مقدمه 9

فصل اول: آبهاي تحت حاكميت جمهوري اسلامي ايران 13
بخش اول: هماهنگي نظام حقوقي آبهاي تحت حاكميت جمهوري اسلامي ايران و تحديد حدود آن با موازين حقوق بين‌الملل دريا 13
گفتار اول: انطباق مقررات مربوط به خطوط مبدا مناطق دريايي جمهوري اسلامي ايران با موازين حقوق بين‌الملل دريا 15
الف- موضع حقوق داخلي ايران و سير تحول آن در خصوص نحوه ترسيم خطوط مبدا 15
1- دوره قبل از تصويبنامه هيئت وزيران مصوب 1352 15
2- دوره بعد از تصويب نامه هيئت وزيران 17
ب- موضع حقوق بين‌الملل در خصوص نحوه ترسيم خطوط مبدا 19
ج- ايرادات بعضي از كشورها در خصوص نحوه ترسيم خطوط مبدا ايران و عدم مشروعيت آنها مطابق موازين حقوق بين‌الملل دريا 26
1- قابليت سواحل جمهوري اسلامي ايران در بكار گرفتن خطوط مبدا مستقيم 27
2- متعارف بودن حداكثر طول خطوط مبدا مستقيم جمهوري اسلامي ايران 30
3- اعمال نظام خطوط مبدا مستقيم بر مجمع‌الجزاير ساحلي ايران و تطابق آن با موازين حقوق بين‌الملل 33
گفتار دوم: انطباق نظام حقوق آبهاي تحت حاكميت جمهوري اسلامي ايران با موازي حقوق بين‌الملل دريا 43
الف- نظام حقوقي آبهاي داخلي ايران و تطابق آن با مقررات حقوق بين‌الملل 44
ب- نظام حقوقي درياي سرزميني ايران و تطابق آن با مقررات حقوق بين‌المللي دريا 46
ج- اعمال اصل عبور بي‌ضرر در تنگه هرمز و انطباق آن با موازين حقوق بين‌المللي دريا 49
گفتار سوم: هماهنگي قواعد مندرج در قانون مناطق دريايي ايران با مقررات حقوق بين‌الملل در مورد حد خارجي درياي سرزميني و تحديد حدود آن با كشورهاي مقابل يا مجاور 62
الف- حد خارجي درياي سرزميني جمهوري اسلامي ايران و انطباق آن با موازين حقوق بين‌الملل 62
ب- حفظ معيارهاي بين‌الملل در خصوص تحديد حدود درياي سرزميني ايران با كشورهاي مقابل يا مجاور 64
بخش دوم: انطباق نظم حقوقي عبور بي‌ضرر و صلاحيت قضائي جمهوري اسلامي ايران با قواعد و مقررات حقوق بين‌الملل 69
گفتار اول: حفظ معيارهاي بين‌المللي در مورد مفاهيم عبور و بي‌ضرري آن در قانون مناطق دريايي ايران 69
الف- سير تحول مفاهيم عبور و بي‌ضرر بودن در حقوق بين‌الملل 69
ب- هماهنگي معيارهاي قانون مناطق دريايي جمهوري اسلامي ايران با معيارهاي بين‌المللي مفاهيم عبور و بي‌ضرر بودن آن 74
1- مفهوم عبور 74
2ـ مفهوم بي‌ضرر 76
گفتار دوم: آيا مضرّ تلقي نمودن ايجاد هر نوع آلودگي در منطقه حساس خليج فارس و درياي عمان مبانيتي با معيارهاي حقوق بين‌الملل دارد؟ 79
گفتار سوم: حق دولت جمهوري اسلامي ايران در اتخاذ قوانين و مقرراتي ديگر جهت حفظ مصالح كشور و حسن اجراي اصل عبور بي‌ضرر و تعليق آن مطابق مقررات حقوق بين‌الملل 86
گفتار چهارم: هماهنگي نظام حقوقي قانون مناطق دريايي جمهوري اسلامي ايران با مقررات حقوق بين‌المللي در مورد عبور شناورهاي با خصوصيات ويژه 95
الف- كشتي‌هاي جنگي 95
ب- كشتي‌هاي با سوخت هسته‌اي و حامل مواد خطرناك 104
ج- زيردريائي‌ها 109
گفتار پنجم: حفظ موازين حقوق بين‌الملل از سوي قانونگذار ايران دراعمال صلاحيت قضائي 111
الف- صلاحيت كيفري جمهوري اسلامي ايران در درياي سرزميني و انطباق آن با موازين حقوق بين‌الملل 114
ب- صلاحيت مدني جمهوري اسلامي ايران در درياي سرزميني و انطباق آن با موازين حقوق بين‌الملل 115

فصل دوم: آبهاي تحت حقوق حاكمه جمهوري اسلامي ايران 119
بخش اول: بررسي نظام حقوقي جمهوري اسلامي ايران در مناطق نظارت و انحصاري اقتصادي و فلات قاره و انطباق آنها با موازين حقوق بين‌الملل دريا 119
گفتار اول: نظام حقوقي منطقه نظارت 119
الف- منطقه نظارت 119
ب- پيش بيني صلاحيت امنيتي در منطقه نظارت براي جمهوري اسلامي ايران و انطباق آن با موازين حقوق بين‌الملل دريا 123
گفتار دوم: نظام حقوقي منطقه انحصاري اقتصادي 128
الف- نظام حقوقي منطقه انحصاري اقتصادي جمهوري اسلامي ايران و هماهنگي آن با موازين حقوق بين‌الملل دريا 128
ب- ممنوعيت فعاليت‌ها و تمرينات نظامي منافي حقوق و منافع دولت جمهوري اسلامي ايران در منطقه انحصاري اقتصادي (و فلات قاره) و انطباق آن با موازين حقوق بين‌الملل 134
1- حدود آزادي‌هاي قابل اعمال در منطقه انحصاري اقتصادي (و فلات قاره) 135
2- ايجاد تعادل و هماهنگي بين آزادي‌هاي كشورهاي ثالث و حقوق و صلاحيت‌هاي كشورهاي ساحلي 139
گفتار سوم: نظام حقوقي فلات قاره جمهوري اسلامي ايران و هماهنگي آن با موازين حقوق بين‌الملل دريا 144
الف- نظام حقوق داخلي جمهوري اسلامي ايران 144
ب- مفهوم فلات قاره در حقوق بين‌الملل 146
ج- حقوق و صلاحيت‌هاي دولت جمهوري اسلامي ايران در فلات قاره و هماهنگي آنها با موازين حقوق بين‌الملل دريا 148
بخش دوم: صلاحيتهاي انحصاري جمهوري اسلامي ايران در مناطق انحصاري قتصادي و فلات قاره و انطباق آنها با موازين حقوق بينالملل 153
الف- صلاحيت كنترل تعبيه كابل و لوله 153
ب - صلاحيت احداث و استفاده از جزاير مصنوعي و ساير تأسيسات 156
ج- صلاحيت ايجاد حريمهاي ايمني و امنيتي 161
د- صلاحيت انجام هر گونه پژوهش و كنترل تحقيقات علمي بيگانگان در منطقه انحصاري اقتصادي و فلات قاره 165
هـ- صلاحيت حفاظت و حمايت از محيط زيست دريايي 174
1-صلاحيت تقنيني جمهوري اسلامي ايران در خصوص حفاظت و حمايت از محيط زيست 175
2- صلاحيت اعمال قوانين ضد آلودگي در خصوص حفاظت و حمايت از محيط زيست دريايي 181
و- صلاحيت جمهوري اسلامي ايران در مورد انجام هر گونه فعاليت جهت دستيابي به اشياء مغروق در منطقه انحصاري اقتصادي و فلات قاره 189
بخش سوم: «نحديد حدود منطقه انحصاري اقتصادي و فلات قاره جمهوري اسلامي ايران با كشورهاي مقابل و مجاور خود 191
گفتار اول: موازين مطرح در مادة 19 از قانون مناطق دريايي ايران و انطباق آنها با موازين حقوق بينالمللي دريا 191
گفتار دوم: تحوه تحديد حدود منطقه انحصاري اقتصادي و فلات قاره ايران با دول مقابل و مجاور خود 201
الف- نحوه توافق بعمل آمده بين ايران و عربستان سعودي 202
ب- نحوة توافق به عمل آمده بين ايران و قطر 204
ج- نحوة توافق به عمل آمده بين ايران و بحرين 204
د- نحوة توافق به عمل آمده بين ايران و عمان 204
هـ- وضعيت تحديد حدود فلات قاره ايران و كويت 206
و- وضعيت تحديد حدود فلات قاره ايران و عراق 206

نتيجه گيري 209
ضمائم 213
منابع و مآخذ 237