آغاز سخن 9

فصل اول: چيستي دولت مدرن و حقوق بشر 23
گفتار اول: مفهوم‌، مباني نظري و زمينه‌هاي تكوين و تكامل دولت مدرن 26
مبحث اول: تحليل مفهومي 27
مبحث دوم: زمينه‌هاي عيني و تجربي تكوين و تكامل 31
بند اول: عبور از فئوداليسم و ظهور بورژوازي 31
بند دوم: شكل‌گيري مراكز اقتصادي مستقل از حوزه سياسي؛ تفكيك كاركردي حوزه‌هاي مستقل اقتصادي و سياسي 33
بند سوم: ظهور دولت‌هاي مطلقه 34
بند چهارم: بروز انقلاب صنعتي و پيامدهاي اقتصادي و اجتماعي آن 41
مبحث سوم: زمينه‌هاي ذهني و نظري تكوين و تكامل 42
بند اول: دكترين تفكيك حوزه‌هاي متمايز اقتدار 42
بند دوم: دكترين مصلحت دولت 46
بند سوم: دكترين وضع طبيعي 51
بند چهارم: نظريه قرارداد اجتماعي 56
بند پنجم: هويت‌سازي در قالب ملي‌گرائي و ملت‌سازي 60
بند ششم: سنت حقوقي روم باستان 64
بند هفتم: تفكيك حوزه نظام سياسي از حوزه نظام اجتماعي 67
مبحث چهارم: مولفه‌ها، ويژگي‌ها و شاخصه‌ها 68
بند اول: تفكيك كاركردي حوزه‌هاي گونه‌گون اقتدار 68
بند دوم: سرزميني‌بودن؛ داشتن قلمرو جغرافيائي 70
بند سوم: حاكميت 71
بند چهارم: كنترل انحصاري ابزار خشونت 72
بند پنجم: ديوان‌سالاري عمومي؛ سازماندهي بوروكراتيك 74
بند ششم: مشروطيت؛ دستورگرائي؛ تقيد قدرت به قانون اساسي 76
بند هفتم: حاكميت قانون؛ قانون‌مداري و غير‌شخصي‌بودن قدرت 78
بند هشتم: مشروعيت و اقتدار 79
بند نهم: شهروندي 80
بند دهم: نهادسازي؛ وابستگي متقابل نهادي جامعه مدني و هيات حاكمه 86
بند يازدهم: نظم نوين مالياتي؛ نظام مالياتي مدرن 87
بند دوازدهم: هويت‌سازي در قالب ناسيوناليسم؛ مليت‌گرائي 89
بند سيزدهم: تكليف‌مداري يا تعهدمحوري 89
مبحث پنجم: انواع، اقسام، صورت‌بندي‌ها 98
بند اول: دولت مشروطه 103
بند دوم: دولت ليبرال 104
بند سوم: دولت ليبرال دموكراتيك 105
بند چهارم: دولت تك‌حزبي 105
بند پنجم: دولت قانون‌مند يا قانون‌مدار 106
بند ششم: دولت پليسي 108
بند هفتم: دولت ناظم يا ژاندارم 110
بند هشتم: دولت انتظامي يا انضباطي 110
بند نهم: دولت ناظر 111
بند دهم: دولت رفاه يا خادم 112
مبحث ششم: كارويژه‌ها و كاركردها 116
بند اول: دكترين مصلحت دولت 116
بند دوم: دكترين مصلحت نظام 116
بند سوم: دكترين مصلحت طبقات نيرومند 117
بند چهارم: دكترين مصلحت عمومي 117
مبحث هفتم: دولت مدرن و مصلحت عمومي 120
بند اول: مفهوم مصلحت عمومي 121
الف) جمع عددي منافع فردي 122
ب) مصلحت حكومت 124
ج) مصلحت حيات جمعي 127
بند دوم: ويژگي‌هاي مصلحت عمومي 128
الف) امر جمعي 128
ب) امر حداقلي 129
ج) امر آلي 129
د) امر اخلاقاً بي‌طرف 129
بند سوم: مصاديق مصلحت عمومي 130
الف) نظم عمومي 130
ب) امنيت عمومي؛ امنيت ملي 132
ج) حداقل رفاه عمومي 133
د) حداقل بهداشت عمومي 134
ه) حداقل آموزش عمومي 134
بند چهارم: نظريه مصلحت عمومي 135
الف) نظريه حكومت‌مدار 135
ب) نظريه اكثريت‌گرا 142
ج) نظريه جمع‌گرا 146
گفتار دوم: مفهوم‌، مباني نظري و زمينه‌هاي تكوين و تكامل حقوق بشر 153
مبحث اول: تحليل مفهومي 157
بند اول: معناي حق 158
الف) حق‌بودن و حق‌داشتن 158
ب) مقولات چهارگانه حق 163
1) حق- مطالبه؛ حق- ادعا 164
2) حق – آزادي؛ حق – امتياز 164
3) حق - قدرت؛ حق- اختيار 166
4) حق - مصونيت؛ حق- امنيت 167
بند دوم: ماهيت حق 169
الف) نظريه اراده‌انگار 169
ب) نظريه سودانگار 172
ج) نظريه ترجيح‌‌انگار؛ نظريه تلفيقي 177
بند سوم: ضرورت توجيه حق 182
الف) اضطرارگرائي 183
ب) جماعت‌گرائي 191
بند چهارم: مباني توجيهي حق 197
الف) فاعليت اخلاقي يا خودآئيني فردي(شخصبودن) 198
ب) كرامت ذاتي و برابري ارزشي 206
بند پنجم: محتوا و مصاديق بيروني حق 210
بند ششم: تقدم حق 217
الف) تفاوت در ماهيت حق و مصلحت 223
ب) رسوخناپذيري حق‌ها نسبت به نتايج 225
ج) مزيت‌هاي كاركردگرايانه 226
د) پرهيز از درهم‌آميختن حقوق و سياست 227
بند هفتم: توازن حق و مصلحت 231
الف) محتواي كلي 233
ب) آزمون‌هاي سه‎گانه 240
1) آزمون مناسبت 243
2) آزمونضرورت 245
3) آزمون تناسب 247
بند هشتم: تحديدات حق 255
بند نهم: اخلاق و نظام حقوقي حق‌بنياد 276
مبحث دوم: زمينه‌هاي عيني و عملي تكوين و تكامل 285
مبحث سوم: زمينه‌هاي ذهني و نظري تكوين و تكامل 299
بند اول: ايده حقوق طبيعي 299
بند دوم: ايده قرارداد‌محوري 304

فصل دوم: نسبت دولت مدرن و حقوق بشر 315
گفتار اول: تاثير گفتمان حقوق بشر بر ساخت و ماهيت دولت مدرن 316
مبحث اول: تعهدبنيادي يا تكليف‌محوري 316
بند اول: حق طبيعي؛ مبناي اقتدار سياسي 317
بند دوم: از حقوق طبيعي تا حقوق بشر؛ تغيير در ماهيت تعهدات دولت 321
الف) تحليل مفهوم تعهد اِرگا اُمنس 322
ب) تعهدات عام حقوق‌بشري دولت؛ تعهد به نتيجه يا تعهد به‌وسيله؟ 325
مبحث دوم: تحديد حوزه صلاحيت 328
بند اول: نقب در ارگ حاكميت ملي 328
بند دوم: اصول حقوقي حاكم بر چارچوب هنجاري و ساختاري"دولت حق‌بنياد" 333
الف) حكومت به نمايندگي 333
ب) حاكميت قانون 349
ج) تفكيك قوا 366
د) نظارت و تعادل 392
هـ) پاسخ‌گوئي و مسئوليت‌پذيري 403
و) كارآئي و كارآمدي 410
گفتار دوم: تاثير دولت مدرن بر گفتمان حقوق بشر 411
مبحث اول: تضمين حقوق بشر 411
بند اول: نقش رئيس دستگاه اجرائي در حمايت از حقوق مردم 416
بند دوم: نقش پارلمان در حمايت از حقوق مردم 417
بند سوم: نقش دستگاه قضاء در حمايت از حقوق مردم 418
مبحث دوم: تحديد حقوق بشر 419

انجام سخن 423
فهرست منابع و مآخذ 429