفتار چهارم: ضمانت اجراي تخلف از پرداخت نفقه زن 145
الف. ضمانت اجراي حقوقي تخلف از پرداخت نفقه 145
ب: ضمانت اجراي كيفري تخلف از پرداخت نفقه 146
مبحث دوم: مهريه 146
گفتار اول: مفهوم و جايگاه مهريه 147
الف. تعريف مهر 147
ب. جايگاه مهر در عقد نكاح 147
گفتار دوم: اقسام مهريه 149
الف. مهر المسمي 149
ب. مهر المثل 151
ج. مهر المتعه 153
گفتار سوم: شرايط مورد مهريه 154
الف. ماليت داشتن مورد مهريه 154
ب. معين بودن مال مورد مهريه 156
ج. معلوم بودن مال مورد مهريه 157
د. قابل تملك بودن مورد مهريه 157
ه. موجود بودن حين عقد 158
و. ملك شوهر يا ماذون از طرف مالك بودن مهريه 158
ز. مقدور التسليم بودن مال مورد مهريه 159
گفتار چهارم: تغييرات مهريه 159
الف. تعديل مهر 159
ب. تنصيف مهر 161
ج. سقوط مهر 163
گفتار پنجم: تلف يا معيوب شدن مهريه 164
الف. معيوب بودن مهريه قبل از عقد 165
ب. معيوب شدن مهريه بعد از عقد و قبل از تسليم 165
ج. تلف مهر پس از عقد و قبل از تسليم 166
بخش سوم: انحلال نكاح 167
فصل نخست: فسخ نكاح 167
مبحث نخست: اسباب فسخ نكاح 168
گفتار اول: عيوب موجب فسخ 168
الف. عيوب اشتراكي زوجين 169
ب. عيوب اختصاصي مرد 172
ج. عيوب اختصاصي زن 176
گفتار دوم: تخلف وصف 179
الف. خيار تدليس 179
ب. خيار تخلف وصف 181
مبحث دوم: آثار و احكام فسخ نكاح 181
گفتار اول: فوريت خيار 182
الف. دليل بر فوريت حق فسخ 182
ب. ملاك در فوريت 182
پ. اثر جهل به حكم 183
ت. اثر جهل به فوري بودن خيار 183
گفتار دوم: زمان تاثير فسخ 183
فصل دوم: طلاق 186
مبحث اول: معرفي طلاق 186
گفتار اول: مفهوم طلاق 186
الف. تعريف طلاق و خصائص آن 186
گفتار دوم: كراهت طلاق 188
گفتار سوم: اقسام طلاق 189
الف. طلاق باين 189
ب. طلاق رجعي 195
ج. طلاق قضايي 198
د. طلاق توافقي 201
مبحث دوم: انشاي طلاق 202
گفتار اول: موجبات طلاق 202
الف. موجبات طلاق براي شوهر 202
ب. موجبات طلاق براي زوجه 205
ج. توافق طرفين 214
گفتار دوم: شرايط طلاق 215
الف. شرايط صيغه طلاق 215
ب. شرايط انشاكننده صيغه طلاق (عاقد) 217
ج. شرايط شوهر 220
د. شرايط مطلقه 222
گفتار سوم: تشريفات طلاق 225
الف. اذن گرفتن از دادگاه 225
ب. ارجاع زوجين به «مركز مشاوره خانواده» 227
ج. ارجاع به داوري 228
د. صدور راي دادگاه 230
ه. انشاي طلاق 231
و. ثبت طلاق 233
مبحث سوم: آثار طلاق 235
گفتار اول: آثار طلاق باين 236
گفتار دوم: آثار طلاق رجعي 236
گفتار سوم: آثار مشترك طلاق 237
الف. عده زوجه 237
ب. مقرري ماهيانه 239

بخش چهارم: فرزندان و اقارب 241
فصل نخست: نسب و خويشاوندي 241
مبحث نخست: اثبات خويشاوندي و نسب مشروع و نفي آن 242
گفتار نخست: اثبات نسب مشروع و نفي آن 242
الف. اثبات نسب مشروع 243
ب. نفي نسب مشروع 251
گفتار دوم: اثبات خويشاوندي و نفي آن 259
الف. اثبات خويشاوندي 259
ب. نفي خويشاوندي 260
مبحث دوم: آثار نسب و خويشاوندي 261
گفتار اول: آثار نسب مشروع 261
فصل دوم: فرزندخواندگي 261
مبحث اول: شرايط سرپرستي 262
گفتار اول: شرايط متقاضي سرپرستي و اوليت‌هاي آن 262
الف. شرايط متقضاي سرپرستي 262
ب. اولويت‌هاي سرپرستي 265
گفتار دوم: شرايط كودك 266
الف. شرط سني 267
ب. نداشتن سرپرست صالح 267
مبحث دوم: مقام صالح و نحوه اعطاي سرپرستي 267
گفتار اول: دادگاه صالح 268
گفتار دوم: قرار يا حكم سرپرستي 268
گفتار سوم: فسخ حكم سرپرستي 269
مبحث سوم: آثار سرپرستي 270
گفتار اول: آثار مالي سرپرستي 270
الف. نفقه كودك 270
ب. توارث 271
ج. برخوداري از مستمري وظيفه 271
د. اداره اموال كودك 272
گفتار دوم: آثار غير مالي سرپرستي 273
الف. نگهداري و تربيت 273
ب. تسري نام خانوادگي 273
ج. صدور گذرنامه و خروج از كشور 274
د: احترام كودك به سرپرست 274
فصل دوم: حضانت و نگهداري اطفال 275
مبحث اول: مفهوم حضانت و ماهيت آن 275
گفتار اول: مفهوم حضانت 275
گفتار دوم: ماهيت حضانت 276
مبحث دوم: شرايط حضانت 277
گفتار اول: شرايط طفل 277
گفتار دوم: شرايط حاضن 278
الف. شرايط موضوعي حاضن (مستحقين حضانت) 278
ب. شرايط مستحقين حضانت (صفات حاضن) 281
مبحث سوم: آثار حضانت 283
گفتار اول: اجرت بر حضانت 283
گفتار دوم: ضمانت اجراي حضانت 284
الف. ضمانت اجراي حقوقي حضانت 284
ب. ضمانت اجراي كيفري 284
فصل سوم: تربيت اطفال 285
مبحث اول: تعريف تربيت و اهميت آن 285
مبحث دوم: مكلفين به تربيت اطفال 286
فصل چهارم: نفقه اقارب 287
مبحث اول: اشخاص واجب النفقه 287
گفتار اول: نفقه فرزندان 288
گفتار دوم: نفقه پدر و مادر و اجداد 289
گفتار سوم: تعدد منفق و مستحق نفقه 289
الف. فرض تعدد منفق 289
ب. فرض تعدد مستحق نفقه 290
مبحث دوم: شرايط وجوب نفقه اقارب و ضمانت اجراي تخلف از آن 291
گفتار اول: شرايط وجوب نفقه اقارب 291
الف. ندار بودن مستحق نفقه 292
ب. تمكن انفاق كننده 292
گفتار دوم: ضمانت اجراي ترك انفاق 293
الف. ضمانت اجراي حقوقي ترك انفاق 293
ب. ضمانت اجراي كيفري ترك انفاق 294
منابع 295