مقدمه 9

فصل اول: كليات 15
گفتار اول: مفاهيم 17
بند اول: مرابحه، اوراق مرابحه 17
الف: مرابحه در لغت 17
ب: مرابحه در اصطلاح فقه 18
ج: مرابحه در قوانين 20
د: تعريف اصطلاحي اوراق مرابحه 20
بند دوم: صكوك 21
الف: تعريف لغوي صكوك 21
ب: تعريف اصطلاحي صكوك 22
ج: صكوك در احاديث و ادبيات تجاري اسلام 24
بند سوم: بازارهاي اوراق بهادار 26
الف: بازار اوليه 26
ب: بازار ثانويه 26
گفتار دوم: تاريخچه و بررسي ابعاد مختلف اوراق مالي اسلامي (صكوك) 28
بند اول: تاريخچه اوراق مالي اسلامي 28
بند دوم: اقسام و ويژگيهاي كلي و مشترك اوراق مالي اسلامي و بازارهاي اسلامي 31
الف: اقسام اوراق مالي اسلامي(صكوك) از جهت انتفاعي بودن 31
ب: اقسام اوراق مالي اسلامي(صكوك) از جهت كاربرد در بازار سرمايه 33
ج: ويژگيهاي اوراق مالي اسلامي 35
گفتار سوم: انواع اوراق مرابحه 40
الف: اوراق مرابحه جهت تأمين مالي 40
ب: اوراق مرابحه جهت تأمين نقدينگي 41
ج: اوراق مرابحه جهت تشكيل سرمايه شركت‌هاي تجاري 42
د: اوراق مرابحه رهني 44

فصل دوم: تحليل فقهي، حقوق ماهيت اوراق مرابحه و معاملات راجع به آنها 47
گفتار اول: تحليل فقهي، حقوقي ماهيت اوراق مرابحه و معاملات راجع به آنها در مرحله انتشار و عرضه اوليه 50
بند اول: فرايند انتشار و عرضه اوليه اوراق مرابحه و تحليل حقوقي روابط ناشي از آن 50
بند دوم: تحليل ماهيت اوراق مرابحه در قالب بيع مرابحه 55
الف: انواع بيع مرابحه و الزامات آن 55
1-انواع بيع مرابحه 55
1-1-مرابحه بسيط 56
1-2-مرابحه مركب 56
2- الزامات بيع مرابحه 59
ب: بررسي فقهي بيع مرابحه 60
ج: بررسي شبهات و مصاديق مشكوك بيع مرابحه 64
1-حيله قرض ربوي 65
2-بيع صرف ربوي 66
3-سلف و زيادت 67
د: تبيين ماهيت اوراق مرابحه نوع اول و سوم در قالب رابطه حقوقي بيع مرابحه 68
ه: تبيين ماهيت اوراق مرابحه نوع دوم در قالب بيع العينه 69
گفتار دوم: تحليل فقهي وحقوقي معاملات اوراق مرابحه در بازار ثانويه 72
بند اول: تحليل واگذاري ثانوي اوراق مرابحه در قالب بيع كلي مشاع 72
بند دوم: تحليل واگذاري ثانوي اوراق در قالب بيع دين 73
الف: بيع دين 74
ب: مفهوم دين و تعهد در حقوق نوشته و حقوق اسلامي 76
ج: اعتبار بيع دين در فقه اماميه 78
د: اعتبار بيع دين در فقع عامه 81
د: جهت اعتبار بيع دين در حقوق ايران 85

فصل سوم: شرايط، احكام و آثار اوراق مرابحه 87
گفتار اول: شرايط صدور و اركان اوراق مرابحه 90
بند نخست: شرايط انتشار اوراق مرابحه 90
الف: اشخاص مجاز به انتشار 91
1-شركتهاي سهامي و تعاوني 91
2- شركت دولتي 93
3- شهرداريها، موسسات و نهادهاي عمومي غيردولتي 93
ب: شرايط دارايي موضوع اوراق مرابحه: 96
1- شرايط عمومي 96
1-1- موجود بودن 97
1-2- امكان واگذاري به غير 98
2- شرايط اختصاصي 99
2-1- ايجاد نقدينگي 99
2-2- بيمه مال تا زمان انتقال به باني 99
2-3-تعيين عمر اقتصادي مال 100
2-4-داراي حد نصاب ارزش مالي 100
2-5-ساير شرايط اختصاصي 101
بند دوم: اركان اوراق مرابحه 101
گفتار دوم: احكام اوراق مرابحه 105
بند اول: حق مالي بودن 105
بند دوم: نمايانگر سهم مشاع دارنده در دارايي پايه 106
بند سوم: قابليت انتقال 108
بند چهارم: با نام بودن 109
بند پنجم: قابليت توقيف 110
بند ششم: تضميني بودن اوراق 112
گفتار سوم: آثار اوراق مرابحه 113
بند اول: آثار قرارداد مرابحه 113
بند دوم: حقوق و تكاليف دارندگان اوراق مرابحه 117
الف: حقوق دارندگان اوراق مرابحه 117
1- حق مالكيت اوراق 117
2- استحقاق دارندگان اوراق نسبت به سود 118
3- حق دريافت اصل وجه اوراق 125
4- حق انتقال اوراق به غير 127
5- حق اقامه دعوا توسط دارندگان 129
ب: تكاليف دارندگان اوراق مرابحه 137
1-تكليف به پرداخت مبلغ اوراق 137
2-تكليف به فروش دارايي خود 138
3-تكليف به بيان درست قيمت راس المال 138
4-تكليف به تسليم مبيع 140

نتيجه گيري 143
فهرست منابع 147