1- ايدز و حقوق بين الملل
2- بررسي گسترش ايدز و آثار آن
3- ايدز، حقوق بشر و سلامت عمومي
4- حقوق بنيادين در گستره ي ايدز
5- رهنمودهاي بين المللي رويارويي با ايدز
6- تقويت همكاري هاي بين المللي و رويارويي با ايدز
7- نقش برخي از اركان اصلي سازمان ملل در رويارويي با ايدز
8- برنامه مشترك ملل متحد در زمينه ايدز
9- اقدامات ايران در قبال ايدز همگام با نظام بين الملل
انتشار روزافزون ویروس ایدز، جامعه جهانی را با چالشی بزرگ مواجه ساخته است. همزمان با افزایش تعداد مبتلایان ویروس ایدز، موضوعات حقوق بشر مرتبط با این بیماری نه تنها بیشتر نمایان میشود بلکه از تنوع روزافزونی هم برخوردار میشود. مشکلات ناشی از ایدز از جمله تبعیض و بدنامی بهصورت مانعی در مسیر اقدام مشترک میان دولتها خودنمایی مینماید و باعث محدودیت در اشتغال، ادامه تحصیل و خدمات درمانی و پزشکی میشود.
ایدز همه ساله جان میلیونها نفر را میگیرد و باعث تضعیف نیروی کار، فقر و از هم گسیختگی خانواده میشود. مسائل مذکور به سرمایهگذاری، صادرات، بهرهوری تجاری و اقتصاد ملی خدشه وارد ساخته و منجر به تهدید بافت اجتماعی- اقتصادی و ثبات سیاسی کشورها میشود. این مسائل نشان میدهد که بیماری ایدز به بحران عمده توسعه تبدیل شده است.
ایدز به صورت یک بحران در برخی کشورها بر امنیت ملی تأثیر میگذارد، اذعان دارند. آوارگی ناشی از مناقشات مسلحانه، زمینه مناسب را برای گسترش ایدز فراهم ساخته و از طرفی ایدز به عنوان یکی از عوامل خطر فروپاشی انسجام اجتماعی و بیثباتی سیاسی، تهدیدی برای جامعه بهشمار میآید.
رویارویی با ایدز تا مدتها فاقد یک عنصر اساسی یعنی شناسایی و تعهد سیاسی در بالاترین سطوح جهانی و ملی بود. امروزه ایدز در دستور کار جامعه جهانی قرار گرفته و یک مسأله برخوردار از حداکثر فوریت بهشمار میآید. در این راستا مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2000 با تصویب اعلامیه هزاره[1] ضمن بیان یک سلسله از اهداف زمانبندی شده مانند رویارویی با فقر و گرسنگی، بیسوادی، تخریب محیط زیست، مرگ و میر کودکان و مشارکت جهانی برای توسعه، خواهان اقدام قطعی در مورد ایدز شد.
رویارویی با ایدز نیازمند دقت نظر برای یافتن راه حلی در این خصوص میباشد. این حقیقت را نمیتوان فراموش کرد که مبتلایان به ایدز جزو افراد انسانی بوده و ناگزیر برخوردار از حیثیت و شأن انسانی هستند و نقض حقوق آنها نقض حقوق بشر بهشمار میآید.
ترویج اصل عدم تبعیض در روابط اجتماعی، تضمین کننده بسیاری از حقوق شهروندی است. در خصوص اشخاص مبتلا به ایدز، لزوم منع تبعیض در برخورداری از حقوق برابر با سایرین شرط لازم برای ایجاد بستر مناسب جهت نقشآفرینی آنها در جامعه بهشمار میرود. آثار تبعیض به خصوص تبعیض براساس جنسیت همچنان تأثیر بیماری ایدز را روی زندگی افراد و جوامع افزایش میدهد. اکنون این شناخت ایجاد شده که رعایت حقوق بشر برای حمایت از حقوق افراد آلوده و متأثر از ایدز و برای کاهش آسیبپذیری نسبی افراد و جوامع کاملا حیاتی است، از طرفی زمان آن رسیده که در خصوص پشتیبانی از حقوق انسانی بانوان و دختران در قبال ایدز به بررسی یکسری ابعاد اجتماعی، اقتصادی، حقوقی و فرهنگی این اﭘیدمی فراگیر بپردازیم. در حیطهی بیماری ایدز حمایت از بانوان نه تنها اقدام لازم و ضروری محسوب میگردد بلکه سلامت و بهداشت عمومی را نیز به دنبال دارد.
این کتاب با تمرکز بر روی حقوق بشر و شناخت رابطهی آن با بیماری ایدز به کاوش قابلیت اعمال مقررات حقوق بینالملل به این بیماری و درک فزاینده از اهمیت حقوق بشر به عنوان یک عامل مهم در تعیین میزان آسیبپذیری انسانها به ایدز میپردازد.
آنچه که میتوان به عنوان انگیزه نگارنده مطرح کرد اهمیت رو به رشد و روزافزون رویارویی با این بیماری است که با توجه به انکار و شرم بیماران که از موانع مهم در آغاز گفتگو درباره ایدز هستند، مقابله با این بیماری را با دشواری مواجه ساخته است بنابراین انجام گفتگوی درباره هنجارها، ارزشها، بهداشت و مسائل جنسیتی در سطح خانواده و اجتماع با حمایت گروههای جامعه مدنی و توجه به حقوق بشر جهت مبارزه با بدنامی و علیه مبتلایان به ایدز و بررسی رهنمودهای بینالمللی درباره ایدز و حقوق بشر میتواند تاثیری واقعی بر توانایی اشخاص جهت کاهش آسیبپذیری آنها در مقابل این بیماری داشته باشد.
از آنجا که ابتلا به این بیماری تحت تاثیر رفتارهای فردی قرار دارد، زمان آن فرا رسیده که همگام با سایر کشورهای جهان اقدامات آموزشی را گسترش داده و با نگاهی ژرفاندیشانه به همراه شیوهها و استراتژیهای نوین به مبارزه با ایدز برخیزیم و بر رسالت سنگین خویش که آموزش و آگاهیبخشی است، عمل نماییم.