به طور معمول هنگامي كه به مكتب شيكاگو[1] اشاره مي‌شود، منظور ما مجموعه‌اي از تحقيقات و نوشته‌هاي علوم اجتماعي است كه بين سالهاي 1915 و 1940 توسط اساتيد و دانشجويان دانشگاه شيكاگو انجام شده است. اصطلاح مذكور، در مورد اين جريان فكري، براي اولين بار بعد از سالهاي طولاني كه از معرفي اين مكتب گذشته بود، مرسوم شد. يعني به صورت دقيق‌تر در سال 1930 بود كه لوتر برنارد[2] سعي در نشان دادن تفاوت‌هاي موجود بين مكاتب مختلف جرم‌شناسي آن روز داشت و براي اولين بار از جريان فكري مذكور به عنوان مكتب شيكاگو نام برد. بايستي در ابتدا عنوان كرد كه مكتب شيكاگو يك جريان فكري يك دست نيست كه رويكردهاي نظري يكساني را قبول داشته باشد اما در عين حال ويژگي‌هاي منحصر به فردي دارد كه جايگاه خاصي را به آن در جامعه‌شناسي آمريكايي اختصاص مي‌دهد.

يكي از ويژگي‌هاي مكتب شيكاگو انجام تحقيقات تجربي و عملگرايانه است كه از آن به عنوان نقطه عطفي تأثيرگذار در علوم اجتماعي ياد مي‌كنند. در واقع قبل از بكارگيري اين نوع تحقيقات تجربي، به طور معمول تحقيقات اجتماعي نوعي «بررسي‌هاي اجتماعي» بودند كه بيانگر نوعي اخلاق‌گرايي و استفاده از ژورناليسم و شيوه‌هاي خاص آن به جاي بهره‌گيري از شيوه‌هاي تحقيق علمي بودند، مانند تحقيق پيتسبورگ[3] كه در مورد شرايط زندگي كارگران انجام شده است. در مقابل گرايش تجربي و عملگرايي تأكيد خاصي بر روي محققين دارد و از ايشان مي‌خواهد كه در راستاي پيدا كردن راه‌حل‌هاي اساسي براي مشكلات اجتماعي از شيوه‌هاي علمي استفاده كنند.

مكتب شيكاگو نوعي جامعه‌شناسي شهري است كه مطالعات قابل توجهي را در مورد مشكلات شهر شيكاگو انجام داده است. مكتب مذكور تحقيقات و آثار قابل توجهي را به يكي از موضوعات سياسي و اجتماعي مهمي كه در آن زمان تقريباً در تمامي شهرهاي بزرگ امريكا به چشم مي‌خورد و بسيار فراتر از چارچوب جامعه‌شناسي شهر شيكاگو بود، اختصاص داده است. مسأله مذكور مهاجرت، جذب و همگون سازي ميليون‌ها مهاجري بود كه همه ساله وارد ايالات متحده آمريكا مي‌شدند.

يكي ديگر از كاركردهاي مهم مكتب شيكاگو معرفي روش تحقيق‌هاي علمي و گسترش شيوه‌هاي تحقيق[4] بوده است. مانند استفاده از اسناد و مدارك شخصي، انجام تحقيقات ميداني به صورت نظام‌مند و بهره‌گيري از منابع علمي مختلف.

مكتب شيكاگو در ابتدا نوعي جامعه‌شناسي مبتني بر روش‌هاي تحقيق كمّي[5] بود كه در ادامه بعد از جنگ جهاني دوم استفاده از روش‌هاي تحقيق خاصي را دستور كار خود قرار داد كه با پيشرفت‌هاي علمي آن زمان همراه بودند: كه امروزه از آن تحت عنوان روش تحقيق كيفي[6] ياد مي‌كنيم.[7]

در ابتدا گذشته تاريخي مكتب شيكاگو و مباني علمي- منطقي آن مورد بررسي قرار خواهد گرفت. آثار و تحقيقات اختصاص داده شده به مسأله مهاجرت نيز معرفي خواهند شد و در ادامه تلاش‌هاي صورت گرفته با هدف جذب گروه‌هاي مهاجر و مطالعات مربوط به بزه و بزهكاري مطرح خواهند شد. در نهايت به كمك برخي از آثار و نوشته‌هاي مهمي كه در مكتب شيكاگو وجود دارند روش‌هاي تحقيق مورد استفاده اين مكتب مورد تحليل قرار خواهند گرفت.